Merkezsiz finans (DeFi) protokolleri arasında ilk merkezsiz borsa (DEX) olan Uniswap, Ethereum (ETH) üzerinde kurulan ilk DeFi protokollerinden biri ve ilk DEX olması ile önemli konumda oldu. Özellikle DEX protokollerinin çoğu Uniswap’un forklanması ile oluşturulması, Uniswap’un önemli protokollerden birisi oldu. Son olarak DeFi alanında giderek büyüyen DEX hacmi ile birlikte, alternatif alım satım işlemlerine duyulan talebin sonucunda DeFi protokollerinde en sık kullanılan Uniswap hakkında sizlere rehber anlatacağız. Uniswap kaç TL, Uniswap kaç dolar… Detaylar içeriğimizde.
Uniswap, Ethereum ağında çalışan merkezsiz borsa protokolüdür. Borsa şu ana kadar ERC-20 standardında oluşturulan token’ların alım satım ve listelenme işlemini gerçekleştirir ve listeleme için alıcıyla satıcıların talep oluşturmasına gerek kalmaz. Onun yerine alıcılarla satıcılar kendi token’larını Uniswap’ta listeleyerek likidite havuzu oluşturup fonlama işlemini gerçekleştirebilir. Bu da birçok kripto para projesinin borsalarda listelenemese de, Uniswap gibi protokollerde listelenerek ihtiyaç duydukları geliri elde edebilirler. Bu sayede birçok kripto para projesi fonlanarak ihtiyaç duydukları geliri elde ederek başarılı olmalarına yardım etti.
Uniswap Ne Zaman Çıktı?
Uniswap aslında merkezsiz bir kripto para borsasıdır. En popüler merkezsiz kripto para borsası Uniswap’in yerel token’ı ise Uniswap olarak adlandırılıyor. Uniswap, 2016 yılında Vitalik Buterin tarafından belirli benzersiz özelliklere sahip zincir üstü otomatik bir piyasa yapıcı kullanacak olan merkezi olmayan bir borsa (DEX) için önerilen bir fikirden doğdu. Uniswap’in kripto para birimi UNI ise 2020 yılının Eylül ayında piyasaya sürdü.
Uniswap’u Özgün Yapan Nedir?
Merkezsiz borsalar otomatik piyasa yapıcı fonksiyonunu kullanır. Ama Uniswap’un piyasa yapıcı fonksiyonu devamlı gerçekleşen piyasa yapıcı modelini kullanır.
Uniswap’a token listeleyebilmek kolaylıkla gerçekleştirilebilir. Bunun gerçekleştirilmesi için ERC-20 token’ı olması gerekir ve onun değerini destekleyebilecek Ethereum (ETH) miktarına sahip olmanız gerekir. Uniswap akıllı kontratında token ekledikten sonra Uniswap protokolünde alıcılarla satıcıların bağlanarak fiyatları belirler ve denklem x*y=k olarak yorumlanır.
Uniswap’un denkleminde x ve y, sırasıyla ETH miktarının likidite havuzundaki değerlemesini gösterir ve k ise bunların çarpımı sonucu olarak gerçek değerlemeyi gösterir. Bu denklem ETH ve ERC-20 token’larının arz ve talebini ölçmeye çalışarak asıl fiyatın bulunmasına yardımcı olur. Siz başka bir token’ı ETH ile aldığınız zaman, ETH arzı arttığı zaman token’ın fiyatı artar.
Bunun sonucu olarak, Uniswap protokolünde işlem çiftlerinin fiyatları sadece alım satım işlemleri sonucu etkilenir. Kısacası, Uniswap token’ların değerlerini dengeler ve takasları insanların ne kadar sıklıkla alım satım gerçekleştirdiğine göre belirlenir.
Uniswap’u Farklı Yapan Nedir?
Herhangi bir ETH/ERC-20 token standardında işlem çifti oluşturulduğu zaman, likidite havuzuna katkı yapıldığı zaman katkı yapan herkes havuzda fonlarını aktararak belli bir ERC-20 token’ı oluşturur.
Havuzlar oluşturulduktan sonra fonlar havuz içinde depolanır ve ERC-20 token’ları ile havuzdaki token’lar rahatlıkla takas ettirilebilir, taşınabilir ve diğer merkezsiz uygulamalarla (dApps) kullanılabilir. Fonları elde ettikten sonra havuzdaki token’lar yakılır veya yok edilir. Her havuzdaki token kullanıcıların paylarını belli eder ve toplam varlıkların ve toplam payın %0.3’ü işlem ücreti olarak kullanılır.
