bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 71,161.07 3.11%
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,572.45 1.50%
bnb
BNB (BNB) $ 584.25 2.28%
solana
Solana (SOL) $ 186.92 2.63%
xrp
XRP (XRP) $ 0.621289 1.49%
cardano
Cardano (ADA) $ 0.654218 2.86%
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.218027 15.08%

Dijital Sanatçılar İçin Yeni İlham Perisi: Bitcoin!

Dijital Sanatcilar Icin Yeni Ilham Perisi Bitcoin 1

Geçtiğimiz haftalarda Async Art adlı, blockchain tabanlı bir dijital sanat galerisinde aşağıda görmüş olduğunuz eser, 262 ETH (yaklaşık 101 Bin USD) bedel ile satıldı. Bu şimdiye kadar “programlanabilir bir sanat eserinin” satışında ulaşılan en yüksek tutar.

Sanat ile teknolojinin mükemmel bir uyumu sonucu yaratıcılığın kodlarla ifade edilebildiği bu eserin adı Right Place& Right Time, sanatçının adı ise MattKane.

Eseri ilginç kılan en önemli özelliği ise Bitcoin’in günlük fiyat dalgalanmalarının veri olarak beslediği algoritma ile imajın her gün farklı bir şekil alması, renklerinin ve desenlerinin değişmesi.

Aşağıda yazının hazırlandığı 29 Eylül 2020 tarihi ve önceki 3 güne ait Bitcoin fiyat değişikliklerinin eser üzerinde yarattığı değişiklikleri görebilirsiniz.

btc art

Düşük volatilitede şekillerin merkezde toplandığını, ancak fiyatlardaki ani yükseliş veya düşüşlerde grafik ve şekillerin dağıldığını görebiliyor, ve hatta renklerdeki yoğunlaşmaya göre dalgalanmanın yukarı yönlü mü, aşağı yönlü mü olduğunu anlayabiliyorsunuz. Mart ayındaki ani fiyat düşüşü ve sonraki toparlamanın eser üzerinde yarattığı etkiyi görmek oldukça heyecan verici. Her ne kadar eser 3 ay önce yaratılmış olsa da, algoritma ile önceki dönemlerin fiyat değişikliklerinin de geriye dönük çalışabilmesi esere zamansızlık niteliğini de kazandırıyor. Sanatçı, eseri ayırdığı 24 ayrı katmana her bir saat dilimine ait fiyat oynaklığı senkronizasyonunu programlayarak eserin devinim halinde her gün otonom bir şekilde yeniden yaratılmasını sağlamış. Türkiye saati ile her gün saat 15:00 itibariyle eser güncelleniyor. Bitcoin fiyat dalgalanmalarının eserde yarattığı değişiklikleri görmek isterseniz bu adresten takip edebilirsiniz.

Peki dijital ortamda yaratılan bu eserin satıldığını söylemiştik.

Asıl hikaye işte burada yatıyor.

Eserin her gün kendisini yenilemesinin dışında olayı ilginç kılan diğer özelliklerden bahsetmek gerekiyor.

Eserin her günkü fiyat dalgalanmalarının yansıtıldığı bir orjinal versiyonu var. Buna master imaj diyebiliriz. Master imaj nötr, yani herhangi bir dalgalanmadan etkilenmemiş, “sıfır oynaklık” versiyonu. Her gün TSİ 15:00’deki fiyat değişikliği, işte bu master imajı yeniden düzenleyerek yeni bir eserin oluşmasını sağlıyor. Yani bir gün önceki imajı ertesi günü baz olarak kullanmıyor. Master NFT denilen ve ilk eser ile oluşmuş olan NFT(Non-FungibleToken – Cemil hoca’nın deyimiyle Tekil Token, yani Tek-Tok’lar) 262 ETH ödeyen TokenAngels isimli bir kripto melek yatırımcı ve koleksiyonerde bulunuyor. Her ne kadar eserin mülkiyeti devredilmiş olsa da sanatçı halen bir takım yazılım güncellemeleri diyebileceğimiz ince ayar yapma haklarını elinde tutuyor. NFT’nin tokenize edilen sanat eserleri için sunduğu bu imkan sayesinde sanatçı eserini yaşayan bir varlık haline getirebiliyor, yeni geliştirmelerle adapte edebiliyor ve sanatçının da yeteneği – kodlama kapasitesi de diyebiliriz –  geliştikçe eser de evriliyor.

Eserin Bitcoin’in fiyat dalgalanmasına göre günlük olarak değişecek şekilde kodlanmasının yanı sıra Bitcoin felsefesi ve kurgusuna selam çakan çok dikkat çeken başka özellikleri de var. Sanatın özünde eğer sanatçının bir olguya, bir duruma olan isyanını, duygusal tepkisini o sözel, nesnel, işitsel veya görsel eserine yansıtması temel ise, MattKane’in yarattığı bu işte de Bitcoin’in tepkisel ve devrimsel yönünün etkisini görmek mümkün. Bitcoin felsefesini ve ruhunu eserine oldukça başarılı bir şekilde yansıtmış olması tekno-art evreninde yeni akımların başlangıcına da ön ayak olacaktır.

