ABD, doların altın sınırını 1971’de tamamen ortadan kaldırdı. O zamandan bu yana tarihte ilk kez tüm dünya sınırsız ve bedava üretilebilen para kullanıyor. Böylece enflasyon gittikçe hızlanıyor. Bu durumda en yeni sınırlı para Bitcoin ve onun arkadaşlarına büyük bir talep var. Dalgalanmalar olsa da Bitcoin son 14 yılda dolar karşısında 26 milyon kattan fazla değer kazandı! (1)
Bu süreçte teknolojik gelişmeleri anlamayan ya da mevcut finansal sistemde büyük çıkarları olan birçok Bitcoin ve kripto varlık düşmanı ortaya çıktı. Bunların bazıları ahlaklı düşmanlarken bazıları büyük oyunlar oynuyor.
Büyük kripto düşmanlarının bir kısmı sonradan önemli kripto dostu figürler haline geldi. Örneğin Goldman Sachs Onursal Başkanı Lloyd Blankfein Kasım 2017’de Bitcoin’i sadece uyuşturucu kaçakçıları, katiller ya da Kuzey Kore gibi yerlerde yaşayan insanların kullanacağı bir tür sahtekarlık olarak değerlendirmişti. (2) Oysa Blankfein Ocak 2022’de bu defa kripto ekosisteminin varlığını kanıtladığını belirtti ve şöyle konuştu: “Şüpheci olabilirim ama aynı zamanda bu konuda pragmatik biriyim… O suda kesinlikle bir küreğimin olmasını isterim.” (3)
Yine BlackRock CEO’su Larry Fink Ekim 2017’de Bitcoin’i “Para Aklama Endeksi” olarak nitelendirmişti. (4) Ancak daha sonra Fink ve Blackrock en önde gelen kripto varlık destekçilerinden biri haline geldi. Hatta Amerikan otoriteleri 2023’te Bitcoin ve kriptolar üzerine fazla gitmeye başlayınca BlackRock 15 Haziran’da bir spot Bitcoin ETF başvurusu yaparak adeta ‘bu hayasızca akın’ı durdurdu. (5)
İnsanların fikirleri zaman içinde değişebilir. Gerçekleri sonradan görebilirler. Ama belki bazıları da Bitcoin hızla yükselirken fiyatı düşürmek istedi. Elbette bu tipler kendileri dipten alım yapabilmeyi amaçlamış olmalı.
Büyük kripto düşmanlarının bir bölümü de “ben yazmadım yeğenim yazmış” modunda. Mesela altını savunduğu için keskin Bitcoin düşmanlığı yapan Peter Schiff, Mayıs 2011’de oğlunun tüm portföyünü Bitcoine yatırdığını açıkladı. (6) Her ne hikmetse oğul Spencer Schiff, bu yıl Temmuz ayında da Bitcoin’i bırakıp yapay zekaya geçti. (7)
Yine 140 milyar dolar yöneten Oaktree Capital’ın kurucusu Howard Marks da büyük Bitcoin eleştirmenlerinden biriydi. Marks, Ocak 2021’de ne açıkladı biliyor musunuz? Meğer kendisi 2017’de Bitcoin’e muhalefet ederken oğlu Andrew ‘çok şükür’ aile için önemli miktarda Bitcoin ve altcoin almış! (8) Şimdi bunlar gerçekten bir tür kuşak çatışması mı yoksa birileri çocuklarını kullanarak aslında kendi yatırımlarını mı yönlendiriyor? Allah bilir…
Bazıları da Bitcoin’e öyle büyük düşmanlık etti ki açıktan yatırım yapmaya yüzleri yok. O nedenle kriptodan dolaylı para kazanma yoluna gidiyorlar. Bu tiplerin en göze çarpanı Warren Buffet. Dünyanın en başarılı borsa yatırımcısı olarak kabul edilen Buffet amansız bir kripto düşmanı. Kendisi Mayıs 2018’de Bitcoin için “fare zehiri” tabirini bile kullanmıştı. (9) Ama aynı Buffet, Şubat 2022’de Bitcoin ve kripto varlıklara odaklı bir dijital banka olan Brezilya merkezli Nubank’a 1 milyar dolar yatırım yapmakta bir sakınca görmedi. (10) Arkadaş madem bu fare zehiri, neden milyar doları buraya görmüyorsun? Bir de yatırımı Amerika’da değil de Brezilya’da yapınca fark edilmeyeceğini falan mı sanıyorsun?
