bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 65,178.46 4.94%
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,379.68 6.86%
bnb
BNB (BNB) $ 527.32 8.23%
solana
Solana (SOL) $ 184.59 9.07%
xrp
XRP (XRP) $ 0.60028 4.02%
cardano
Cardano (ADA) $ 0.623908 10.14%
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.132269 12.88%

Paylaş

Dijital Para ile Kripto Para Farkı…

Dijital Para ile Kripto Para Farki.. 1

Pandemi şartlarında Sanayi Üretim rakamlarının toparlanmış olması yüreklere su serpti diyebilirim. Nisan ayından beri bir güçlü bir toparlanma göstermiş olması yıl sonu büyümesi hakkında olumlu bir sinyal veriyor. Yani pozitif büyüme ihtimali var. Bu gelişmeyi daha önce reel sektör güven endeksinden de takip ettik.

Tam bu gelişmelerin ortasında bir yıldır dünyanın geleceği ile ilgil birçok oturumun moderatörü ve konuşmacısı oldum. Konular döndü dolaştı para ve para sistemlerinin geleceğine odaklandı. Ben de dilim döndüğünce aşağıdaki fikirleri hem dinleyicilere hem de panelleri paylaştığım konuşmacılara aktardım.

İlk olarak şunu sordum: “Maaşı ya da ücretinin tamamını çekip evine öyle giden kaç kişi kaldı?”. Hiçbir panelde hiç kimse el kaldırmadı. Bu normaldi. Aylık kazancımız hesaba yatar yatmaz, çocukların okul taksidi, kredi kartı ödemesi, ev kirası ve daha birçok ödemeyi yaptıktan sonra “ne me lazım ?” diyerek belki bankamatikten 50-100 TL çekip eve gidiyoruz. Onu da evde bekleyenlere teslim ediyoruz.

Diğer taraftan diyelim ki tasarruf ettik. Banka Şubesinden arıyorlar ve “TL’nizi Dolara çevirelim mi?” diye soruyorlar. Biz de “tamam” diyoruz. Banka Memuresi Hanımefendi koşarak TL’lerin bulunduğu kasaya gidiyor ve isminizin yazılı olduğu yerdeki isminizle saklanan paraları alıyor, döviz bankosuna gidiyor ve elindeki parayı verip Dolarları alıyor, ardından da Dolarların bulunduğu kasaya gidip isminizin yazılı olduğu yere bırakıp kasayı kilitliyor. Ben bunu söyledikçe elbette gülüşmeler başlıyor. Çünkü böyle bir şey yaşanmıyor. 

Biz “tamam” dedikten sonra hesabımızda dijital olarak gözüken TL, yine dijital olarak değişen Dolar Kuruna bölünüyor ve hesabımız DTH’a dönüşüyor. İşte bu kadar. Banka da zorunlu karşılık olan küçük ihtiyat miktarını yine Dijital Olarak Merkez Bankasına gönderiyor. Yani Dijital TL’miz, dijital ortamın marifetiyle Dijital olarak Dolara Endeksli bir hale dönüşüyor.

Fed’in pandemi öncesinde 1.4 Trilyon Dolar basmış olmasına karşın dünyada 52 Trilyon civarında dolar mevduatı var. Ayrıca 160 trilyon civarında Dolar cinsinden kredi verilmiş. Demek ki, TL veya Dolar tüm paralar dijital hale gelmiş durumda. 

Sonra başka bir hikaye daha anlattım tüm panellerdeki dinleyenlere: 1000 TL mevduat yatırdınız bana, size % 15 faiz verdim. Bu 1000 TL’yi de benden kredi olarak alan birine de % 20 faizle verdim. Bir yıl sonra bana 1200 TL getirdi, ben de size 1150 TL verdim. Peki bunu nasıl yaptık ? Merkez bankası bu işlemin neresinde ? Kimse cevap veremedi açıkçası. 

Sözü getirmeye çalıştığım yer şurasıydı: Eğer para otoritesine ihtiyaç duymadan para çoğalabiliyor ve işlemler rahatlıkla dijitalleşmenin yardımıyla başarıyla sonuçlanıyorsa, dijital paranın bir otorite tarafından üretilmesine gerek yok. Geçen yıl Atina’da bu gerçeği anlatırken 50-55 yaşlarından bir Hollandalı “ama paranın üzerindeki imza çok önemli” demişti. Ben de şu cevabı verdim: “Hesabından para yollarken imzayı da görebiliyor musun ?” Afalladı önce, sonra güldü. Ardından bir soru daha sordum, tamamen dağıldı: “Paranın üzerindeki imza kimin ?”. Tabii ki ismini bilmiyordu.

İşte böyle, Merkez Bankalarının fonksiyonları giderek önemsizleşirken, para arzının kontrolü işi iyice ellerinden çıkarken, kaydi para dijitelleşmenin yardımıyla sürekli genişlerken, bir devletin “dijital para” fikrini ortaya atması pek mantıklı değil. İki sebepten dolayı:

Birincisi, dijital ya da kripto paralar otoriteye bağlı çalışmaz, anonimdir.İkincisi ise zaten TL ve Dolar yeterince dijitalleşmiş durumdadır. Paranın basılmış haline gerek görülmeyen şartlar ortadayken “Türk Dijital Parası” diye proje ortaya atmak malumun ilamından başka bir şey değildir.

