Yapay zeka ve kripto para birlikteliği, finans ve teknoloji dünyasını nasıl şekillendiriyor? Algoritmik ticaret, güvenlik önlemleri ve gelecek projeksiyonları.
Yapay Zeka ve Kripto Paranın Temelleri
Blok zincir ve yapay zeka, günümüzün en sıcak teknoloji trendlerinden ikisidir. Radikal olarak farklı iki eğilim olmalarına rağmen, araştırmacılar iki teknolojiyi birleştirmenin faydalarını aktif olarak tartışıyorlar. PwC, yapay zekanın 2030 yılına kadar küresel ekonomiye 15,7 trilyon dolar ekleyeceğini ve bunun da küresel GSYİH’da %14’lük bir artışa yol açacağını tahmin ediyor. Gartner, aynı yıl, blok zincir teknolojisi ile iş katma değerinin 3,1 trilyon dolara yükseleceğini tahmin ediyor.
Hem blok zincir hem de yapay zeka teknolojilerinin bireysel gelişmişlik dereceleri vardır, ancak hem AI hem de blok zincir, hem ortak simbiyozdan yararlanabilen hem de birbirlerinin büyümesine yardımcı olabilecek teknolojilerdir. Her iki teknoloji de verilerle farklı şekillerde etkileşime girdiğinden, bunları birleştirmek veri kullanımını bir sonraki seviyeye taşıyabilir. Aynı zamanda, makine öğrenimi ve AI’yı blok zincirine entegre etmek, temel sistem mimarisini geliştirebilir. Yapay zeka, blok zincirinin verimliliğini önemli ölçüde artırabilir. AI çözümleri, örneğin dağıtılmış defteri daha enerji verimli ve güvenli hale getirerek sınırlamalarının üstesinden gelebilir. Makine öğrenimi, blok zincirlerini belirli görevler için uyarlayan kuruluşlar için de yararlı olacaktır.
Kripto para ticaretinde AI uygulaması sınırsızdır. Otomatik ticaret ve fiyat tahminine ek olarak, teknoloji risk yönetiminde ve yatırımcıların ticaret portföylerini optimize etmede de kullanılabilir. Çoğu yapay zeka şirketi ise faaliyetlerini hızlandırmış durumda. Yapay zeka sistemleri hileli şemaları tespit edebilir ve piyasa değişikliklerini uzun vadeli olarak izleyebilir, bu da onları gelecekte iyi bir risk yönetimi aracı haline getirebilir. AI algoritmaları ayrıca kripto para birimi portföylerini belirli yatırım hedeflerine ve risk toleransına göre optimize edebilir.
AI sistemleri, en uygun ticaret kararlarını vermek veya fiyat takibi ve emir yürütme gibi süreçleri otomatikleştirmek için kullanılabilir. Dahası, AI, hileli şemaları ve doğrulama prosedürlerini belirleyerek kripto para birimi işlemlerinin güvenliğini ve güvenliğini potansiyel olarak artırabilir. Sonuç olarak, AI algoritmaları kripto para piyasasına girmek ve gezinmek için nispeten güvenli hale getirebilir, tüccar ve yatırımcı akışını teşvik edebilir ve pazar geliştirme potansiyelini artırabilir. Bunlara ek olarak AI, kripto para haberlerine sık sık konu haline gelen bir alan olmuş durumda.
Yapay Zeka Nedir ve Nasıl Çalışır?
Yapay zeka, bilgisayar sistemlerinin insan benzeri zekâ ve öğrenme yeteneklerini taklit ettiği bir alanı ifade eder. Yapay zeka, karmaşık problemleri çözmek, desenleri tanımak, kararlar vermek ve öğrenmek gibi görevleri gerçekleştirebilir. Bu alanda kullanılan algoritmalar, makine öğrenmesi ve derin öğrenme gibi tekniklerle desteklenir.
Yapay zekanın temel amacı, insan zekasına benzer davranışları modellemek ve bilgisayar sistemlerini bu davranışları gerçekleştirebilecek hale getirmektir. Bir yapay zeka sistemi, verileri işleyebilme, bağlamsal anlam çıkarabilme, kararlar verebilme ve problemleri çözebilme yeteneğine sahiptir.
Yapay zekanın çalışma prensipleri, genellikle veriye dayalı öğrenmeye dayanır. Bir yapay zeka sistemi, önceden belirlenmiş bir dizi algoritma ve model kullanarak verileri analiz eder ve bu verilerden desenleri ve ilişkileri çıkarır. Bu analiz, genellikle bir eğitim sürecini içerir.
