Son iki yıldır zam tartışmaları, tarafların kavgaları, suçlamalar, iletişim sorunu, tarafların sorunu çözememesi ve devreye giren kurum kuruluşlar ve müdahaleleri…
Sorun aslında patlayan enflasyon, enflasyon uyarılarını dikkate almayıp hazırlığını yapmayanlar, enflasyon sürecini iyi yönetemeyenler, iletişimin ne demek olduğunu kavrayamayanlar.
Sorun aslında psikoloji.
Enflasyon sadece fakirleştirmez, psikolojiyi de bozar!
Yılın ilk tartışması ÖZEL OKULLARIN ZAMLARI oldu.
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, özel eğitim kurumlarının önümüzdeki yıl eğitim ücretlerinde yapacakları artışa ilişkin kurum temsilcileriyle bir toplantı yaptı. Bakan Özer, toplantı sonrasında yaptığı açıklamada ücret artışı sınırını yüzde 65 olarak belirlendiğini söyledi.
Ne oldu şimdi, yüzde 65 ile iş çözüldü mü?
HAYIR.
Yine gerçek sorunları konuşmaktan kaçınıyoruz.
İletişimi sağlayamıyoruz.
Sorun ne, suçlu kim, haklı kim?
Sorun, eğitim mi, sistem mi, patronlar mı, öğretmenler mi, veliler mi, çocuklar mı?
1- EĞİTİM ve SİSTEMİ
Eğitim sisteminden kim ne kadar memnun?
5+3+3 sistemimize ne oldu?
Başarılı olan Anadolu ve Fen Liselerimize ne oldu?
Devlet okullarının itibarına ne oldu?
Neden özel okullar?
22 yılda kaç milli eğitim bakanı değişti?
Eğitime dışarıdan müdahale var mı? (Kitap satmak için yayın evlerinin, konferans, konuşma veya farklı etkinlik için ajanslardan, geziler için şirketlerden)
Öğrencilere kimlerin kitapları tavsiye ediliyor, neden?
2- PATRONLAR
Özel eğitim kurumlarının birer işletme olduğunu unuttuk mu?
Milyon liralık yatırım yapanlar, karlarını gözetmeyecek mi?
Genelleme değil ancak bu böyle.
3- ÖĞRETMENLER
Kendini eğitime adamış eğitimciler ile maaş odaklı çalışanları birbirinden ayırt etmek gerek.
Mesai saatlerini, sigortasız çalışanları, hak ettiği ücreti alıp almadıklarını, yol mesafesini, psikolojilerini, beklentilerini kontrol etmek gerek.
4- VELİLER
Neden özel okullar tercih ediliyor, özel okuldan beklenti ne, kim neye göre nasıl karar veriyor? Bunları tekrar tartışmak gerek.
5- ÇOCUKLAR
Özel eğitim alanlar öğrenciler ne kadar başarılı, ortam mı, eğitim mi, güvenlik mi, hijyen mi, servis mi, okul arkadaşlarının ortamı mı?
Özel okulun bölgesi, markası, eğitim politikası, şartlar ve olanaklara göre özel okulların fiyatı 100 bin lira ile 500 bin lira arasında değişiyor.
Yüzde 65 tavan fiyat belirlense de ücretler, müşteriye ve pazarlığa göre değişiyor.
12 bin civarında özel okulun ücret politikası hep farklıdır.
Uçuk fiyatların tartışıldığı okulların sayısı 50’yi geçmez.
Yani, 50 özel okul üzerinden 12 bini yargılayamayız.
Özel okulların tercih edilme sebeplerinin başında yabancı dil, güvenlik, ulaşım şartları ve okulların hijyeni gelir.
O zaman başta bizim şartları konuşmamız lazım.
4+4+4 sisteminde alınan yabancı dil eğitimi ne oldu?
Kim kime nasıl bir yabancı dil etiğimi verdi veya aldı?
Güvenlik konusunda okul müdüründen, ilçe emniyetine, savcılıktan hakimliğe kadar herkes sorumlu!
Bu sorunu da ayrı bir taraftan ele almak gerek.
Ulaşım sorununda ise aylarca ifade ettiğim şu “Eğitim sürecinde öğrencilere ulaşım ücretsiz olmalı” bu düşüncem bugün de geçerli.
Hijyen konusu da okul yönetimi, okula aile birliği ve ailelerin sorumluluğundadır.
Bu sorumluluğu almamak, elini taşın altına koymamak çözümü getirmez.
Üzülerek belirtmek isterim ki, ücretler ne olursa olsun talep karşısında özel okulların müşterisi bellidir ve müşterisiz kalmazlar.
12 binin yarısı iflas edecek olsa da kalan yarısı kaliteden ödün vermeyerek yoluna devam eder.
Son yıllarda özellikle özel üniversitelerdeki talep ve yoğunluğa baktığımızda bu süreç geleceği net bir şekilde gösteriyor.
Bundan 30-40 yıl önce 10-20 bin dolar özel okul ücreti verenlerin çocukları bugün kendi çocuklarını 300-400 bin liraya okutuyorlar.
Değişen ne?
Eskiden devlet memuru öğretmenler istifa edip özel okullara geçiyor, devlet memuru maaşlarının 2-3 katı fazlasını alıyorlardı.
Bugün ise devlet memuru olmak ve atanmak için ciddi bir mücadele var.
2 yıl öncesine kadar çoğu orta direk çocuklarını özel okula göndermeyi tercih etti.
Bugün enflasyon karşısında, hem iş hem de şartlar tekrar devlet okullarına dönmek zorunda kaldılar.
Önemli olan kazanca göre değil, düşünceye göre okul tercih edilmeliydi.
Kovid-19 sürecinde 2 bin civarı özel okulun kapandı.
Enflasyon ve şartlardan dolayı önümüzdeki yıllarda çoğu patır patır dökülür.
Dediğim gibi patronlar yatırdığına ve kazandığına bakar.
Zarar gördüğünde kepengi indirir.
Ortada işsiz binlerce eğitimci olur.
Bu sefer sistem tekrar devreye girer ve devlet özel eğitim kurumlarını görürüz.
Bir okulun en az 30 kişi istihdam ettiğini düşünürsek gelecek yıllarda riski de görebiliriz.
2022’de yüzde 36, 2023’te yüzde 65 zam yapın diyen bakanlık 2024 ne diyebilir?
Kazanmayın, kapatın diyemez.
Ücretler yüzde 65 olabilir ancak ekstra ekler ile bu iş yüzde 100’ü geçer.
Yemek, servis, kıyafet vs
Elektrik, doğalgaz, asgari ücret, kira, kırtasiye zamlarını göz önünde bulundurduğumda bana yıl içerisinde ek zamlar gelebileceğini düşündürüyor.
Bu konu o kadar uzun ve karışık ki sayfalar yetmez.
Ailelerin ayrı bir eğitim alması gerek.
Müfredat ve sistemin yenilenmesi gerek.
Enflasyonun kalıcı olarak düşmesi gerek.
Bunun gibi birçok konu var ücrete kadar konuşulması gereken.
Gerçek şu;
Özel okullar, adı üzerinde özeldir.
Özel hizmet isteyenlerin, özel hizmet aldıkları bir eğitim işletmesidir.
Fiyatlar düşer mi? Hayır.
Çoğu özel okullar iflas eder mi? Evet
Ancak özel okul müşterisi değişir mi? Hayır
Özel okutanlar, özel gelirli, özellik arayanlardır.
Herkes onlar gibi olmak ister ama gerçekler de ortada.
Kavgaya gerek yok.
Su yolunda devam eder…
