Her gün hissettiğimiz, kopan gürültünün arkasında ne var? Zengin olma isteği mi? Yoksa medeniyetin doğum sancısı mı? Hikayeyi 50 yıl geriye saralım. 70’li yıllarda bir grup araştırmacı makinelerin üçüncü bir otorite olmadan fikir birliğine nasıl varabilecekleri üzerine tartışmalar yapıyordu. Fakat aslında icat etmeye çalıştıkları şey güvenin yeniden kodlanmasıydı. Güven insanlık tarihi boyunca bireylerin, toplulukların ve devletlerin merkezinde oldu. İşte bugün kopan gürültünün arkasında insanoğlunun kökleşmiş bir duygusu olan güvenin kod satırları arasından yeniden doğumu. Doğum o kadar büyük ki etkisini çok güçlü hissediyoruz.
NFT konusu da bir başka doğum. Biz yazılımcılar NFT konusuna çok sığ bakıyor ve onu şöyle tanımlıyoruz: “ikame edilemez varlık”. Yani ikame edilebilir varlıklar var bir de ikame edilemez varlıklar. Evet ismi buradan gelmiş olabilir fakat aslında NFT, 1985 yılından beri süren anonim kimlik çalışmalarının doğumunu sembolize ediyor. Onu ikame edilemez varlık olarak anlamaya çalışmak Twitter’ı kuş cıvıltılarıyla açıklamak gibi. Lütfen dikkatlice izleyin. NFT toplulukları artık kendilerini kendi fotoğraflarıyla ve kendi isimleriyle ifade etmiyor. NFT’leri üzerinden tanımlıyor. Dünyanın her yanından aynı motivasyona sahip insan bu insanlar beraber bir topluluk oluşturuyor ve hayata dair her konuyu konuşuyor. Anonim kimliklerin hücresi diyebileceğimiz NFT’ler yeni bir organizmanın doğumunu haber veriyor. NFT’ler ile insanoğlunun hayal gücünü yeniden kodluyoruz.
Metaevren meselesi de çok farklı değil. Metaevrende evinizin etrafındaki üç komşunun Japon olduğunu düşünün. Her gözlüğü taktığınızda bu üç Japon komşunuza ve onların yaşantılarına tanıklık ediyorsunuz. Bir gün sevinçlerini bir gün üzüntülerini paylaşıyorsunuz. Kızdıkları şeyleri görüyorsunuz. Bir sabah bir hediyeyle uyanıyorsunuz. Sizin bayramlarınızda onlar, onların bayramlarında siz hediye veriyorsunuz. Bunları sadece sosyo-ekonomik durumu iyi olan kişiler değil tıpkı Facebook kullanıcıları gibi tüm toplum yapıyor. Yol açabileceği sosyo-kültürel dönüşümleri tahmin edebiliyor musunuz? Evet, metaevren yeni bir toplumsal ilişki düzeninin doğuşunu temsil ediyor. Bu gürültü de onun doğumundan geliyor. Metaevren ile tüm toplumların kodları, tüm kodlara uyumlu ortak bir yazılımda çalışabilir hale getirilmeye çalışılıyor. Metaevren ile insanoğlu, insanoğlunun ilişkilerini yeniden kodluyor.
Bunlar daha popüler olanlar. Bir de önümüzdeki süreçte karşımıza gelecek doğumlar var. Antalya Diplomasi Forumu’nun bu yılki sloganı “Recoding Diplomacy”. Diplomasinin kodlarındaki değişimi Web3 aşamasında son derece sert hissedeceğiz. Web2 aşamasında dijital diplomasi ve dijital diaspora konuları bir yumuşak güç olarak bazı ülkelerce kullanıldı. Fakat finansal akışkanlığın, mülkiyet kavramının Web3’e gelmesiyle beraber bu kavramları çok daha fazla duyacağız. Bir ülkede felaket olduğu zaman akıllı kontratlar ile başka bir ülke finansal destekle yardımına koşabilecek. İki ülke arasında bir kriz çıktığında belki ülkelerin dostluğuna atıfta bulunan bir NFT koleksiyonu üzerinden ilişkiler yumuşayabilecek. Bir ülke,ırk,dine karşı nefret söylemi oluşturan blokzincir projelere başka ülkeler merkezi borsalar noktasında kısıtlama getirerek nefret söyleminin yayılmasını engelleyebilecek. Bir ülkenin kurumunun Web3 cüzdanına girildiğinde 10 yıl önce dahi hangi ülkenin hangi kurumuyla nasıl diyalog geliştirdiği NFT hediyelerinden görülebilecek. Örneklerin sonu yok. Diplomasi 3.0; içerisinde NFT, akıllı kontratlar, dijital varlıklar, DAO’ları barındıran yepyeni ve engin bir alan. İnsanoğlu burada ise diplomasiyi yeniden kodluyor. Hem de satır satır. Tıpkı sloganda olduğu gibi.