Kripto Para ve Blockchain Teknolojisi
Son yıllarda blockchain teknolojisi ve kripto paralar, finans, teknoloji ve diğer birçok sektörde büyük bir ilgi uyandırmıştır. Blockchain, dağıtık defter teknolojisi olarak bilinir ve merkezi olmayan, güvenli ve şeffaf bir şekilde veri paylaşımını mümkün kılar. Kripto paralar ise blockchain teknolojisi üzerinde çalışan, dijital varlık olarak kullanılan ve merkezi otoritelerden bağımsız olarak transfer edilebilen dijital para birimleridir. Bu yazıda, blockchain teknolojisi ve kripto paraların ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve gelecekteki potansiyellerini ele alacağız.
Blockchain Teknolojisi
Blockchain, blok adı verilen veri gruplarının zincirleme bir şekilde birleştirildiği, dağıtık ve kriptografik güvenlik önlemleriyle korunan bir defter teknolojisidir. Her blok, içinde bulunan verilerin geçmiş bloklarla bağlantılı olduğu ve değiştirilemez bir şekilde kaydedildiği bir yapıya sahiptir. Bu, verilerin güvenli ve şeffaf bir şekilde paylaşılmasını, takip edilmesini ve doğrulanmasını sağlar. Blockchain teknolojisi, finans, tedarik zinciri yönetimi, gayrimenkul, sağlık, oy verme sistemleri gibi birçok farklı sektörde potansiyel uygulamalara sahiptir.
Kripto Paralar
Kripto paralar, blockchain teknolojisi üzerinde çalışan dijital para birimleridir. Merkezi otoritelerden bağımsız olarak çalışırlar ve blockchain teknolojisinin güvenli ve şeffaf yapısından faydalanırlar. Kripto paralar, kullanıcılar arasında doğrudan, hızlı ve düşük maliyetli transferlerin gerçekleştirilmesine olanak tanır. Ayrıca, kripto paraların birçok farklı kullanım alanı bulunmaktadır, örneğin dijital ödemeler, yatırım aracı, sınır ötesi transferler, finansal hizmetler, oyunlar ve daha birçok alanda kullanılabilmektedir.
Yapay Zekanın Kripto Para Ekosistemindeki Rolü
Yapay zeka kripto teknolojileri bir sonraki büyük trend olacak çünkü işlem yapma biçimimizde devrim yapma, varlıkları yönetme ve yatırım kararları alma potansiyeline sahip. Bu teknoloji ile kripto para kullanımı bireyler ve girişimciler için daha hızlı, daha güvenli ve daha verimli olabilir.
Dahası, AI dolandırıcılık, piyasa manipülasyonu ve insan hatası riskini azaltmaya yardımcı olabilir ve kripto para birimi yatırımını daha güvenilir ve güvenilir hale getirebilir. Aşağıda, AI’nın kripto endüstrisinde tam olarak uygulandıktan sonra ele alabileceği ana zorlukların bir listesi bulunmaktadır.
Algoritmik Ticaret ve Yatırım Stratejileri
Algoritmik ticaret, belirli bir stratejiye dayalı olarak büyük miktardaki emirleri otomatik olarak gerçekleştiren bir işlem türüdür. Yapay zekâ, algoritmik ticaretin temelini oluşturur.
Hız ve veri analizi
Algoritmik ticaret, hızlı işlem yapma yeteneği ile bilinir. Yapay zekâ, gerçek zamanlı verileri analiz ederek anlık kararlar alabilir ve işlemleri hızla gerçekleştirebilir.
HFT (Yüksek Frekanslı Ticaret)
HFT, algoritmik ticaretin özel bir alt dalıdır ve işlemlerin milyonlarca saniye içinde gerçekleştirildiği bir stratejiyi ifade eder. Bu, ultra-hızlı işlem yapabilen algoritmaların kullanılmasını gerektirir.
Dolandırıcılık Tespiti ve Güvenlik Önlemleri
Blok zincir ve AI teknolojisinin simbiyozu, her türlü siber suç ve dolandırıcılıkla mücadeleye yardımcı olacaktır. Şüpheli faaliyetlerin tanınmasında makine öğrenimi algoritmalarını tanıtarak, ticaret sürecinin güvenliği çok daha güvenilir ve gelişmiş hale gelecek ve diğer şeylerin yanı sıra kayıt sırasında kimlik yönetimi için çözümler üretecek, KYC süreçlerini otomatikleştirecek ve blok zincirindeki hileli işlemleri önlemek için kripto verilerini analiz edecektir. Kripto pazarındaki mevcut güvenlik uygulamalarıyla birlikte AI, siber suçlarla mücadele etme yeteneğini artıracaktır.
