Kripto endüstrisinin 2023 yılı gündeminin önemli bir kısmını düzenleme çalışmaları oluşturuyor. Özellikle ABD’den gelen haberler sektöre doğrudan etki ediyor. ABD’deki düzenleme çalışmaları tam bir muammaya dönmüş durumda. ABD Başkanı Joe Biden yönetimi kriptolara mesafeli yaklaşırken, düzenleyici kurumlar üzerinden terbiye etmeye çalışıyor. Biden’ın en önemli silahı menkul kıymet düzenleyici SEC, yılbaşından bu yana kripto şirketlerine karşı agresif bir tavır izliyor. Buna rağmen SEC, hala net kurallar koymanın zaman alacağını söylüyor. Finansal Hizmetler Komitesi Başkanı Patrick McHenry ise iki ay içerisinde tasarı hazırlayacaklarını açıkladı. Komitenin kripto yasası için topa girmesi belirsizliklerin giderileceği yönündeki umutları artırdı. ABD‘de yasa çıkarma süreci nasıl işliyor? Senato ve Temsilciler Meclisi’nde bu süreçte neler yapabilir? İşte yanıtları…
Temsilciler Meclisi Topa Girdi
Biden yönetimi ve Demokratların şirketlere yönelik tavrına Cumhuriyetçiler karşı çıkıyor. Finansal Hizmetler Komitesi, Cumhuriyetçi kanadın kripto sektörünü savunan temsilcisi olarak öne çıkıyor. Finansal Hizmetler Komitesi Başkanı Patrick McHenry, SEC Başkanı Gary Gensler‘in tam zıt konumunda yer alıyor denebilir Bu noktada ince bir nüansa değinmek gerekiyor. Gary Gensler atama ile yapılan bir görevde bulunurken, McHenry seçilmişleri temsil ediyor. Başka bir ifadeyle Gensler, McHenry liderliğindeki komiteye hesap veriyor. Nitekim nisan ayında Gensler, ilk kez Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu komitenin karşısına çıktı. Vekiller, Gensler’i sorularıyla zor durumda bıraktı.
Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi Başkanı Patrick McHenry, mayıs ayında kripto düzenlemesi için çalışmalara başlayacaklarını açıklamıştı. McHenry, iki ay içerisinde tasarının hazırlanabileceğini söyledi. Çalışmalara Mali Hizmetler Komitesi ile Tarım Komitesi de katılacağı bildirilmişti. Buna göre komitenin tasarısının yaz aylarında ortaya çıkması bekleniyor.
Senato ve Temsilciler Meclisi’nde Son Durum
ABD‘de başkanlık seçimleri 5 Kasım 2024 yılında yapılacak. Başkanlık seçimi ile birlikte Temsilciler Meclisi ve Senato seçimleri de yapılıyor. Başkan Joe Biden, yeniden aday olacağını açıkladı. Cumhuriyetçilerin muhtemel adayları arasında eski başkan Donald Trump ile Florida Valisi Ron DeSantis‘in olacağı söyleniyor. Biden, 3 Kasım 2020’de yapılan seçimlerde oyların yüzde 51,3’ünü alarak seçilmişti.
Ülkede yasama yetkisi iki kanattan oluşan Kongre’ye aittir. Kongre, Temsilciler Meclisi ve Senato‘dan oluşuyor. 435 üyeli Temsilciler Meclis’nin üyeleri 2 yılda bir seçiliyor. Temsilciler Meclisi’nin koltuklar nüfus dağılımına göre belirleniyor. Her eyaletin iki kişiyle temsil edildiği Senato üyeleri 6 yıl görev yapıyor. Anayasa değişikliğinde söz konusu olduğunda her iki kanadın üçte iki çoğunluk sağlaması gerekiyor.
8 Kasım 2022’de yapılan ara seçimlerde Temsilciler Meclisi’nin tamamı ile 35 Senato üyesi için sandığa gidildi. Bu seçimde Cumhuriyetçiler, Temsilciler Meclisi’ndeki sandalye sayısını 218’e çıkarak çoğunluğu ele geçirdi. 100 sandalyeli Senato’da 50 Demokrat ve 49 Cumhuriyetçi şeklinde dağılım gerçekleşti. Senato’da dengenin olduğu durumlarda Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in de oy hakkı bulunuyor. Bu durum ise Senato’daki hakimiyeti Demokratların eline veriyor.
ABD’de Bir Tasarı Nasıl Yasalaşır?
ABD’de bir tasarının yasalaşma sürecinde ilk adım alt komitelerde başlıyor. Alt komitede hazırlanan yasa tasarısı, son halini alır ve ileriye götürülmesine karar verilirse tam komiteye bildirilir. Komiteler ve alt komiteler tasarı üzerindeki incelemelerini gerçekleştirdikten sonra Temsilciler Meclisi ve Senato’ya sunulur. Çoğunluk partisi tasarının takvime alınıp alınmayacağını belirler. Yasa tasarıları eğer çok önemli ve acil değilse uzun süre bekleyebilir hatta takvime alınmayabilir. Meclis’te konuşmak isteyen her üye söz alarak görüşlerini beyan edebilir ancak kısıtlı süreleri vardır. Senato’da ise yasa tasarılarını tartışma süreleri sınırsızdır. Tartışmalar sona erdiğinde basit çoğunluğa sahip tarafın dediği kabul edilir.
Yasa tasarısı Başkan’ın onayına sunulmadan önce Kongre’nin iki kanadından da onay almalıdır. Yasa tasarısı Başkan’ın onayının ardından resmi olarak uygulanmaya başlar. Başkan’ın tasarıyı veto etme ya da Kongre’ye geri gönderme hakkı da bulunur. Kongre, her iki meclisin üçte iki oyuyla vetoyu geçersiz hale getirebilir. Böylece Başkan’ın vetosuna rağmen tasarı kanun haline gelir.
Diğer yandan ABD Başkanı’nın da yürütme emri çıkarmak için yetkisi bulunur. Başkanlık kararnamesi olarak adlandırılan yöntem, genellikle acil ve olağanüstü durumlarda kullanılıyor. Yürütme kararnameleri de yargı denetimine açıktır ve anayasa tarafından desteklenmesi durumunda bozulabilir. Kararnameleri yayınlandıktan sonra eğer hukuka aykırılığı yoksa süresi dolana kadar uygulamada kalır. Başkan da herhangi bir zaman diliminde kararnameyi yürürlükten kaldırabilir.
