Değerli okuyucular, bu hafta bir ekonomistin en fazla karşılaştığı soruya cevap aramaya çalışacağız. Beni gördükleri yerde “Hocam ne alalım” diye soran kişi sayısı giderek artıyor. O nedenle bu yazıyı kaleme alma ihtiyacı hissettim.
Aslında bu soruya net bir cevap vermek isterdim. Ama herkes için geçerli olan, tek tip “en iyi yatırım aracı” diye tanımlanabilecek bir yatırım türü yoktur. Yatırım araçlarının beklenen getirileri, dünyanın ve ülkenin içinde bulunduğu ekonomik duruma göre, yatırımcıların eğilimine göre değişir.
Her bireyin yaptığı birikimin hikayesi farklıdır. O nedenle herkese aynı yatırım aracını önermek bireysel yatırımcı için hüsrana neden olabilir. Örneğin iki bireyi ele alalım…
Ali Bey emekli, evi olan sakin, sabırlı ve olgun biridir. Tek yatırım amacı torununun eğitimi için biriktirdiği miktarı değerlendirebilmektir. Fatma Hanım ise henüz 35 yaşında beyaz yakalı bir çalışandır. Çalışmaya başladığından beri 100.000 TL biriktirebilmiştir. Ev alma hayali olan Fatma Hanım, uygun evi bulana kadar elindeki peşinat miktarını değerlendirmek istiyor.
Bu iki yatırımcının risk seviyesi, karakter yapısı ve yaşı dolayısıyla hayata bakışı ve dolayısıyla beklediği getiri farklıdır. Bu örnekte sadece iki yatırımcı vardır. Oysa yüzlerce farklı karakter ve yaşam varken herkese aynı yatırım önerisinde bulunmak doğru olmaz görüşündeyim. Bana “Neye yatırım yapmalıyım hocam” diye soranlara şu soruları soruyorum genelde…
- Yatırımın tutarı nedir?
- Yatırımın amacı nedir?
- Kaybedersen ne hissedersin?
- Kendini üç kelime ile anlat…
- Eviniz, arabanız ve düzenli geliriniz var mı?
- Piyasayı takip etmek için zamanınız ve yeterli bilginiz var mı?
Bu sorular çoğaltılabilir ama genel itibari ile yatırımcının özelliklerini anlamak için ilk aşamada yeterli olduğunu düşünüyorum.
Tabii katlanılacak risk seviyesi de önemli. Dilerseniz sizin risk derecenizi ölçelim…
Aşağıdaki sorulara 1’den 10’a kadar puan verin. 1 hiç önemli değil, 10 çok önemli şeklinde puanlayınız.
Toplam puanınız 60-42 arasında ise düşük risk tercih eden yani riskten kaçınan bir yatırımcısınız. Vadeli mevduat, devlet tahvili ve hazine bonosu gibi sabit getirili yatırım araçlarına yönelmeniz faydanıza olur.
Toplam puanınız 41-24 arasında ise orta risk tercih eden yani dengeli risk profiline sahip bir yatırımcısınız. Altın, BES, hisse senedi, gayrimenkul gibi yatırımlara yönebilirsiniz.
Toplam puanınız 23-6 arasında ise yüksek risk tercih eden bir yatırımcısınız. Döviz, foreks, kripto paralar gibi dalgalı seyir izleyen yatırım araçlarını takip edebilirsiniz.