Yapay Zeka Destekli Kripto Para Projeleri
Yapay zeka alanında faaliyet gösteren pek çok proje vardır. Ancak bu projelerin piyasadaki yeri ve güvenliği oldukça önemlidir. Sizler için yüksek piyasa değerine sahip ve öncü kripto borsalarında listeli olan beş yapay zeka destekli kripto para birimini derledik. Bu altcoin’ler, özellikle de son günlerdeki yükselişiyleriyle kripto para haberlerine sık sık konu oldu.
Injective (INJ)
Injective Protocol (INJ), merkeziyetsiz bir şekilde çeşitli varlıkların sorunsuz ve güvenli ticaretini sağlamak için tasarlanmış merkeziyetsiz finans (DeFi) platformudur. Yüksek işlem hızı ve düşük ücretler için benzersiz bir katman-2 protokolü kullanır. Platform, aracısız, eşten eşe ticaret için merkeziyetsiz bir emir defteri sunar. Injective’in arkasındaki deneyimli ekip, çeşitli alanlardan profesyonelleri içerir ve sağlamlığına ve yenilikçi özelliklerine katkıda bulunur.
Render (RNDR)
Render, animasyon, VFX render ve hareketli grafikler için temel platform işlevi gören Ethereum blok zincirine dayalı bir dağıtık GPU ağıdır. Render (RNDR), Render ağında özel olarak kullanım için tasarlanmış bir yardımcı program tokenidir. Ağ, iki ana paydaştan oluşur:
- Oluşturucular
- Node Operatörleri
Render networku aracılığıyla yaratıcılar, ağda bulunan muazzam GPU gücüne erişerek olağanüstü hızlarda ve düşük maliyetlerle yüksek kaliteli görüntüler ve görsel olarak büyüleyici içerikler üretebilirler.
The Graph (GRT)
The Graph, aracıları ortadan kaldırarak bağımsız olarak veri toplayan merkeziyetsiz ve açık kaynaklı bir protokoldür. Bu protokol, verileri verimli bir şekilde indekslemek ve düzenlemek için tasarlanmış, dünya çapında bir APU (Uygulama Programlama Arayüzü) olarak işlev görür. Kolay erişim ve işlemeyi sağlamak için GraphQL dilini kullanır.
Google’ın web’i indekslemesine benzer şekilde, The Graph protokolü blok zinciri verilerini indeksler. Ancak çok sayıda akıllı sözleşmenin veri depoladığı blok zinciri verilerini indekslemek, merkeziyetsiz uygulamalar (DApp’ler) tarafından hızlı sorgu yanıtlarını engelleyebilir. Bunu çözmek için The Graph protokolü, blok zincirinden kolayca veri almak için alt grafikler kullanır.
Oasis (ROSE)
Oasis, ölçeklenebilirlik, çok yönlülük ve gizliliğe öncelik veren özenle tasarlanmış katman 1 merkeziyetsiz blok zinciri ağıdır. Sağlam ve güvenli bir mimariye sahip olan bu blok zincir ağı, gaz ücretlerini minimumda tutarken yüksek işlem hızı sağlar. Benzersiz mimarisi, fikir birliği mekanizması ve akıllı sözleşme yürütmenin ayrılması sayesinde onu çeşitli Web 3.0 uygulamaları için potansiyel bir güç merkezi olarak öne çıkıyor.
SingularityNET (AGIX)
AGIX, şu anda piyasadaki en çok aranan AI coin’lerden biridir. SingularityNET platformunun yerel tokeni olan AGIX, bu merkeziyetsiz ve açık kaynaklı blok zinciri platformunda işlemleri kolaylaştırmada kritik bir rol oynar. Kullanıcılar bu platform aracılığıyla çeşitli AI ürünlerini rahatlıkla alıp satabilir. Veri, model ve AI’nın etkili eğitim süreçleri aracılığıyla gelişmesine katkıda bulunan diğer önemli araçların ticaretinin yapıldığı dinamik bir pazaryeri görevi görür.
Otomatik Piyasa Yapıcılar ve Likidite Sağlama
Geleneksel yöntemde emir defterlerine kaydedilen alım satım işlemlerini, kendiliğinden çalışan akıllı sözleşmelerle yöneten sisteme otomatik piyasa yapıcı (Automated Market Maker, AMM) denir.
İlkel çeşitleri ilk kez 90’lı yılların başında uygulamaya konan AMM, piyasa ya da borsaya likidite sağlamak için oluşturulmuştu.Genellikle otonom alım satım platformları ve merkeziyetsiz kripto para borsalarında (DEX) kullanılan AMM, alıcı ve satıcılar arasındaki eşleşmenin belli bir merkez ya da otorite tarafından kontrol edilmesi ihtiyacını ortadan kaldırır.
