Finansal piyasalarda alıcılar ile satıcılar birçok şekilde bir araya gelebilir. Borsa, çok sayıda alıcı ve satıcının aracı vasıtası ile buluştuğu, kurallı ya da serbest işlem yapılan yerdir. Borsa, organize ya da tezgahüstü olarak düzenlenmiş olabilir. Yasal bir zemine dayanan ve işlem yapma kuralları olan borsalar organize borsalardır. Bu hali ile Borsa İstanbul, bir organize piyasadır.
Borsa bir kumar yeri değildir. Bir koyup üç aldığınız yer hiç değildir. Borsada oynamak diye bir deyim gerçekte var ancak bunu oyun oynamak olarak algılamamak gerek. Kaldı ki oyunların bile kuralları vardır. Borsada işlem yapmak insana adrenalin salgılattırır yani heyecan verir. Bu yönü ile zevkli gibi görünse de işin ucunda para olduğu için kaybettiğinizde duyacağınız acı heyecanın yerini hayal kırıklığına, pişmanlığa bırakabilir. O nedenle borsa deyince aklınıza sadece filmlerdeki gibi telefonda bağrışan işlemcilerin yarattığı kaos ortamı, bir anda zengin olanlar, bir anda iflas edenler gelirse konuya biraz fantastik yaklaşmış olursunuz. Evet böyle sahneler yaşanıyor ama küçük yatırımcının dünyası değil bunlar. Eğer geçiminizi borsadan sağlamıyor, yatırımınızı orta ve uzun vadede şekillendiriyorsanız böyle aşırı hareketli ortamlarla pek ilginiz olmayacaktır. Yapmanız gereken tek şey önce bilgi sahibi olup sonra yatırım yapmaktır.
Borsa, insanlık tarihi kadar eski bir faaliyettir. İnsanın alışveriş yapması ile başlayan borsa faaliyetleri, medeniyetlerin ihtiyacına, kültürüne, ekonomisine bağlı olarak değişiklik göstermiştir. Pazar yerlerinde, panayırlarda, fuarlarda, meslek birlikleri ve loncalarda yapılan borsa işlemleri modern haline gelene kadar çok çeşitli değişimlere uğramıştır.
Biz daha çok organize anlamı ile modern borsalara bakalım. Bugünün önde gelen borsalarının çoğunun genellikle hükümet borçlanması sebebi ile kurulduğunu görüyoruz. Örneğin Wall Street olarak anılan New York Borsası, bağımsızlık savaşları sonrası oluşan borçlanma ortamını rahatlatmak için 1792 yılında Wall Street 22 numarada işlem görmeye başlamış. Bu ilk organize adımdan önce aynı sokağın 60 numaralı binasının önündeki ağacın altında toplanan yirmi beş sarraf ile tezgahüstü işlemler de yapılmıştır.
İngiltere’de borsa faaliyetleri Amerika’dan çok önce başlamıştır. 1541 yılında başlayan ilk borsa faaliyetleri burada da devletin bunalım yaratan borçları sebebi ile kurulmuştur. Avrupa’ya yayılan borsa faaliyetleri 1608’de Amsterdam Borsası, 1724’te Paris Borsası, 1755’te Viyana Borsası, 1765’te Berlin Borsası, 1801’de Brüksel Borsası, 1808’de Milano Borsası, 1830’da Roma Borsası, 1850’de Cenevre Borsasının kuruluşu ile devam etmiştir.
