Değerli okuyucular, bu ilk yazımla birlikte ben de değerli yazarların olduğu BTChaber ailesine katılmanın mutluluğu içerisindeyim. Yazılarımı haftalık yazmaya çalışacağım. Bu doğrultuda doğrudan bitcoin konusuna başlamak istemedim. Çünkü bu işin hikayesi yatırım psikolojisinden ve finansal okuryazarlıktan geçiyor.
Peki nedir bu “finansal okuryazarlık”? Biz ülke olarak finansal okuryazarlığın neresindeyiz? Gerçekten durumumuz vahim mi?
Ekonomik Kalkınma ve İş birliği Örgütü (OECD)’ne göre;
“Finansal okuryazarlık, finansal tüketicilerin finansal ürünler ve kavramlar hakkında bilgilendirilmesini veya finansal risk ve alternatifler arasında tercihte bulunabilecek farkındalığa sahip olmasını temin ederek finansal refahını artırma sürecidir.”
Diğer bir ifade ile;
“Finansal okuryazarlık, doğru finansal kararlar verebilmek ve bireyin finansal refahı için gerekli olan bilgi, tutum ve davranışların birleşimidir.”
Bu tanımlardan da anlaşılacağı üzere, finansal okuryazarlık sadece finansal bilgiye sahip olmayı ifade etmiyor. Finansal okuryazarlık ile doğru finansal bilgiler ile doğru bir finansal davranış ve tutum içerisinde finansal refahı arttırmak amaçlanıyor. Yani siz enflasyonun tanımını bilerek finansal okuryazar olmuyorsunuz, enflasyona karşı yatırımınızı koruduğunuzda ve tüketiminizi gelirinize göre ayarladığınızda finansal okuryazar oluyorsunuz. Bu hikâye de aslında çocukluğumuza dayanıyor. Büyüdüğümüz evde paraya, tasarrufa nasıl bakılıyorsa yetişkin olunca bilinç altımız da aslında bu yaşananlara tepki veriyor. O nedenle birinin finansal okuryazarım demesi için kendini iyi tanıması, psikolojik etkenlerini iyi bilmesi gerekiyor. İleriki yazılarımda işin içine bitcoini de katarak bu konu üzerinde sıkça yazacağım. Ama şimdi gelin hep birlikte finansal okuryazarlık nasıl ölçülüyor ve bizim seviyemiz çok mu vahim ona bir bakalım…
Finansal Okuryazarlık Nasıl Ölçülüyor?
OECD, ülkelerin finansal okuryazarlık seviyesini test etmek için bir yöntem geliştirmiş. Bu yöntemi her yıl tüm ülkelere uyguluyor, sonuçlarını kamuoyu ile paylaşıyor. OECD’nin kullandığı bu anketi ülkelerin düzenleyici ve denetleyici kurumları uygulayıp OECD’ye bildiriyor. Ülkemizde de bu görevi SPK (Sermaye Piyasası Kurulu) üstlenmiş durumda.
Finansal Okuryazarlık Seviyemiz Nedir?
OECD’nin 2018 yılına ait finansal okuryazarlık anket sonuçlarına bir göz atalım…
Finansal bilgi konusunda Türkiye, dünya ortalamasında…Kötü durumda olduğumuzu söylemek doğru olmaz, ancak finansal okuryazarlık sadece bilgi sahibi olmakla olmuyor bunun bir de finansal tutum ve davranış boyutu var ki tasarruf ve yatırımda bu iki kriter belirleyici…
Anket sonucuna göre Türkiye, finansal davranış ve tutum konularında dünya ortalamasının oldukça altında…Maalesef finansal bilgiyi hayata geçiremeyen bir toplum olduğumuz ortada…
Finansal bilgi, finansal davranış ve finansal tutum ölçümlerinin toplam skoru ise bir ülkenin finansal okuryazarlık seviyesi hakkında bilgi vermektedir.
Türkiye 12,5 puan ile dünya ortalaması olan 13,3 puanın altında kalmaktadır. Sözün özü ülkemiz finansal okuryazarlıkta kendini geliştirmeli, sadece finansal bilgi ile bireyleri finansal eğitime tabi tutmak yeterli değildir. Tasarruf ve yatırım konularında davranışsal bazı yönlendirmelere ihtiyacımız bulunmaktadır.