Otomatik piyasa yapıcı, iki varlık arasında gerçek zamanlı fiyat sunmaya hazır bir yapay zeka olarak düşünmek mümkün. Güven ihtiyacını ortadan kaldıran, sıfır bilgi ispati (Zero Knowledge Proof) ile alım satım yapma olanağı sunan AMM, her kullanıcının borsa için piyasa yapıcı (market maker) olabilmesine ve işlem ücretleri üzerinden kazanç elde etmesine izin veriyor.
AMM tabanlı merkeziyetsiz borsalar, alıcı ve satıcıları uzlaşı ortamında buluşturan geleneksel emir defteri kullanmaz. Bunun yerine işlem çiftindeki her iki değer varlığının yer aldığı likidite havuzlarını akıllı sözleşme ile birbirine bağlar. İşlemlerdeki likidite, alım satım ücretlerinden pasif gelir elde etmek isteyen ve ağa destek veren kullanıcılar tarafından sağlanır.
Yapay Zeka Tabanlı Tahmin Piyasaları
Yapay zeka algoritmalarına dayanan hesaplama teknolojileri, piyasa hareketlerini tahmin etmeyi ve finansal piyasaların unsurlarıyla etkileşim mekanizmalarını geliştirmek için elde edilen verilerin kapsamlı bir analizini oluşturmayı mümkün kılacaktır. Bu aşamada, kripto yatırımı, diğer herhangi bir tür gibi, teknik ve temel analize dayanır ve piyasa hareket yönünün yaklaşık ve yüzeysel bir fikrine izin verir. AI, herhangi bir kripto varlığı için piyasa eğilimlerini hızlı ve doğru bir şekilde tahmin etmek için haberler, forumlar vb. gibi büyük miktarda bilgiyi analiz edecektir.
Avantajlar ve Zorluklar
Günümüzün neredeyse her alanında her zaman kullanılabilecek olan yapay zekanın kripto para bazında getirmiş olduğu avantajlar geniş bir yelpazeye sahip. Bu konu başlıklarına değinmek gerekirse:
Yapay Zeka ve Kripto Paranın Birleşiminin Getirdiği Avantajlar
Finansal Hizmetler: Blockchain teknolojisi, finansal hizmetler sektöründe önemli bir rol oynamaktadır. Merkezi olmayan ve güvenli yapısı sayesinde, blockchain teknolojisi finansal işlemlerin hızlı, düşük maliyetli ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlar. Aynı zamanda, kripto paralar da geleneksel finansal araçlara alternatif olarak kullanılabilmektedir. Özellikle sınır ötesi transferler, mikro ödemeler, remitans gibi alanlarda kripto paraların kullanımı artmaktadır. Bunun yanı sıra, blockchain teknolojisi, finansal kayıtların doğrulanması, KYC (Know Your Customer) ve AML (Anti-Money Laundering) gibi süreçlerde de büyük avantajlar sağlar.
Tedarik Zinciri Yönetimi: Blockchain teknolojisi, tedarik zinciri yönetiminde de büyük potansiyellere sahiptir. Üretim, lojistik, depolama, nakliye gibi tedarik zinciri süreçlerinin kayıt altına alınması ve güvenli bir şekilde paylaşılması, takibin kolaylaşması ve hatta tedarik zinciri süreçlerinin daha şeffaf ve sürdürülebilir hale getirilmesi gibi avantajlar sunar. Blockchain teknolojisi sayesinde, üretim ve lojistik süreçlerinde şeffaflık ve güven artar, dolayısıyla tüketici güveni de artar.
Oy Verme Sistemleri: Blockchain teknolojisi, güvenli ve şeffaf bir oy verme sistemi oluşturulmasında da potansiyel taşır. Merkezi otoritelerin müdahalesinin önüne geçen blockchain tabanlı oy verme sistemleri, oy hırsızlığını ve manipülasyonunu engeller. Her oy, blockchain ağına kaydedilerek değiştirilemez hale gelir ve sonuçlar şeffaf bir şekilde doğrulanabilir. Bu da demokratik süreçlerin daha güvenli ve güvenilir bir şekilde yürütülmesini sağlar.
Değerli Varlık Transferleri: Kripto paralar, değerli varlık transferlerinde de potansiyel bir kullanım alanı sunar. Özellikle mülkiyet hakkı, patent, telif hakkı gibi değerli varlıkların transferi için blockchain teknolojisi kullanılabilir. Bu, transfer süreçlerini hızlandırabilir, maliyetleri düşürebilir ve güvenliğini artırabilir.
