bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 62,984.88 7.86%
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,234.05 10.28%
bnb
BNB (BNB) $ 505.50 11.40%
solana
Solana (SOL) $ 173.45 15.99%
xrp
XRP (XRP) $ 0.586048 4.53%
cardano
Cardano (ADA) $ 0.603247 12.20%
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.12757 13.95%

Paylaş

LUNA Sonrasında Yeni Yaklaşım: Helio

LUNA Sonrasinda Yeni Yaklaşim Helio

Geçtiğimiz yılın en önemli olaylarından biri şüphesiz LUNA’nın çöküşüydü. Algoritmik stable coinlerin zemininin sağlam olmadığını gösteren bu çöküş tüm blokzincir ekosistemini gerek fikirsel gerekse teknolojik açıdan etkiledi. Fakat elbette şöyle bir durum var. Bu teknolojileri geliştiren kişiler genellikle tekno-optimist denilen bakış açısına sahip oluyor. Yani bir teknolojinin çöküş yaşaması artık bu konudaki teknolojik gelişmenin durduğu anlamına gelmiyor, aksine daha çok üzerine gidilmesi gereken bir konu olarak görülüyor.

Bu yazıda da bahsi geçen yaklaşımla ortaya atılan yeni bir stable coin düşüncesini, arkasındaki teknolojiyi sizinle beraber incelemek istiyorum. Ama bundan önce gelin detaylıca stable coin konusuna göz atalım.

Stable coin dediğimiz şey nedir ? Fiyatının belli bir şeye sabit olduğu kripto varlıklardır. Belli bir şeye derken ne demek istiyoruz? Bu bir itibari para olabilir, borsada işlem gören emtia olabilir hatta başka bir kripto para dahi olabilir. Yani fiyatı dışarıdaki fındık fiyatlarına bağlı bir stable coin dahi yapılabilir. İyi güzel de fındık fiyatını blokzincir nereden görecek diyorsanız bunun için oracle verilerini kullandığımızı hatırlatayım.

Devam edelim. İyi güzel de neden bazen emtiaya bazen kripto paraya endeksli oluyor. Bunun ortak bir yolu yok mu ? Tam anlamıyla yok. Farklı riskler alıyor ve riskinizi kendiniz yönetiyorsunuz. Önemli olan gerçekten aldığınız FINDIKTOKEN’ın arkaplanında bunu destekleyecek bir varlık olması. 

Varlığa dayalı kripto para birimlerinin avantajı şu,  kripto para birimi alanının dışında bir varlık sayesinde fiyat hareketlerinden kendini koruyabiliyor, bu da finansal riski azaltıyor. Bu sebeple de ani fiyat düşüşlerinde bitcoin ve altcoin varlık sahiplerinin sığındığı bir liman olarak stable coinler kullanılır. Ayrıca, bu tür madeni paraların iyi niyetle yönetildiklerini ve kendilerini destekleyen varlıkları geri almak için bir mekanizmaya sahip olduklarını varsayarsak, arbitraj nedeniyle temel fiziksel varlığın değerinin altına düşmesi pek olası değil. “Pek” olası değil. Peki olursa ? İşte buradaki nadir durum LUNA için gerçekleşmişti. Fakat LUNA’nın çöküşü yeni teknolojilerin doğumu için kapı araladı.

Bu teknolojik yaklaşımlardan biri olan Helium projesinin mimarisine yazıda beraber bakacağız. Fakat bundan önce biraz zihin açıcı bir soru soralım. Sizce kripto varlıklar ile kripto paralar arasındaki anlamsal fark gitgide derinleşecek mi ? Örneğin Helio projesinin internet sitesi https://helio.money . Yani bir tür para olma iddiasını güçlü bir şekilde dile getiriyor. Fakat bir yandan da çok net bir şekilde kripto varlık olduğunu vurgulayan projeler var. Örneğin merkeziyetsiz kimlik üzerine çalışan bir projeyi düşünelim. Bu proje tamamen bir kripto varlık üretiyor. Bu varlığın parasal karşılığı olabilir ama aslında ana motivasyonları bir varlık üretmek.

Helio tarzı projeler şunu sorgulatıyor. Acaba kripto para meselesi kripto varlıktan ayrılıp kendi fırsat ve risk penceresinde mi devam edecek. Bunu aklımızda tutup projenin dokümantasyonuna odaklanalım.