Projeye ilişkin sadece 210 NFT üretilecek, ve bunun 10 yıldan biraz daha uzun bir süreye yayılacağı tahmin ediliyor. Yani arz miktarı Bitcoin’in 21 Milyon adedine benzer şekilde belirli bir miktar ile sınırlandırılmış. Su anda eserin mülkiyet hakkını elinde tutan koleksiyoncu da yeni üretilen NFT ve baskı satış gelirleri üzerinden %21 oranında bir komisyon elde ediyor olacak. Bu açıdan üretken bir eser, ve yatırım geri dönüşü olarak bakıldığında piyasa değerindeki artışın yanı sıra (her yeni üretilen NFT belirli bir USD fiyattan açık artırmayla satılacağından piyasa değeri de buna bağlı olarak değişiklik gösterecek) ileriye dönük gelir akışı da vadetmesi açısından yaratıcı bir model olduğu söylenebilir. Böylelikle aslında sanatçı da satmış olduğu eserden tek seferlik bir gelir değil, emeğinin karşılığını ileriye dönük ilave gelirlerle de almış olacak.

Projenin yaşam süresinin 10 yıldan biraz daha uzun olduğunun tahmin edildiğini söylemiştik. Sanatçı NFT arzlarını “Genesis”, yani başlangıç da dahil olmak üzere 9 dönem olarak belirlemiş. Yani her bir dönem 1 ila 1,5 yıl arası sürecek. Her bir dönem sonrası mint edilecek NFT tutarı yarıya inecek. Bu dönemleri de “dalga” olarak adlandırmış. Her bir dalgada mint edilecek NFT adedini de şöyle kodlamış :

Genesis’te 21 adet mint edilerek hali hazırda dolaşıma verildi.

Geriye 189 adet NFT kalıyor.

Bir sonraki dalga, yani şu anki dönemde (1. Dalga) 84 adet NFT mint edilmiş durumda ve satışta. Her bir token için fiyat teklifi 210 USD’dan başlıyor.

Devam eden 7 dönem boyunca arz edilecek NFT tutarları sırasıyla şöyle olacak:

2. dalga : 42 adet NFT

3. dalga : 21 adet NFT

4. dalga : 11 adet NFT (NFT’ler doğası gereği bölünemez, 10,5 adet olamayacağı için bu dönemde 11 adet olarak mint kodlanmış)

5. dalga :  5 adet NFT

6. dalga :  3 adet NFT

7. dalga :   1 adet NFT

8. dalga :   1 adet NFT

Toplam : 189 adet NFT

NFT arzının 21 adetlik kısmı ise yukarıda bahsedilen arz mekanizmasından farklı olarak Bitcoin fiyatında meydana gelebilecek önemli değişikliklerde eserin oluşturacağı yeni tokenüretimi olarak gerçekleşecek.

Eser bir nevi kendi içinde, sanki “iş ispatı” ile mine edilen Bitcoin’lerin üretimine benzer bir arz mekanizmasına sahip. Buradaki “iş ispatını” da aslında Bitcoin fiyatındaki oynaklığın şiddeti olarak kabul edebiliriz.

Sanatçının oluşturmuş olduğu bu yapı, NFT miktarı, arzın belirli dönemlerde yarılanarak gerçekleşecek olması Bitcoin’in ekmeğini yeme çabası olarak algılanarak eleştirilere de maruz kalabilir.

Ancak yukarıda detaylı anlatmaya çalıştığım bu yeni sanat kurgusunun hem teknolojik, hem de finansal okur yazarlık gerektirdiğini, ve ortaya konan sürdürülebilir ekonomik modelin de takdire şayan olduğunu belirtmek gerekir. Sanatçının bu çabasını, Satoshi’ninyeni bir devrin başlangıcı olarak yarattığı Bitcoin’e olan hayranlığının bir göstergesi olarak da görmek mümkün.

NFT’ler son dönem kripto evreninin yeni odak noktası. Uygulama alanlarından biri olarak bakıldığında sanat odaklı üretimlerde telif haklarından oluşacak gelirlerin sanatçıyı destekleyecek şekilde daha adil olarak dağıtılacağı altyapılar sunuyor. Ayrıca sanatın da kendi içinde yeni mecralarda form bulmasına da yardımcı oluyor. İnsanın düşünsel evrimi yaratıcılığa, dönemler boyunca yeni akımlara nasıl yol açtı ise, bu yaşadığımız dönem de yeni akımların hayat bulduğu, gelecek nesillere farklı kapılar açan bir dönemin de başlangıcı.

“Code is Law” (Kod yasadır) söyleminin farklı bir versiyonu olarak “Code is thenew ART” (Kod artık yeni sanattır) sloganını kripto evreninde yakın zamanda çok fazla duyacak gibiyiz. Renkli bir gelecek bizleri bekliyor.

Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.

btchaber bh logo

Ebru Güven

Ebru Güven, Marmara Üniversitesi İngilizce İktisat bölümünden mezun olduktan sonra profesyonel bankacılık kariyerine 1997 yılında başlamış ve 2018 Mayıs ayına kadar Türkiye'nin saygın bankalarında, ağırlıklı kurumsal bankacılık olmak üzere genel müdürlük ve şubelerde çeşitli görevlerde bulunmuştur.
https://www.btchaber.com





Blokzincirin ve kripto paraların, geleceği nasıl değiştireceğini bugünden öğrenin.
btch x banner
btch youtube banner
Bağlantıyı kopyala