Finansal Hizmetlere Erişim: Dünya genelinde banka hizmetlerine erişim sınırlı olan bazı bölgelerde, blockchain teknolojisi ve kripto paralar, finansal hizmetlere erişimi artırabilir. Banka hesabı olmayan veya finansal sisteme dahil olamayan insanlar için, kripto paralar ve blockchain teknolojisi aracılığıyla finansal hizmetlere erişim sağlanabilir. Blockchain teknolojisi, düşük maliyetli ve hızlı bir şekilde finansal işlemlerin gerçekleştirilmesini mümkün kılarak, finansal hizmetlerin daha geniş bir kitleye ulaşmasına yardımcı olabilir. Aynı zamanda, kripto paralar, mikro krediler, kitle fonlaması ve sınırlı finansal yetkilendirme gibi alanlarda da yeni fırsatlar sunabilir.
Sanat ve Kültür: Sanat ve kültür alanlarında da blockchain teknolojisi ve kripto paraların potansiyel kullanım alanları bulunmaktadır. Sanat eserlerinin sahiplik ve telif haklarının kayıt altına alınması, tarihçesinin takip edilmesi ve telif haklarının korunması için blockchain teknolojisi kullanılabilir. Aynı zamanda, sanat eserlerinin dijital ortamda mülkiyetinin belirlenmesi ve ticari olarak kullanılmasını sağlayan NFT (Non-Fungible Token) gibi uygulamalar da kripto paralar aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
Sağlık Sektörü: Sağlık sektörü, güvenli veri paylaşımı ve hasta kayıtlarının yönetimi gibi konularda blockchain teknolojisinden faydalanabilir. Hasta verilerinin güvenli ve şeffaf bir şekilde paylaşılması, hastane ve klinikler arasında veri entegrasyonunu sağlayabilir ve tedavi süreçlerini hızlandırabilir. Aynı zamanda, ilaç takip sistemi gibi uygulamalar da, blockchain teknolojisi sayesinde ilaçların takip edilmesini ve sahtecilikle mücadeleyi kolaylaştırabilir.
Akıllı Sözleşmeler: Akıllı sözleşmeler, blockchain teknolojisinin bir diğer önemli kullanım alanıdır. Akıllı sözleşmeler, iki veya daha fazla taraf arasında, kodlar aracılığıyla otomatik olarak yürütülen ve şartlara bağlı olarak sonuçlar üreten sözleşmelerdir. Blockchain teknolojisi sayesinde, akıllı sözleşmeler güvenli bir şekilde kaydedilip yürütülebilir ve güvenlik risklerini minimize edebilir. Akıllı sözleşmeler, finans, gayrimenkul, sigorta gibi birçok sektörde potansiyel olarak kullanılabilir.
Karşılaşılan Zorluklar ve Eleştiriler
Kripto para piyasası oldukça genç ve yeterince anlaşılmamıştır, bu da bazen kripto endüstrisinin oluşumunda büyük bir engel haline gelmekte ve dijital varlıkların ticaretinin verimliliğini artırmak için ileri teknolojilerin geliştirilmesini ve uygulanmasını engellemektedir. AI teknolojisinin blok zincir sistemi içinde yaygınlaşması için, aşağıdakilerin vurgulanabileceği, uygulamasını engelleyen her türlü olumsuz faktörü ortadan kaldırmayı amaçlayan çok fazla çalışmaya ihtiyaç vardır:
Günümüzde blok zincirine ve yapay zekaya dayanan bir simbiyozu tam olarak entegre etmek ve oluşturmak için, piyasa hareketlerini tahmin edebilecek ve ticaret stratejilerini optimize edebilecek AI modelleri oluşturmak için verilerden daha fazlasına ihtiyaç vardır. Dahası, AI’yı en azından gerçek piyasa koşullarında test etmek ve çalışmalarının kalitesini değerlendirmek için, bugün en az % 50 oranında çalışılmayan blok zinciri ağlarının çalışma prensiplerini tam olarak incelemek gerekir. Neredeyse 100 yıl boyunca işleyişinin ilkelerini incelemek için verilere sahip olan borsanın aksine, kripto para piyasası bununla övünemez.
Günümüzde, kripto ticaretindeki en iyi mühendislik hala insanlar tarafından yaratılmaktadır. Bu, ticaret araçlarının ortalama bir kişinin önyargılarına ve sınırlamalarına tabi olduğu anlamına gelir, bu da sonuç olarak hataların ve hataların meydana geldiği durumlar yaratır ve bazen istenmeyen sonuçlara yol açar. Kripto pazarının genç yaşı ve karmaşıklığı nedeniyle doğru anlaşılmaması, yapay zeka teknolojisinin gelişimini ve modernizasyonunu hızlandırma olasılığı için potansiyelini tam olarak kullanmamızı engelleyen bir engeldir.