Proje aşağıdaki şekilde bir tablo yayınlamış. Bu tarz tabloları genellikle bir çok proje yayınlar. Fala inanma falsız kalma derler ya o misal tablodaki her şeye inanmayıp, ama bir yandan da dikkatlice incelemek gerekiyor.

Başta söylediğim gibi 3 farklı stablecoi,n yaklaşımının dışında dördüncü bir yaklaşım ile projenin devreye alındığından bahsediliyor. Burada teminat yaklaşımı olarak DAI gibi coinler ile aynı konsept mevcut. Merkeziyetsizlik noktasında USDT gibi projelerden ayrılıyor. Tabi bu da risk olayını orta seviyeye çıkarıyor. Sanırım bu merkeziyetsiz kripto paraların genel problemi olarak kalacak. Peki Helio yaklaşımının kendisini ön plana çıkardığı yer neresi: Utility kısmı. Yani kripto paranın ekosistemde ihtiva ettiği misyon. Anahtar gibi düşünürsek, açabildiği kapılar. Burada özellikle L1 ekosistemlerinde dAPPslar ile kullanımı noktasında avantajlar olduğu vurgulanıyor.

Peki devam edelim. Biraz da mimariye bakalım.

Algoritma şöyle çalışıyor:

HAY > $1 olduğunda, HAY arzının arttırılması gerekir.

• HAY primli olduğundan, borçlular diğer varlıkları satmak için daha fazla HAY ödünç almaya teşvik edilir.

• HAY havuzuna olan talebi azaltmak için Helio, HAY borçlanma faizini azaltarak HAY çiftçiliği ödüllerini azaltır.

HAY < $1 olduğunda, HAY arzının azaltılması gerekir.

• HAY indirimli olduğundan, borçlular borcunu geri ödemek için piyasadan HAY satın almaya teşvik edilir.

• HAY borçlanma talebini azaltmak için Helio, HAY çiftçilik ödüllerini artıran HAY borçlanma faizini artırır.

Proje arkaplanda BNB Chain kullanıyor. BNB Chain’in şöyle bir avantajı var. Coinmarketcap üzerinde yayına alınan yeni projeleri tarayınca çoğunun BNB Chain üzerinde olduğu gözüküyor. Helio da bu trendin parçası olan ve özellikle DEFI konseptlerinde sahneye çıkan bir stable coin yaklaşımı sunmayı amaçlıyor.

Kişisel düşüncem şu. Merkeziyetsiz stablecoin denklemi belki bugün belki yarın çözülecek. Bu da tıpkı Bitcoin’in doğumu gibi uzun bir süreç alabilir. Burada bir çok yol kazası olacak, projeler başarılı olamayabilecek. Fakat önemli olan yeni yaklaşımları takip edip her teknolojik mimariden yeni bir şeyleri bir sonraki adıma taşıyabilmek. Helio’nun bu süreçteki durumuna da hem teknolojik hem de finansal tablo karar verecek.

btchaber bh logo

Buğra Ayan

Buğra Ayan 1989 yılında Erzurum’da doğmuştur. Lisans eğitimini Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği bölümünde, yüksek lisans eğitimini Gazi Üniversitesi Bilişim Ensitütüsü’nde tamamlamış ve doktora çalışmasına Gazi Üniversitesi Bilişim Enstitüsü’nde devam etmektedir. Evli olan Ayan’ın Bilge ve Gökalp isimli iki çocuğu bulunmaktadır. Yayınlanan Kitaplar İnternet Sırları(2009) Mobil Uygulama Geliştirme(2015) Sosyal Ağlar Tarihi(2016) Girişimcinin Başucu Kitabı(2017) Çocuklar için Python Programlama(2018) Miniklerden Dijital Sorular(2018) Erzurumla Kodluyorum(2018) Eyvah Çocuğum Dijital (2019) Uygulamalarla Artırılmış Gerçeklik (2020) Algorand ile Blokzincir Geliştirme (2021) Covalent API ( 2021 ) Dijital Varlık Sözlüğü (2021) Moonbeam ile Akıllı Kontrat Geliştirme ( 2021 )





Blokzincirin ve kripto paraların, geleceği nasıl değiştireceğini bugünden öğrenin.
Bağlantıyı kopyala