Artık üretilen içerikler o kadar fazla ki bunu tüketebilecek bir insanlık yok. Hal böyle olunca da artık yapay zeka uygulamaları da insanın parametrelerine yaklaşır adımlar atmaya başladı.
Yapay zeka teknoloji şirketi OpenAI’nın geliştirdiği ChatGPT’nin yeni modeli dün itibariyle tanıtıldı. Bu yazıda gerek bu tanıtımdan aldığım notları gerekse kendi düşüncelerimi paylaşmak istedim.
Öncelikle zamanda biraz daha geriye doğru gidelim. 2010’lu yıllarda benim de yazarı olduğum bir derginin ismi “Bilgi Çağı” idi. Bilgi Çağı ifadesi son derece heyecan uyandırıcıydı. Bizim internet teknolojileri vesilesiyle bilgi bolluğuna düşmemizi yansıtan bir terim olarak çok şık duruyordu. Zaman geçtikçe bilgi üretim hızları artmaya başladı. Sunumlarda şu ifadeyi kullanıyorduk. “Son 2 yılda üretilen bilgi, insanlık tarihi boyunca üretilmedi.” Bu ifade neredeyse her yıl geçerliliğini koruyordu. Çünkü üretilen içerik hiç durmadan büyük bir hızla artıyordu.
Fakat Web3 unsurlarından olan Semantik Web’in yıldızlarından yapay zeka uygulamalarının büründüğü son hal ile farklı bir evreye geçtik. Artık şunu görmeye başladık ki, insanların hatta insanlığın öğrenme hızı belli bir seviyede. Buna karşın üretilen içerik çok daha üssel olarak artıyor. Artık üretilen içerikler o kadar fazla ki bunu tüketebilecek bir insanlık yok. Hal böyle olunca da artık yapay zeka uygulamaları da insanın parametrelerine yaklaşır adımlar atmaya başladı.
Dünkü lansmanda da ilk olarak bunu görüyoruz. Sunumda GPT4’ün dili kullanma maharetleriyle ilgili örnekler verilirken istenilen bir açıklamayı sadece belirli harfle başlayan kelimeleri kullanarak yapıldığını gördük. Dili kullanırken bir insan olarak bunu yapmanın zor olduğunu görüyoruz. Örneğin sadece B harfi ile bunu izah etmeye çalışayım.
Bu bir başarıydı, bana bambaşka bir ***** gördüğünüz gibi pek de kolay değil. 🙂
Ardından belirlenen konuyu izah ederken kafiyeli bir şiir yazması istendi. Takdir edersiniz ki bu da pek kolay değil. Bunlar GPT4’ün dil kullanım becerileriyle ilgili önemli göstergeler.
Bunların dışında Playground ismi verilen alandaki yeni kısım ile yapay zekaya kendini tanıtma şansı verildi. Örneğin; sen bir Discord botusun, sen bir vergi memurusun gibi. Bu şekilde yapay zekanın içeriği üretirken belirlenen kimliğe uygun davranmasının önü açıldı. Peki, bu neden önemli ? Çünkü kişiselleştirilmiş internet için bunu sıklıkla kullanacağız. Örnek verirsek Metaverse üzerinde yaptığınız hareketler ile kimliğiniz tanımlanacak ve her içerik size uygun oluşturulabilecek.
Dikkat edersek genel bir yapay zeka içeriğinden olabildiğince spesifik bir içeriğe doğru yol alıyoruz. Bu şuna benziyor. Google’ın ilk yıllarında bir anahtar kelime aratınca hemen kaç sonuç çıktığına bakardık ve şöyle derdik: “3.400.000 sonuç mu? Vavvv müthiş!” Şimdi ise kimse sonuç sayısıyla ilgilenmiyor. Muhtemelen ilk sayfada istediğini bulup siteden ayrılıyor. Zamanla niceliğin değil niteliğin önemini kullanıcının idrak ettiği meselenin bir benzerine burada da rastlıyoruz.
Burada bir fark var. Buna mecburuz. Çünkü yapay zekanın ürettiği bilgiler o kadar çok ki, bunları tüketmek istediğimizde gücümüz yetmeyebiliyor.
Sunumdaki bir kaç nokta ise görsellerin anlamlandırılması, izah edilmesiyle ilgiliydi. Yavaş yavaş yazıdan görsele doğru geçen çalışmalar bize bir kaç farklı pencere sunuyor. Bunlardan ilki şu. Artık bir görseli A ülkesinde üreten birisi bu görsel ile ne anlatmak istediğini onlarca dilde yapay zeka ile gösterebilecek. Bu da sanatın geçişgenliğini artıracak. Bir diğer nokta ise yazı ile görsel arasındaki mesafe biraz daha azaldı. Yazıdan görsel üretimi ve görselden yazı üretimi gitgide senkronize olmaya başladı. Buna video da eklendiğinde belki şöyle bir dünyaya doğru gideceğiz. Tek bir türde oluştur, bütün dillerde yayınla. Yani ben bu yazıyı yazıp bitirdiğim anda yapay zeka sayesinde hem yazı, hem görsellerle anlatım hem video olarak size sunulabilecek.
Son bir nokta ise birden fazla içeriğin arasındaki ortak temanın bulunduğu örnekti. Biz biliyoruz ki Web teknolojilerinin gelişimiyle beraber dijital kimliklerin birbiriyle etkileşimi gün geçtikçe artıyor. Özellikle blokzinciri gibi teknolojilerinin finansal araçların desteğini ekosisteme getirmesiyle her hareket farklı bir değer kazanıyor.
Sunumda iki metnin arasındaki ortak temanın bulunması örneğini rahatlıkla, iki farklı dijital kimlik arasındaki ortak temanın bulunması ve buna yönelik içerik üretilmesi için bir kapı olarak görebiliriz. Elbette şu anda belli ölçekte bunu sosyal ağlar zaten yapıyor. Fakat bir boyut değiştirme söz konusu.
Tüm bunları özetlersek GPT4 şunları dedi:
Ben zaten bilgi üretebiliyorum ama artık o bilgiyi senin için daha faydalı hale getirecek özelleştirmeler yapıyorum. Sana özel üretiyorum.
Artık yazıdan görsele doğru geçiyorum. İçerik türlerinin birbirine yakınlaşmasına hazır ol. Çok boyutlu düşünmeye başladı.
Bilgi Çağı’nın ötesine geçiyoruz. Bilgi-ötesi Çağ için hazır ol. Bu çağda bilgiye ulaşmak, bilgiyi elde etmek değil doğru bilgiyi olabildiğince hassas bir şekilde ürettirip faydalanmak önemli olacak.
*Bu yazının oluşmasında değerli Kayhan Karlı hocam ( https://www.linkedin.com/in/kayhankarli/?originalSubdomain=tr) ile yaptığım sohbetlerin katkısı çok. Buradan bir kez daha selam olsun.