Tarihsel piyasa verilerini analiz edebilmek, kripto para piyasalarındaki insan tüccarlarını optimize edebilmek veya AI’ya dayalı dijital varlıklarla ilgili başka herhangi bir görevi yerine getirebilmek için önemli bilgi işlem gücü gereklidir. AI operasyon süreci yalnızca gelişmiş yüksek teknoloji ekipman içeren elektronik bilgisayarların çalışmasına dayandığından, istikrarlı ve sorunsuz çalışmasını sağlamak için, kripto ticareti ile ilgili tüm programların uygulanması için bir ekosistem oluşturan gerekli tüm bağlantı elemanları gerekli olacaktır. AI için yüksek işlem gücü ayrıca bakım ve sorun giderme için gerekli araçları gerektirir.
Kripto alanında AI’nın gelişimi, mutlak bir kesinlikle, hem AI blok zincirlerinin hem de AI kripto para birimlerinin oluşturulmasına katkıda bulunacak ve bu da genel teknoloji kavramını radikal bir şekilde değiştirecektir. Bununla birlikte, AI teknolojilerinin sahip olduğu sayısız beklenti ve avantaja rağmen, halkın yaygın kullanımları konusundaki mevcut tutumu bir güvensizlik ve şüphecilik meselesidir. Bu sorunu ele almak için, kripto endüstrisinde ve özellikle dijital varlık ticareti için AI kullanmanın pratik faydalarını göstermek için denemeler ve testler olabilir.
Geleceğe Bakış: Yapay Zeka ve Kripto Paranın Evrimi
Yapay zekâ geliştikçe kontrolü daha zor hâle gelerek daha hassas bir yapıya dönüşebiliyor. Bu nedenle birçok kuruluş yapay zekânın temeline dönerek basit işlemlerde daha ekonomik ve pratik olan bu versiyonu tercih ediyor. Temel yapay zekâ bir şarkının herhangi bir yerinde adını tahmin edebiliyor, yüzlerce satır kod yazarak bir problemin çözümünü yapabiliyor veya emin olunmayan bir konuda farklı olasılıklar sunarak kararlara destek olabiliyor.
Temel yapay zekâ, endüstriyel gelişimin ilk aşamalarındaki buharlı lokomotiflere benzetiliyor. İlk ortaya çıktığı ve popüler hâle geldiği dönemin başında devrim yaratan bir teknoloji olan temel yapay zekâ daha sonraki gelişmiş versiyonlarının gerisinde kalsa da hâlen tercih edilen bir uygulama olarak biliniyor. Hatta temel yapay zekâ, üzerinde güvenlik çalışmaları yapılmış ve kendini kanıtlamış özelliğe sahip bulunuyor. Basit uygulanabilirliğiyle kolayca kullanıma geçilebilme özellikleri sayesinde de gelişmiş ve kompleks türevlerine göre daha fazla tercih edilmeye başlanıyor. Ayrıca yeni uygulamalarla geliştirilebilen yapay zekâ gelişmiş teknolojiler için sağlam bir temel oluşturuyor.
İlk kripto para birimi olan Bitcoin 3 Ocak 2009`da hayata geçmiş ve günümüze kadar birçok kripto varlığın oluşmasına olanak sağlamıştır. Kripto paraların babası sayılan Bitcoin en fazla üretilebilecek sayı olarakta genesis blokta belirtilerek 21 milyonla sınırlandırılmıştır. Günümüzde edindiği büyük market ve işlem hacmi sayesinde daha stabil bir piyasa değerine kavuşan Bitkoin eskiye nazaran çok daha fazla insanın kullandığı bir sanal para haline dönüşmüştür.
Bu çalışma, bitcoin ve diğer kripto paraların oluşturduğu büyük finansal sistem ile ilgili bilgi verebilmeyi aynı zamanda oluşan bu yeni finansal sistemin gelecekte nasıl bir yön izleyebileceği hakkında yeni bakış açıları geliştirmeyi amaçlamaktadır. Ek olarak ise, bu alan ile ilgili gelecek zamanlarda kaynak olarak kullanılabilecek öncül bir çalışma niteliği taşımaktadır. Yöntem- Bu çalışmada uzun yıllardır kullanılan kripto varlıklar, bitcoin ve altcoinler başlıklar dahilinde incelenerek tanımlarına, özelliklerine ve kullanım alanlarına değinilmektedir.
