NFT yani Non-fungible Token, benzersiz ve değiştirilemez nitelikteki dijital veri anlamına geliyor. Kripto para piyasasında son zamanlarda oldukça popüler hale gelen bu terim insanların kafasını karıştırabiliyor. Peki NFT nedir? Bildiğimiz kripto paralardan farkı nedir? Gerçekten diğer altcoin’ler ile NFT’ler arasında bir fark var mıdır? NFT’ler gerçekten para eder mi yoksa bir balondan mı ibaret? Sanattan müziğe hatta tuvalet kağıtlarına varıncaya dek uzanan NFT öyküsünü bu yazıda ele alacağız. Bu içerik boyunca deminki gibi sorulara yanıt vermeye çalışacağız. Ayrıca NFT’lerin kripto para alanına kazandırdıklarından da bu içerikte bahsedeceğiz.
NFT’ler gerçekten para eder mi? Yoksa son zamanların popüler ifadelerinden NFT’ler bir balon olmanın ötesine gidemeyecek mi? Bazı uzmanlara göre NFT’ler balon yaptı ve kullanıcılar arasında olağanın dışında hızlı bir şekilde yayıldı. Tarih boyunca bu tür balonların yaşandığına dikkat çeken bu uzmanlar kullanıcıları zarar görebilecekleri konusunda sürekli uyarıyor. Öte yandan NFT’lerin daima varlığını sürdürecek bir dijital değer olduğunu savunan bir kesimin de var olduğunu görüyoruz. Bu uzmanlar ise NFT’lerin yakın gelecekte ekonomi alanında bir şeyleri kökünden değiştireceğine inanıyor.
NFT; sanat, müzik, oyun içi eşyalar ya da videolar gibi gerçek dünya değerlerini temsil eden dijital varlıklardır. Bu varlıklar çevrim içi bir şekilde alınıp satılıyor. Elbette ki NFT’lerin alışverişi genellikle kripto paralarla gerçekleştiriliyor. NFT’lerin çoğu kripto paranın teknik altyapısına benzer özelliklere sahip olduğunu görüyoruz. Yani NFT’ler blockchain teknolojisinden güç alıyor. Bu da onları sağlam ve güvenli bir yapı haline getiriyor. Aslına bakılırsa NFT’ler uzun zamandır kripto para piyasasında bulunuyor. Son zamanlarda popüler hale gelmiş olması bu dijital değerlerin yeni çıktığı izlenimi oluşturmuş olabilir. Ancak kullanıcıların yalnızca 2017 yılında 174 milyon lira değerinde NFT harcaması yaptığı Forbes dergisinin verileriyle sabit. NFT’lerin bu denli çok kullanılıyor ve tercih ediliyor oluşlarının sebebi ise sanat eserleri konusunda sağladığı alışveriş kabiliyeti diyebiliriz.
NFT Ne Zaman Çıktı?
İlk NFT projesinin ne zaman çıktığına yönelik web üzerinde net bir bilgi yer almıyor. Ancak lider kripto para Ethereum (ETH) blockchain’i üzerinde çok sayıda NFT projesinin yer aldığını görüyoruz. Bir kaynağa göre ilk NFT projesi 2015 yılında başlatıldı. Bazı kaynaklarda ise 2014 yılında bu djital varlıkların piyasada bulunduğunu iddia ediyor. Yine de kripto paraların ilk defa geniş ölçekte ses getirdiği 2017 yılında NFT’lerin aktif bir şekilde kullanıldıklarını biliyoruz. İnternette yer alan kaynakların özellikle kripto paralar gibi hızlı gelişen bir alanda kesin bilgiler veremediğini söyleyebiliriz. Bazı kaynaklara göre NFT’lerin 2015 yılında yaptığı satışlar 2 milyar doları geride bıraktı. Bu bilgi parçanın ilk kısmında verdiğimiz verileri de geride bırakacak cinsten. Sonuç olarak NFT’lerin günümüzde kripto para kullanıcıları tarafından sıklıkla tercih edildiğini biliyoruz. Bu rağbet karşısında NFT’lerin yüksek piyasa değerlerine ulaştığı bilinen bir gerçek.