Uniswap’ta İlk İşlem Nasıl Yapılır?
Uniswap üzerinden Ether ve diğer ERC-20 token’larını alarak platformu destekleyebilirsiniz.
Uniswap’ta işlem yapabilmek için cüzdanınızda belli bir miktar ETH olması gerekir ve ayrıca işlem ücretlerini de tamamıyla ödemeniz gerekir. Bir de bunun üstüne alacağınız token’ın ücretini de ödersiniz. Bu ETH veya başka bir ERC20 token’ı olarak gerçekleştirilebilir. Aşağıda sizlere Uniswap’ta nasıl işlem yapacağınızı anlatacağız:
- 1.Uniswap borsa platformuna gidin.
- Üst sağ kısımda cüzdanınızı bağlayacağınız bir buton çıkar ve istediğiniz ERC-20 cüzdanını bağlayın.
- 2.Cüzdanı bağladıktan sonra alım satım ara yüzü görünecektir.
- Üst kısımda hangi token’ı alıp satmak istediğiniz görülecektir. Buradan cüzdanınıza sahip olduğunuz ETH token’larıyla hangi token’ları satın almak istediğinizi işaretleyin ve işlemi onaylayın.
- 3.Şu an emir verebilirsiniz. Emirlerde ne kadar token istediğinizi yazın.
- 4.Emir menüsünün altında ne kadar token alacağınızı gösterir. Eğer alım gerçekleştirme işlemini tamamlamak isterseniz Swap seçeneğine tıklayın.
Hazır olduğunuz zaman işlemi doğrulayın ve işleminiz gerçekleştirilmeye başlanır. İşlem tamamlandıktan sonra token’larınız ERC-20 cüzdanında görünür.
Sonraki Adımlar
Uniswap üzerinden ilk işleminizi tamamladıktan sonra, gelişmiş seçenekler üzerinden işlem gerçekleştirebilirsiniz.
Uniswap basitçe akıllı kontratlar için açık protokol olduğu için, kullanıcılar birçok farklı ara yüzü Uniswap’a rahatlıkla entegre eder.
Uniswap için resmi ve resmi olmayan kaynakların fazlalığı, protokolün daha etkin bir şekilde geliştirilmesi için önemli bir adım ve daha fazla entegrasyon ile Uniswap’un büyümesi bekleniyor.
Uniswap V2 ve V3
Uniswap 2018 yılının sonunda kurulsa da, kısa süre içinde büyük ilgi topladı.
Mayıs 2020’de Uniswap V2 güncellemesi, ERC20 token’ları arasındaki takasların geliştirerek Wrapped Ether’in (WETH) denklemden çıkarılmasını sağladı. Ayrıca Uniswap, OmiseGo (OMG) ve Tether’i (USDT) ekleyerek Uniswap’un teknik açıdan daha kullanılır hale gelmesini sağladı.
2020 yılında likidite madenciliğinin popülerleşmesi ile birlikte ciddi ivme kazanan Uniswap, likidite sağlayıcı token’ları ile kendini daha da cazibeli hale getirdi.
%0.3’lük işlem ücretleri likidite havuzuna katkı sağlayanlara dağıtılması ile birlikte Uniswap’un popülerliği daha da arttı ve bunun sonucunda protokolde kilitlenen toplam değer arttı.
Mayıs 2021’de Uniswap V3 güncellemesi gerçekleşti ve bu güncelleme, yoğunlaştırılmış likidite ile belirlenmiş fiyat aralığında likidite sağlamalarına olanak tanır. Bu da yatırımcıların geçici kayıp elde etme riskini azaltır. Ek olarak Uniswap, ücretleri risk seviyelerine göre ayarladı ve daha kolay ve daha ucuz oracle’ları oluşturarak fiyatların anlık gelmesini sağladı.
Son olarak likidite sağlayıcılarının token’larını NFT’lere dönüştürerek dijital sanat için önemli bir adım olarak yorumlandı.
UNI Token ve Airdrop
Eylül 2020 yılında UNI token’ı çıkaran Uniswap, 1 eylülden önce açılan cüzdan adresleri üzerinden işlem gerçekleştiren her cüzdana 400 UNI yolladı.