Devamında ülkeler açısından blockchain teknolojiisinin avantajları ve riskleri ele alınarak, ülkelerin kripto paralara karşı yaklaşımları incelenmektedir. Son olarak ise bu alanda atılması beklenen yasal düzenlemelere yer verilmektedir. Bulgular- Kripto varlıklar zamanla klasik paranın yerini alarak takas faaliyetini üstlenebilecek sanal varlıklar haline gelmektedir. Bu varlıkların işlem gördüğü piyasalardaki borsa şirketleri, yapılan takas işlemi karşılığında oldukça düşük bir komisyon miktarı talep ederler.
Bu avantaj neticesinde kripto para sahipleri istedikleri herhangi bir zamanda cüzdanlarında bulundurdukları varlıkları değiş-tokuş (trade) yapma şansını ellerinde tutabilmektedirler. Henüz yasal zemininin oluşmamasına rağmen düşük işlem maliyetleri, kolay transferi ve yüksek kazanç oranları gibi olumlu yönleri nedeniyle kripto varlıklar, giderek talebini arttırmaktadır. Sonuç- Sonuç olarak, kripto paralar günümüzde yoğun olarak yatırım amacı ile alım ve satımı yapılan sanal varlıklar haline dönüşmüştür.
Yenilikçi Uygulamalar ve Potansiyel Etkiler
Gelecekte özellikle dil çeviri sistemlerinde yapay zekânın çok büyük etkilerinin olacağı düşünülüyor. Sinir ağlarından oluşan altyapıları ile öğrenme yetisine sahip olan yapay zekâ uygulamaları her görüşmeyi kaydederek kendi cevap yöntemlerini geliştirebiliyor. Bu sayede bir dilin çevirisi yapılırken veya yabancı bir kişiyle görüşülürken anlık olarak yoruma dayalı cevaplar oluşturuluyor. Yapay zekâyı destekleyen sinir ağları çok geniş yazılım kodlarından oluşmuyor. Türevlerinin aksine çok daha kompakt olan bu kodlar henüz gelişim aşamasında olduğundan, özellikle dil çeviri uygulamalarında kullanılan versiyonlarına güvenmek için erken olabilir.
İnsan beyni örnek alınarak tasarlanan yeni nesil yapay zekâ sinir ağları gelecekte daha da gelişebilir, ancak insan beyninin karmaşıklığı karşısında benzer bir yapıya ulaşması zor gözüküyor. İnsanlık iki milyon yıllık tarihinde sürekli gelişim göstererek daha zeki hâle geldi. İnsanlarca geliştirilen yapay zekânın benzer bir süreçten geçtiği düşünülürse, gelecekte neye dönüşeceği, karar aşamasında ne kadar bağımsız olacağı ve insanlarla uyumunun nasıl şekilleneceği belirsizliğini koruyor. Sonuç olarak, ortaya çıkan yapay zekâ uygulamaları onları programlayan kişilerin karakteristik özelliklerini taşıyabilir. Bu nedenle geliştirilen yapay zekâ uygulamalarının kalabalık ekiplerce desteklenmesi, regülasyon uyumlarının birden fazla kurumca kontrol edilmesi ve ciddi test aşamalarından geçmesi gerekiyor.
Etik ve Regülasyon Meseleleri
Yapay zeka güçlü bir teknolojidir ve bu nedenle ölümcül otonom silahlar, güvenlik ve mahremiyet ihlalleri, istenmeyen yan etkiler, kasıtsız hatalar veya kötü niyetli kullanım yoluyla potansiyel tehlikeler oluşturur ve bunun doğurduğu etik sorumluluk mevcuttur.
Yapay zekâ ile ilgili stratejik doktrinleri tanımlamak ve bu teknolojinin kamu yararını geliştirecek yönünü kısıtlamadan; fakat barındırdığı riski en aza indirgeyecek, insan etik değerleriyle standartların oluşturulmasını sağlayacak, bir hukuki düzenleme şarttır.
Bu kapsamdaki çalışmaların, yapay zekânın getireceği dönüşümler kaçınılmaz bir noktaya ulaşmadan önce yapılması gerekmektedir. Zira yapay zekâya alıştıkça ve ona bağımlı hale geldikçe; onu kısıtlamak daha maliyetli, psikolojik açıdan zorlayıcı ve hatta teknik olarak daha karmaşık hale gelebilecektir. Bu regülasyonun oluşturulmasında üç önemli unsur olduğu değerlendirilmektedir:
Bu teknoloji toplumun çok farklı katmanlarına sirayet ettiğinden; felsefe, sosyoloji, psikoloji, güvenlik bürokrasisi, yapay zekâ endüstrisi bileşenleri gibi farklı sektörlerden katılımcıların bir araya gelerek oluşturacağı konsensüsle standartların geliştirilmesi gerekir. Bu bağlamda, yapay zekânın; İnsan deneyimine getirdiği dönüşümleri, İnsan kimliğine sunduğu zorlukları, bu gelişmelerin hangi yönlerinin diğer insan taahhütleri tarafından düzenleme ve dengeleme gerektirdiğini
anlamak önem arz etmektedir.