Özetle, kullandığımız zaten dijitaldir artık. Kripto Paralar ve Blok Zincirle ilgili anonim-otonom çalışmalar yapılsa daha doğru olacak gibi geliyor.

btchaber bh logo

Emre Alkin

Prof. Dr. Emre Alkin; Saint Michel Fransız Lisesi'ni 1987 ve İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ni de 1991'de bitirdikten sonra, 1993 yılında İstanbul Üniversitesi’nde lisansüstü eğitimini tamamladı. 1996 yılında Doktorasını yine aynı Üniversite'de tamamlayarak ve 1997'de “doçent”; 2002 yılında ise “profesör” unvanını aldı. 1999-2003 yılları arasında İMKB Başkan Danışmanlığı, 2000 yılında TİM Genel Sekreterliği, Vergi Konseyi Üyeliği görevini yürüten Prof. Dr. Emre Alkin; Çukurova Holding, Doğan Holding, Anadolu Holding ve Altınbaş Holding’de görev yaptı. Çeşitli gazetelerde ekonomi köşe yazarlığı, TV8, SKYTÜRK, A HABER, CNNTURK, TRTHABER, TV100 gibi televizyon kanallarında ekonomi yorumculuğu yapan Prof. Dr. Emre Alkin, Dünya Gazetesi’nde “Paylaşmasak Olmazdı” isimli sayfasıyla içimizdeki kahramanlara yer vermektedir. Altınbaş Üniversitesi Rektör Yardımcılığı yapmış olan Alkin, İzmir’in spor kulüplerinden Göztepe Sportif A.Ş.’de Yönetim Kurulu Üyesi ve Türkiye Futbol Federasyonu Genel Sekreterliği de yapmıştır. 2017 - 2019 yılları arasında Galatasaray Sportif A.Ş. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmıştır . Alkin, “Uzlaşmazlık Çözümü” konusunda şirketler ve kamu arasında ulusal ve uluslararası çalışmalara katılmaktadır. Ödeme Sistemleri, Mobil Teknolojiler, Finans ve Mali Konular ile ilgili uluslararası şirketlerde görev yapmaktadır. Prof. Dr. Emre Alkin’in; “Risk Management”,“Finansal Aracılığın Evrimi”, “Bankalarda Risk Yönetimine Giriş”, Yalın Alpay’la birlikte kaleme aldığı “Dünden Bugüne Gaziantep”, “Her Şey Ekonomi Değil” , "Paylaşmasak Olmazdı”, “Fikret Mualla’nın Sanatı” ve 2017 yılının en iyi iş kitabı seçilen “Olaylarla Türkiye Ekonomisi” isimli, biri İngilizce olmak üzere sekiz kitabı bulunmaktadır. Ayrıca insan ilişkilerinin dünden bugüne evrimi üzerine yazdığı “Seve Seve Aldattım” isimli kitabı da 2017'nin çok satan kitaplar arasında yer almıştır. 2018 Eylül ayında çıkan "Mükemmeli Arayan Kadın" isimli ilk romanı ile de büyük ses getirmiştir. 2019 yılının Kasım ayında çıkmış olan "İktisattan Çıkış " kitabı oldukça beğenilmiş ve tüm geliri Mutluluğun Adresi Sosyal Yardımlaşma Derneği'ne bağışlanmıştır. Prof. Dr. Emre ALKİN, iki çocuk babası olup, Türkçe, İngilizce ve Fransızca konferanslar vermektedir.
https://emrealkin.com/tr/

Dijital Para ile Kripto Para Farkı…” için bir yorum

  1. Hocam kaleminize sağlık, çok güzel yazmışsınız. Herşey anlaşılır olmuş.

    Ben yazınızın sonundaki anonim-otonom tartışmasını başlatmak için yazıyorum… Gümüşhanede 50,000 TL’lik vadeli çek yazan Ali Usta emisyon yarattı. Sonra bunu alan Bedri Bey de ciroladı vs. ve sonunda vadesi geldiğinde söz gelimi 6 el değiştirdi bu çek, 300,000 liralık borç ödendi onunla. Oysa banka günü geldiğinde bunu sadece 50 bin TL olarak işledi. TBB risk merkezi kayıtlarında da bu işlem 50,000 TL olarak görülüyor.

    Bu görülen kısım yılda 1 trilyon TL oluyor. (Bkz: TBB risk merkezi çek verileri) Halbuki aslında belki bunun 5 katı kadar borç ödenmiş. Bu 5 trilyon TL TCMB hesaplarında görünmüyor. Mesela bunun M4 veya MVÇ filan gibi ayrı bir kaydı olabilir eğer bunlar blokzinciri ile yapılıyor olsaydı.

    Burada anonim olmayan, çünkü emisyonunu imzasıyla Ali Usta’nın yaptığı bu para gayri merkezi basılmış vatandaş parası değil midir? Her adımda da imza var, yasal bu işlemler ülkemizde. Dünyada ise (siz de anlatmışsınız) kimse bu sistemi bilmiyor, hatta SAP yazılımının vadeli çek modülü bizim ülkede yazıldı, başka yerde yok.

    1) Bu para anonim değil ama otonom mu?
    2) Devlet değil vatandaş bastı bu parayı, bu analog gayri merkezi vatandaş parası değil mi?
    3) Bunu blockchain’de yapsak dünyada neye yol açar? Bitcoin’den daha öte bir şey değil mi bu? Zira bu parada kredi özelliği de var, oysa bitcoin emtia gibi, bir tür dijital altın gibi, kredisi vadesi yok.

    Saygılarımla,
    Cemil Ş. Türün

Yanıt verin

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Blokzincirin ve kripto paraların, geleceği nasıl değiştireceğini bugünden öğrenin.
Bağlantıyı kopyala