bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 63,903.12 6.20%
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,272.47 8.84%
bnb
BNB (BNB) $ 509.84 10.54%
solana
Solana (SOL) $ 177.29 12.32%
xrp
XRP (XRP) $ 0.585067 4.66%
cardano
Cardano (ADA) $ 0.60557 10.75%
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.127942 13.18%

Paylaş

FTX Dünyada En Fazla Lisansa Sahipti de Ne Oldu?

ftx dunyada en fazla lisansa sahipti de ne oldurrg

Kasım ayında iflas başvurusu yapmadan önce FTX dünyanın en “regüle”, en fazla sayıda lisansa ve kayda sahip kripto borsasıydı. 

Bu ona rakiplerine karşı avantaj sağlıyordu, düzenleyici kurumlarla stabil bir ilişki sağlıyordu. Dünyanın en hızlı büyüyen ve en büyük üçüncü kripto borsası durumundaydı. Dünyanın çeşitli yerlerindeki iştirakleri ile bulunduğu ülkelerden faaliyet lisansları almayı başarmıştı.

ABD’de 40 eyalette Money Transmitter License’ı, Federal Vadeli Emtia İşlemleri Kurumundan (CFTC) lisansı vardı ABD Hazinesi’nin yönettiği FinCEN’e (ABD’nin MASAK’ı) kayıtlı bir para hizmetleri şirketiydi. İştirakleri ile birlikte altıdan fazla lisansla vadeli işlem, hisse alım satımı, kripto saklama hizmetleri ve sair finansal hizmetler veriyordu.

Japonya, Almanya, Kıbrıs, Dubai ve Avusturalya gibi hukuki açıdan ciddiye alınması gereken ülkelerde lisansı bulunuyordu.

Ancak tüm bu kayıtlar ve lisanslar, 32 milyar dolar değer biçilen FTX’in hukuka aykırı işlemler sonucu erimesine engel olmadı.

Bu lisanslar verenler, iflas öncesi araştırmalarına başlamış olsalar da bu piyasayı gözetlemekle sorumlu olan veya olması gereken kurumlar da maalesef ateş hattına girdi. 

Zira, 2000’lerde Enron’un tasfiyesini yapan, şimdi de FTX’in kayyumu olan John Ray bu durumu “40 yıllık hukuk ve yeniden yapılandırma kariyerimde, kurumsal kontrolün bu kadar başarısız olduğu, güvenilir finansal bilginin tamamen eksik olduğu başka bir örnek görmedim” diyerek açıklayacaktı.

FTX’in nasıl bu duruma geldiği ayrı bir makale konusu. Bugünkü konumuz onca lisansın, onca kaydın, “denetimin” bunların önüne geçemediği gerçeği.

Bu gerçeği “ama”sız kabul ettikten sonra altını çizmem gereken şu ki, bu örnek lisanslama, kayıt, denetleme ve düzenleme gerekliliklerinin asla önüne geçmez.

Yıllardır savunduğum gibi tüm finans hizmetleri için olduğu gibi dijital kıymet hizmet sağlayıcıları ve dijital kıymet arz edenler içinde lisans veya kayıt yükümlülükleri mutlaka olmalıdır.

Ancak bu yükümlülükler mali kaynakların, istihdamın, teknolojinin, ticari hareketliliğin önünü yine ticari hayatın sıhhatini ve yatırımcı koruyarak açabilecek nitelikte olmalıdır.

Diğer taraftan, bu şirketlerin altı ayda bir finansal, hukuki, teknolojik yönlerden bağımsız denetimlerden geçmesi gerekir. Bu denetimleri yapacak denetçilerin ehliyeti, liyakati, sürekli eğitimleri ve bağımsızlıkları mevzuat tarafından güvence altına alınması gerekir.

Çeşitli sigorta işlemleri ile uhdelerinde tuttukları dijital kıymetleri, güvence altına almaları ve bu işe uğraşan şirketlerin ve ortaklarının, ağır ve açık pozisyonlu kaldıraçlı işlemlere giremeyeceği, menfaat çatışması yaratamayacağı, burada biriken kaynakların kullanılamayacağı bir takım işlem yasaklarına tabi olması gerekir.

Son olarak, regülasyonlar ne kadar ağır olursa olsun şirket için kontrol, uyum, hukuk mekanizmaları ile şeffaf, adil, hesap verebilir, hesap sorulabilir bir sorumluluk sisteminin kurulması gerekir.

Doğru ve yapıcı düzenlemelerle, buna ek olarak düzenlemelerin ötesinde bir sorumluluk anlayışı ancak istismarın ve FTX’de yaşadığımız katastrofik zincirleme yıkımın önüne geçebilir.

btchaber bh logo

Av. Burçak Ünsal

Burçak Ünsal, New York ve İstanbul Barolarına kayıtlı bir avukattır. Ünsal Hukuk Bürosu'nu kurmadan önce Google’ın ve YouTube’un bölgesel hukuk müşavirliğini yapmış, Washington DC, Tokyo, Londra ve İstanbul'da önde gelen hukuk şirketlerinde avukatlık yapmıştır. Avukatlığın yanı sıra alanında lider global fintech şirketlerinde yönetim kurulu üyelikleri olduğu gibi akademik çalışmaları ve yayınları da olan Ünsal, Boğaziçi Üniversitesi Bilişim Sistemleri Araştırma Merkezi Genel Kurul Üyesidir. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü'nden ve University of Virginia Law School'dan yüksek lisans dereceleri vardır. Aynı zamanda Avrupa Patent Ofisi ve Türkiye Patent Kurumu nezdinde patent vekili ve marka vekidir. İngilizce ve Japonca dillerine hakimdir. Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği, Yönetim Kurulu Üyesi’dir. Türkiye Etik ve İtibar Derneği, Kurumsal Üyesi’dir. Türkiye Yelken Federasyonu, Disiplin Kurulu Üyesi’dir.





Blokzincirin ve kripto paraların, geleceği nasıl değiştireceğini bugünden öğrenin.
Bağlantıyı kopyala