Standartların mahiyeti, yapay zekâ teknolojisinin gelişimine ket vuracak şekilde katı bir nitelikte olmasından ziyade; bu teknolojinin suiistimal edebileceği alanların net şekilde ortaya konulup, oluşturulacak sınır içinde bir serbesti barındırmasının gerektiği değerlendirilmektedir.
Ne yapay zekânın temel yeteneklerinin kısıtlanması, ne de sayılarının sınırlandırılması; teknolojinin yaygın sivil kullanımı ve sürekli gelişimi ile tam olarak uyumlu olmayacaktır. Yapay zekânın öğrenme ve hedefleme yeteneklerine odaklanarak ek kısıtlamaların incelenmesi gerekecektir.
Yapay zekâ teknolojisi neticesinde doğabilecek hukuki sorumluluk rejiminin net bir şekilde ortaya konulması gerekmektedir. Robotlar, hâlihazırda yönlendirildikleri görevleri yerine getirmekle sınırlı hareket alanına sahip araçlar olduğundan ve dolayısıyla bağımsız bir kişilik barındırmadığından, bu aşamada onlara tam sorumluluk yükleyecek şekilde robot hakları kavramı geliştirmenin uygun olmayacağı değerlendirilmektedir. Aksi takdirde, mülk sahipleri, mülkünün eylemlerinin sorumluluğunu almayı reddetme ihtimali de doğacaktır.
Teknolojinin, küresel çapta hızla yayılma kabiliyeti bulunduğundan; bu kapsamdaki standartlara dair konsensüsün en geniş ölçekte uluslararası çapta temin edilmesi gerekmektedir. Zira bir ülke, sosyal sorumluluk kaygısıyla, yapay zekâ hususunda kendi sınırlarken, başka bir ülkenin bu konuda kendisini sınırlamaması; sınırlanmayan ülkenin orantısız bir şekilde bu konuda gelişmesine ve uluslararası ilişkilerdeki istikrarı tehdit etmesine yol açacaktır.
Yapay Zeka ve Kripto Para Yatırımları
Kripto para dünyasında AI ve Big data alanında çalışan kripto paralar gerek içerdikleri potansiyel gerekse vaad ettikleri gelecekler ile ön plana çıkmaktadır. AI ve big data alanın gelecek dönemlerde giderek yaygınlaşacağı beklentisi birçok geliştiriciyi bu ekosistemi kripto para ve blok zincirler ile birleştirmeye itmiştir.
Eğitim Kaynakları ve Öğrenme Yolları
Yapay zeka ve kripto paralar konu başlığında edinebileceğimiz pek çok kaynak vardır. Bu kaynaklar hem global hem de yerel taraftan olabilir. Örnek vermek gerekirse popüler eğitim/kurs platformu Udemy’de bu konu başlığına ait pek çok kaynak yer alıyor. Aynı şekilde YouTube platformunda bu konu başlıklarına dair pek çok eğitim yer alıyor. Bir diğer yandan bu konu başlığına dair pek çok makale ve tez yazısı gibi kaynaklar da mevcut.
Yatırım İçin Stratejiler ve İpuçları
Kripto alanında tam olarak uygulanan AI, piyasa analizi ve tüm olay senaryolarının oluşturulması yoluyla ticaret faaliyetlerinin optimize edilmesine yardımcı olacak ve piyasa duyarlılığı göstergelerine göre ideal ticaret stratejisini seçecektir. Yapay zeka destekli doğal dil işleme, hangi kripto paranın satın alınmasının veya satılmasının en iyi olduğunu önerebilir. Buna ek olarak, AI, herhangi bir ticaret varlığından kar elde etmeyi amaçlayan yanlış adımlar sistemi nedeniyle para kaybetme riskini en aza indirecek (veya tamamen ortadan kaldıracaktır). Bu, kaybedilen işlemlerin yüzdesini önemli ölçüde azaltacak ve yalnızca işlem stilini manuel olarak seçmekle kalmayıp aynı zamanda AI’nın mevcut veri analizine dayanarak fiyat hareketini tahmin etmeye yardımcı olacaktır.