Bazıları da adeta “Siz faniler Bitcoin sahibi olamazsınız ama biz oluruz” diyor. Mesela Çin bir yandan vatandaşlarının Bitcoin sahibi olmasını ya da ülkede Bitcoin madenciliği yapılmasını neredeyse imkansız hale getiriyor ama öte yandan kontrol altında tuttuğu Hong Kong’u elitler için bir kripto cennetine dönüştürüyor.
Sıra geldi benim ‘favori’ gizli kripto sever Bitcoin düşmanıma: 45’inci ABD Başkanı Donald Trump. Altını ve doların tekrar altına bağlanmasını desteklediğini bildiğimiz Trump, Başkanlık döneminde ve sonrasında Bitcoin’e yönelik olumsuz açıklamalar yaptı. Bazıları şöyle:
Temmuz 2019: “Para olmayan, değeri son derece değişken ve yoktan var olan Bitcoin ve diğer kripto varlıkların hayranı değilim” (11)
Haziran 2021: “Bitcoin bir dolandırıcılık gibi görünüyor. Bundan hoşlanmıyorum çünkü dolara karşı rekabet eden başka bir para birimi… Ben, dünyanın para biriminin ‘dolar’ olmasını istiyorum. Her zaman da bunu söyledim.” (12)
Trump sadece sözlü bir şekilde Bitcoin ve kriptolara karşı düşmanlık etmedi. 2017’de Bitcoin rekor üzerine rekor kırarken fiyatı düşürmek için ‘muharebe meydanı’na da indi. CFTC, Amerika’da türev piyasaların denetleyici kurumudur. Trump’ın döneminde CFTC Başkanlığı yapan Christopher Giancarlo, idare olarak fiyatları düşürmek için Bitcoin’de türev işlemler başlattıklarını Ekim 2019’da itiraf etti! (13) Türev işlemlerin hayata geçtiği gün büyük 2018 düşüş sezonunun da başladığı gün oldu.
Ancak eski başkan daha sonra ne yaptı? Kripto düşmanı Trump utanmadan, NFT koleksiyonu çıkardı ve bu kripto ürünlerini taraftarlarına milyonlarca dolara sattı. 15 Ağustos’ta yayımlanan ve kanuni olarak yapılması mecburi bir finansal açıklamaya göre eski başkan, NFT haklarını ‘NFT INT LLC’ isimli bir şirkete satarak 4,9 milyon dolar kazandı. Ama asıl bomba burada değil. Trump NFT’lerin kripto para olmadığını iddia edip durumdan yine de sıyrılabilirdi. Ancak yine aynı açıklamaya göre Donald Trump ayrıca 5 milyon dolar değerinde Ethereum’a da sahip. (14)
Sayın Trump kameralar karşısında her türlü kriptoyu kötülüyorsun, fiyatları düşürmek için elindeki tüm gücü kullanıyorsun ama sonra bir de bakıyoruz ki kriptolara milyonlarca dolar yatırım yapmışsın, bu işten çok güzel paralar kazanmışsın. Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu? Tabii bu işin görünen kısmı. Kim bilir akrabaların üzerinden daha neler yaptın?
Dünya merkez bankaları umarsızca para bastıkça kriptolarda da büyük kazançlar devam edecektir. Ortada bu kadar büyük ve lezzetli bir pasta varken en büyük düşmanlar bile kayıtsız kalamaz. Daha önce yazdığımda çok beğenilmişti. Yeri geldiği için bir kez daha söyleyeyim:
“Her gün biriniz, bir gün hepiniz, kriptoya geleceksiniz”!
Kaynaklar:
(1) https://www.bankrate.com/investing/bitcoin-price-history/#:~:text=The%20New%20Liberty%20Standard%20Exchange,price%20of%20%240.00099%20per%20bitcoin.
(2) https://amp.theguardian.com/business/2017/nov/30/bitcoin-is-a-vehicle-for-fraudsters-warns-goldman-sachs-boss
(3) https://www.cnbc.com/amp/2022/01/24/ex-goldman-ceo-lloyd-blankfein-says-crypto-is-happening-despite-plunge-in-digital-assets.html
(4) https://www.cnbc.com/amp/2017/10/13/blackrock-ceo-larry-fink-calls-bitcoin-an-index-of-money-laundering.html
(5) https://www.reuters.com/business/finance/blackrock-close-filing-bitcoin-etf-coindesk-2023-06-15/
(6) https://twitter.com/PeterSchiff/status/1369695876726276106?s=20
(7) https://beincrypto.com/spencer-schiff-bearish-bitcoin-ai-innovations-future/
(8) https://www.oaktreecapital.com/insights/memo/something-of-value
(9) https://www.cnbc.com/2018/05/05/warren-buffett-says-bitcoin-is-probably-rat…