Dijital yolculuğuma 2009 yılında, 8 yaşında bir çocukken, karne hediyesi olarak ailem bilgisayar aldığında başladım. O zamanlar teknoloji hakkında elbette pek bir şey bilmiyordum ama oyunlar ve filmler her zaman favorimdi. Sonrasında, bir arkadaşım bana tamamen yeni bir oyun deneyimi içeren bir DVD verdi. Bu oyun GTA Vice City’ydi ve oynamaya başladığım an, büyük bir hayranı oldum.
Ama neden, bu oyunda farklı olan neydi?
Neden?
O yaşlarda sadece video oyunu oynayarak geçirdiğim yazlar, beni Mario, Contra, Roadrash ve daha pek çoğunu oynamamı sağladı. Ancak hepsi belirleyici bir hikayede oynanmak üzere tasarlanmıştı. Öncesinde kararlaştırılmış bir yoldan ayrı olarak, yapmayı seçebileceğim seçenekler konusunda her zaman kısıtlanmıştım. Vice City için hayranlık uyandıran an, hikayenin dışında bütün bir şehirde istediğim her şeyi yapabilmemdi. Diğer NPC arabalarını kapabilir, silah satın alabilir, yollarda insanlara saldırabilir, bir tank kullanabilirdim ve olasılıklar sınırsız görünüyordu.
Peki ya Metaverse?
Metaverse’ü anlamak için, Vice City oyununu örnek alın. Olasılıklar sınırsız gibi görünse de yapamayacağınız çok şey vardı. Örneğin bir mülkü yeniden satmak, tüm binalara girmek, yeni grafitiler oluşturmak, arkadaşlarla oynamak ve insanın aklına gelebilecek tüm sınırsız yaratıcı görevler.
Vice City’yi, Rockstar Games’in GTA San Andreas, GTA V, GTA online gibi yeni nesil projelerle geliştirdiği, ancak yine de oyun topluluğuna ve onların deneyimlerine odaklandığı ilkel bir Metaverse olarak görüyorum. 3B dünya daha gerçekçi ve özellikler açısından yetenekli hale geldi, ancak yine de Web2 fikirleri üzerine inşa edildi.
O Halde Metaverse Nedir?
Basitçe ifade etmek gerekirse Metaverse, dijital yaşamımızın 3B uzantısıdır. Şu anda 2 boyutlu bir alanda cihazlarımızla etkileşim kuruyoruz, günün yarısında sosyal medya uygulamalarında geziniyoruz. Tamamen yeni bir anlayışla dijital deneyimin tadını gerçekten çıkarabileceğinizi bir düşünün.
Sadece bir çift VR başlığıyla insanlar en sevdiği yeri ziyaret edebilir, 3 boyutlu şirket toplantısına katılabilir, hız treninin keyfini çıkarabilir, yeni Air Jordan’ları deneyebilir ve hatta kanepenin rahatlığından ayrılmadan en sevdiği konuları öğrenebilir.
Mevcut kripto trendi ile insanlar genellikle Metaverse’ü Blockchain teknolojisi ile karıştırıyorlar. Ancak gerçek şu ki, bu yeni nesil internetin nasıl olacağını bilmiyoruz. Birçok Metaverse projesi, AI, IoT, Blockchain ve Web3 gibi yeni teknolojilerin yardımıyla farklı sorunları çözebilir, ancak kesinlikle her seferinde kriptoyu benimsemeleri gerekmez.
Web3’e Geçiş!
Bu kısmı anlamak için Blockchain’i anlamamız gerekiyor. GTA Vice City’ye geri dönersek, herhangi bir NFT veya dijital varlık kavramı yoktu, o halde bu bir Metaverse değil miydi? Metaverse’ün keyfini çıkarmak için Blockchain’e ihtiyacımız var mı?
Bunu anlamak için Blockchain’in masaya getirdiği faydaları aramalıyız. Bitcoin kavramından başlayarak. Bitcoin, herhangi bir merkezi aracıya bağlı olmaksızın, eşler arası elektronik nakit sistemi olarak oluşturulmuştur.
Ve neredeyse on yıl sonra, sektördeki en popüler altcoin olan Ethereum’un sayesinde, akıllı sözleşmeler kavramı popüler hale geliyor. Bu akıllı sözleşmelerin yardımıyla içerik oluşturucular artık dijital varlıklarına sahip olabilir ve dijital varlıklarından para kazanabilir.
İster müzik, ister fotoğraf, ister dijital sanat, ister bir kod parçası olsun, dijital veriler kolayca çoğaltılabilir ve bu tür herhangi bir içeriğin kaynağını kanıtlamak son derece zordur. Ancak akıllı sözleşmelerin yardımıyla herkes dijital eserini bir NFT’ye (Non-Fungible Token) dönüştürebilir. Basitçe söylemek gerekirse, bu içerik oluşturucuların dijital içeriklerine sahip olmalarına ve fikri haklarından yararlanmalarına yardımcı olacaktır.
NFT + Metaverse
Yine basit bir ifadeyle, NFT’ler dijital varlıkların velayetini belirlemeye yardımcı olur ve şu bir gerçek ki, Metaverse’de tonlarca dijital varlık bulunuyor.
Decentraland ve Sandbox gibi önde gelen projeler, kripto cüzdanları kullanılarak erişilebilen dijital arazileri, mülkleri, karakterleri ve nesneleri kullanıcılarına sunuyor. Bu varlıklar Opensea, Minatable, Magic Eden vb. pazar yerleri kullanılarak aktarılabilir, satılabilir veya kiralanabilir.
Ayrıca, kullanıcılar kendi dijital varlıklarını oluşturabilir ve hayal güçlerini serbest bırakabilirler. Bu, gücü kullanıcı topluluğunun, yani merkeziyetsizliğin ellerine geri getirerek yapbozun önemli parçasını tamamlar.
İnternetin Geleceği
Sosyal medya şirketleri tarafından ne kadar çok kullanıcı verisinin istismar edildiğini ve bunların hepsinin, bizim yerimize kararlar veren bazı açgözlü insanlar yüzünden gerçekleştiğini düşünün. Bu, Metaverse ile entegre Blockchain’in merkeziyetsiz doğası ile değiştirilebilir. Metaverse’ün potansiyelini fark eden Facebook, markasını hızla “Meta” olarak değiştirdi, ancak internetin bu yeni çağına aynı insanların girmesi, gerçekten iyi şeyler getirecek mi?
