Kripto para sektörünü düzenlemeye yönelik çalışmalar 2023 yılı ile birlikte hız kazandı. En büyük kripto borsaları arasında gösterilen FTX’in iflas etmesiyle birçok ülke vites artırdı. Bu alanda en dikkat çekici gelişmeler ise ABD’de yaşanıyor. ABD’deki bütün düzenleyici kurumlar, kripto endüstrisini hızlı bir şekilde yasal zemine oturtmak için mesai harcıyor. Bu durum ise kurumlar arasında bazı gerginliklere yol açıyor. ‘Menkul kıymet-emtia‘ gerilimi son günlerde başkanlar düzeyine kadar çıktı.
Kriptoda Menkul Kıymet-Emtia Tartışması
2023 yılının başından bu yana kripto sektöründe adı en fazla anılan kurum ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) oldu. Menkul kıymet düzenleyicisi SEC, kripto sektörüne yönelik şahin adımlarıyla öne çıkıyor. Kurum, kripto şirketlerini abluka altına almış durumda. Özellikle staking ve stablecoin ve yatırım fonları ile ilgili tavız vermek istemiyor. Kurum, staking ürünü nedeniyle Nexo ve Kraken’e ceza kesti. Binance’e stablecoin ihraççısı Paxos üzerinden kılıç çeken SEC, son olarak geçen yıl iflas eden Terra‘yı hedefe koydu. ETF’ler tarafında peş peşe ret kararları çıktı. VanEck, ARK ve 21Shares’in ETF başvuruları reddedildi. Ayrıca 75 milyon dolarlık bir metaverse fonuna da müdahale edildi.
Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (CFTC) da kripto piyasaları ile ilgilinen kurumlar arasında bulunuyor. CFTC’nin yaklaşımı ve adımlarına bakıldığında ise sektör ile daha fazla iş birliği yaptığı görülüyor. ABD’nin türev piyasası düzenleyicisi, stablecoin ve Ethereum’un kendi yetki alanında olduğunu iddia ediyor. Son günlerde bu gerilim başkanlar düzeyine sıçramış durumda.
SEC ile CFTC Arasında Gerilim Arttı
CFTC Başkanı Rostin Behnam, Senato’da yaptığı açıklamada Bitcoin, Ethereum ve stablecoin’lerin emtia olarak ele alınması gerektiğini ileri sürdü. Behnam, koordinasyon konusunda SEC ile birlikte çalıştığını ifade etti ancak SEC’ten rehberlik almayacaklarını da vurguladı. Benham, CFTC’nin emtiaları menkul kıymetlerden nasıl ayırt ettiği konusunda SEC’e danışmayacağını sözlerine ekledi.
SEC Başkanı Gary Gensler ise birkaç gün sonra Behnam’a yanıt verdi. Gensler, Bitcoin dışındaki her kripto para biriminin menkul kıymet olduğunu ve SEC gözetimine tabi olması gerektiğini belirtti. Gensler, Proof of Stake token’larının menkul kıymet olarak değerlendirilebileceğini ifade etti. SEC Başkanı, daha önce yaptığı bir açıklamada komisyon hakkında ‘olumsuz bir şey söylemeyeceğini’ kaydemişti.
Fikir Ayrılıkları Nasıl Sona Erecek?
Menkul kıymet-emtia tartışmasının ana kaynağını Ethereum oluşturuyor. Birçok kripto projesinin Ethereum blockchain’inden hizmet verdiği göz önüne alındığında, ETH’nin menkul kıymet olarak kabul edilmesinin sektöre zarar verebileceği ifade ediliyor
Bir varlığın menkul kıymet mi yoksa emtia mı olarak kabulü ise Howey Testi ile belirleniyor. Howey testinde bir yatırımın menkul kıymet olarak kabul edilmesi için üç kritere bakılıyor. Bu kriterler ise şu şekilde sıralanıyor: ” 1) Yatırım, bir para yatırımıdır. 2) Yatırım, bir ortak girişimdir. 3) Yatırımın başarısı, yalnızca üçüncü şahısların çabalarına bağlıdır.
CFTC ile SEC’in çatıştığı başlıklardan biri de stablecoin’ler. SEC, daha önce Binance borsasının stablecoin’i BUSD için harekete geçmişti. İki kurum bu konuda ayrı düşünüyor. Fikir ayrılığının nasıl son bulacağına ABD Merkez Bankası (Fed) karar verecek. Tartışmaları Fed bünyesindeki Para Birimi Denetleme Ofisi (OCC) ve Federal Mevduat Sigorta Kurumu’nun (FDIC) nasıl sınıflandırılacağı izlenecek.
Öte yandan CFTC, kripto sektörünün önde gelen isimleri ile çalışacağını duyurmuştu. CFTC bünyesinde çalışacak teknoloji komitesinin başkanlığını eski Beyaz Saray yetkilisi Carole House yapacak. Başkan yardımcılığı görevini ise kripto istihbarat şirketi TRM Labs’ın Hukuk ve Devlet İşleri Başkanı Ari Redboard yürütecek. Kripto ile ilgili üyeler arasında Ava Labs CEO’su Emin Gün Sirer, Circle Küresel Politikadan Sorumlu Başkan Yardımcısı Corey Then, FireBlocks CEO’su Michael Shaulov, Inca Digital CEO’su Adam Zarazinski ve Bits’in kurucu ortağı Dan Guid bulunuyor.
