Ethereum‘da merakla beklenen ‘Shapella‘ güncellemesinin 12 Nisan’da ana ağda etkinleştirilmesi bekleniyor. Güncellemenin hayata geçmesi ile birlikte doğrulayıcılar, stake ettikleri 32 ETH’i çekebilecek.
Ethereum’da şu ana kadar stake edilmiş 18 milyondan fazla token bulunuyor. Bu rakam yaklaşık 32,5 milyar dolara karşılık geliyor. Yani toplam ETH arzının yüzde 15’i kilitli durumda. Güncelleme ile birlikte söz konusu rakamın sert satışları tetikleyebileceği belirtiliyor. K33 Research’ün raporuna göre sınırlandırılmış para çekme işlemlerinde bile yaklaşık 2,4 milyar dolarlık ETH satışı olabileceği ifade ediliyor. The Block verilerine göre ETH alım-satım opsiyonları arasındaki fark mayıs ayından bu yana en yüksek seviyelerde seyrediyor. Bu durum satış ihtimalinin yüksek olduğu şeklinde yorumlanıyor.
Bernstein ise blockchain’de kilitli olan 18 milyon ETH’in yüzde 70’inin Lido gibi protokoller aracılığıyla stake edildiğini belirtiyor. Bernstein’ın analizinde “Stake edilmiş ETH’nin yüzde 70’i için likidite yeni değil, bunu zaten yapabilirlerdi” ifadeleri kullanıldı. Kalan yüzde 30’luk dilim için de satış olasılığının düşük olduğunu bildirdi.
Ethereum’da doğrulayıcıların 32 ETH’i stake etmesi gerekiyordu. Güncelleme ile 32 ETH’i aşan ödüllerin çekimi yapılarak işlemlere devam edilebilecek. 32 ETH’nin tamamını alınarak ise doğrulama işlemi durdurulabilecek. Kripto piyasalarında Shapella güncellemenin ETH fiyatına nasıl yansıyacağı merakla bekleniyor. Ethereum ağında yaşanan güncellemelerde fiyat hareketleri nasıl gelişti?
Constantinople Güncellemesi
Ethereum ağında Constantinople hard fork’u 28 Şubat 2019’da gerçekleştirildi. Çatallanma ile ağın performans ve güvenliğinin artırılması hedeflendi. Güncellemenin tarihi Ocak 2019 olarak planlanmıştı ancak güvenlik açıkları endişesi ile şubat ayına ertelenmişti. Güncelleme gas ücretlerinde düşüş sağlarken, akıllı sözleşme geliştiricilerine daha fazla esneklik sağladı. Constantinople hard fork’u ile madencilik işlemlerinde blok ödülü 3 ETH’den 2 ETH’ye indirildi.
Kripto para piyasalarında 2017 yılının ikinci yarısında bir ralli yaşanmıştı. Bitcoin (BTC) 20 bin dolara dayanırken, ETH yaklaşık bin 1.500 dolar bandına yükseldi. Yükseliş döneminin ardından piyasalarda düşüş başlamıştı. ETH, 7 aylık düşüş serisi ile 114 dolara kadar gerilemişti. Ocak 2019’da 106 dolara inen ETH, şubat ayından itibaren yönünü yukarı çevirdi. ETH, 5 aylık yükseliş serisinin ardından 293 dolara kadar yükseldi. Constantinople güncellemesinden sonraki süreçte yaklaşık yüzde 200’lük değerlenme yaşandı.
Istanbul Güncellemesi
Istanbul güncellemesi, Aralık 2019’da gerçekleştirildi. Güncelleme ana ağ DDoS saldırılarına karşı daha güvenli hale getirildi. Ayrıca ağın ölçeklenebilirliği artırıldı. Güncelleme ile gas maliyetlerinde daha da düşüş yaşandı. Bu güncelleme ile işlemlerin hızlandırılması hedeflendi.
Aralık 2019’daki güncelleme öncesinde ve sonrasında dikkat çeken fiyat hareketleri yaşanmadı. Güncellemenin yapıldığı sıralarda 150 dolar civarında seyreden ETH, Şubat 2020’de 300 dolar bandına yaklaştı. Ancak bu tarihlerde piyasalar, COVID-19’un yayılması endişeleri ile farklı bir dönem yaşıyordu. Bu nedenle güncellemenin fiyat üzerinde doğrudan etkisi analiz edilemedi.
Berlin ve London Güncellemeleri
Ethereum’da ağ güvenliğini artırmayı amaçlayan ve gas ücretlerini düşürmeyi planlayan 2 farklı güncelleme birbirine yakın tarihlerde aktif hale getirildi. Berlin güncellemesi Nisan 2021’de, London güncellemesi ise Ağustos 2021’de yaşandı. İki güncelleme ile ağın verimliliğinin artırıldı. Gas ücretleri öngörülebilir hale getirildi.
Her iki güncellemede boğa sezonunda yaşandı. Eylül 2020’de başlayan yükseliş süreci Nisan 2021’e kadar kadar yaklaşık 7 ay sürdü. Bu dönemde ETH, 350 dolardan 2 bin 800 dolara kadar yükseldi. Berlin güncellemesinin olduğu nisan ayına 1.920 dolar seviyesinde başlayan ETH, ayı 2800 dolarda tamamladı. Berlin güncellemesi fiyatlara pozitif etki etti. London güncellemesi ise Berlin’den sadece 3 ay sonra hayata geçirildi. Güncelleme piyasanın düzeltmeler yaptığı bir döneme denk geldi. Buna rağmen ETH, 2 bin 275 dolar olarak başladığı temmuz ayını 2 bin 530 dolar civarında tamamladı.
Merge Güncellemesi
Ethereum‘daki en önemli güncellemelerden biri olan Merge, Ağustos 2022’de aktif hale geldi. Merge güncellemesi Ethereum’da madencilik ihtiyacını ortadan kaldırdı. Ethereum, yeni güncellemeyle ‘proof-of-stake’ (hisse ispatı) sistemine geçti. Merge güncellemesi, ETH fiyatı üzerinde kayda değer bir fiyat hareketliliği yaratmadı. Ağustos 2022’de ETH fiyatı 2.030 doları gördükten sonra yönünü aşağı çevirdi. Eylül ayında 1.200 dolara kadar geriledi. Bu dönemde kripto kışının etkisiyle piyasada bir yorgunluğun olduğu da söylenebilir.