150 milyon UNI token’ı dağıtıldı ve ilk 24 saat içerisinde 66 milyon UNI dağıtıldı. Toplam token’ların %40’ı dağıtıldıktan sonra her sene toplam arz %10 azalacak ve sonraki yıllarda tüm token’ların dağıtımı durmuş olacak.
Dört sene içinde 1 milyar UNI’yi dağıtmayı planlayan Uniswap, token’ların %60’ını topluluğa, %21.5’ini çalışanlara ve geri kalanını yatırımcılara ve danışmanlara dağıtacak.
Yönetişim token’ı olarak UNI sahipleri Uniswap protokolündeki kararlarda öneri sunma ve oy verme haklarına sahiptir.
Uniswap Fiyatı Ne Kadar?
Uniswap (UNI) Kaç TL
Güncel kripto para piyasası verilerine göre 1 Uniswap 250,18 TL TL‘den işlem görüyor. Uniswap fiyatı son 24 saat içerisinde -4.11% değişim gösterdi. Uniswap’in son 24 saatteki işlem hacmi ise $ 170,056,598 dolar, toplam piyasa değeri ise $ 5,781,409,575 dolar seviyesinde.
Uniswap (UNI) Kaç Dolar?
Güncel kripto para piyasası verilerine göre 1 Uniswap $ 7.68 dolardan işlem görüyor. 2021 yılının Ağustos ayı itibariyle Uniswap tüm zamanların en yüksek seviyesi rekorunu 45 dolarla kaydetti. Bununla birlikte Uniswap’de yılın en düşük seviyesini ise 0.3 dolarla belirledi.
Uniswap Nasıl Satın Alınır?
Uniswap satın almak için Binance ve Coinbase gibi borsalarda hesap açıp ardından kimliğinizi doğrulamanız gerekir. Ardından borsalar üzerinden banka transferi, EFT/Havale veya Ethereum cüzdanınız üzerindeki fonlardan UNI’yı birçok farklı işlem çifti üzerinden alım satımını gerçekleştirebilirsiniz.
İkinci yöntem olarak, ERC-20 cüzdanınız üzerinden likidite havuzlarına girerek UNI alım satım işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz. Ama Uniswap’ta işlemi gerçekleştirmek için Ethereum işlem ücretlerini ve ayrıca %0.3’lük likidite sağlayıcı komisyonunu ödemeniz gerekir.
Uniswap Hakkında Sık Sorulan Sorular
Uniswap neden bazı ülkelere erişimi engelledi?
Uniswap ABD merkezli bir protokol olduğu için ABD hukukuna tabidir. Bu yüzden Uniswap, hukuksal sorunlardan kendisini korumak için ABD’nin kara listeye aldığı ülkeleri erişime kapattı ve o ülkelerdeki kullanıcıların Uniswap’a erişimini kısıtladı.
Zira geride bıraktığımız yıllarda ABD kripto para ticaretine ciddi düzenlemeler getirerek ülkesinde izinsiz ve lisanssız bir şekilde faaliyet gösteren kripto para borsalarını ve şirketlerini takibe alarak ceza yağdırdı. Bu nedenle Uniswap başta olmak üzere birçok platform, ABD’nin düzenlemelerine uygun bir şekilde faaliyet gösterme konusuna çok dikkat ediyor.
Uniswap, UNI token’ını neden çıkardı?
Uniswap’un kendi yönetişim token’ı UNI’yi çıkarmasının nedeni, bazı kullanıcıların yönetişim kararlarını verememelerine tepki olarak SushiSwap’u (SUSHI) çıkarmaları ve SUSHI’nın arzını sınırlı tutarak kullanıcılara SushiSwap protokolünün nasıl yönetileceği konusunda karar vermelerine izin vermeleridir.
Uniswap hangi ülkelere erişimi engelledi?
Uniswap, ABD’nin kara listeye aldığı devletlere erişimi kapattı. Ama bu durum Uniswap’un forklanarak o ülkelerde kullanmasını engelleyemedi. Uniswap’in erişim engeli uyguladığı ülkeler arasında Belarus, Küba, İran Irak, Fildişi Sahili, Kore, Sudan, Suriye Zimbabwe bulunuyor.