NFT Nasıl Çalışmaktadır?
NFT teknik olarak bir birimin ya da verinin dijital bir defter üzerinde saklanması anlamına geliyor. Bu veri kripto paraların mali değeri sayesinde alınıp satılabiliyor. Yukarıda bahsettiğimiz üzere bu verilerin gerçek hayattaki değerlerle ilişkilendirilmesi sağlanıyor. Bu da ortaya dijital bir sanat piyasası oluşturuyor çünkü NFT’lerin ilişkilendirildiği gerçek dünya değerleri zaman zaman sanat eserleri olabiliyor. NFT’ler bazen de lisanslandırılmış ya da orijinalliği ispat edilmiş ürünler için kullanılabiliyor. Bu gibi durumlar NFT piyasasının oldukça büyük değerlere erişmesi sonucunu doğuruyor.
NFT’ler tıpkı kripto paralar gibi işlev gösteriyor. Ancak belirli özellikler itibariyle NFT’ler diğer kripto paralardan ayrılıyor. Mesela NFT’ler orijinal kripto para Bitcoin (BTC) gibi ya da altcoin’ler gibi değiş tokuş edilebilir özelliklere sahip değil. Non-fungible ifadesi de tam olarak buna karşılık geliyor diyebiliriz. Bütün BTC’lerin fiyatı aynıyken NFT’ler değişkenlik gösteriyor ve her biri benzersiz olma özelliği taşıyor. Artık bilindiği üzere NFT’ler gerçek bir varlığa dayanıyor ve buna göre fiyatlanıyor.
NFT Kullanım Alanları
NFT’lerin kullanım alanlarından bahsetmek gerekirse çok sayıda seçeneğin varlığında söz edebiliriz. Öncelikle NFT deyince akıllara dijital sanat geliyor. Blockchain teknolojisinin kesin bir şekilde benzersizliği ve sahipliği koruyor oluşu kullanıcıları teşvik etti. Dileyen kullanıcılar NFT oluşturarak sanatlarını dijital hale getirebilir. Ülkemizde de bu durumun güncel örneklerinin yaşandığını görebiliyoruz. Sitemizde yer alan haber içeriklerinde konuyla ilgili gelişmeleri yakından takip edebilirsiniz.
NFT’ler oyunculuk alanında da yaygın bir şekilde kullanılıyor. Oyunların içerisinde yer alan varlıklar örneğin dijital arsalar ya da dijital eşyalar NFT’lerle ilişkilendirilebiliyor. Bu durum bahsi geçen dijital unsurların çeşitli piyasalarda satılabilmesi anlamına da geliyor. Özellikle metaverse kavramının yaygın hale geldiği son zamanlarda bu olanak kripto para kullanıcıları tarafından sıklıkla tercih edilecek cinsten bir imkan olarak görülebilir. NFT’lerin bir diğer kullanım alanı ise müzik sektörüyle ilgili. Müzisyenler eserlerini Blockchain teknolojisi sayesinde tokenize hale getirebiliyor. Bu sayede sanat eserleri NFT şeklinde piyasaya sürülebiliyor. Özellikle son yıllarda Covid-19 salgınının etkinlik göstermesiyle müzisyenlerin bu alana yöneldiğini görüyoruz. Pek çok sektörde olduğu gibi salgın müzik sektöründe de büyük sorunlara yol açmıştı. Son olarak film sektörünün de NFT’lerle ilişkilendirildiğini belirtebiliriz. NFT’ler bu saydıklarımıza benzer çok sayıda kullanım alanına sahip.
NFT Nasıl Satın Alınır?
NFT’ler kripto paraların aksine değiş tokuş edilemiyor. Ancak kullanıcıların kripto para karşılığında NFT satın alması mümkün. Dileyenlerin bu arzularını gerçekleştirebilecekleri platformlar yer alıyor. Örneğin bazı metaverse platformlarını kullanarak NFT satın almak mümkün. Web üzerinden yapılacak araştırmayla ilgili platformlara kolaylıkla ulaşılabilir.
