Bitcoin dominance, Bitcoin’in kripto para piyasasındaki pazar payını belirleyen metriktir.
Bitcoin Dominance (BTCD) nedir?
Bitcoin’in piyasa hakimiyeti ve Bitcoin’in pazar payı şeklinde de ifade edilen Bitcoin dominance, lider kripto para biriminin piyasadaki pazar payını ifade eder.
Bitcoin (BTC) ilk olarak 2009 yılında piyasaya sürülen dijital bir para birimidir.
Bitcoin, piyasa değeri bakımından dünyanın en değerli kripto para birimi. Piyasadaki işlemlerin büyük bir çoğunluğunu Bitcoin oluşturuyor. Bitcoin piyasaya sürüldüğü ilk günden bu yana açık ara en popüler kripto para birimi. Ancak bundan 5 yıl önce Bitcoin’in piyasa hakimiyeti %100’e yakındı. Ancak Ethereum gibi alternatif coin’lerin devreye girmesiyle Bitcoin’in piyasa hakimiyeti azalmaya başladı.
2013 yılında Bitcoin’in yalnızca birkaç rakibi vardı. O zamanlar %94’lük bir pazar payına sahipti. Ethereum henüz daha Vitalik Buterin’in hayallerindeki bir projeydi ve ERC-20 token’ları ve stabilcoin’ler yoktu.
Her şey 2017 yılındaki boğa sezonuyla değişti. 2017 yılının Şubat ayında Bitcoin’in piyasa hakimiyeti %85,4’e geriledi. O dönemde ETH’nin pazar payı %5,7’ye, Ripple’ın XRP’sinin pazar payı ise %1,1’e yükselmişti.
Ardından kripto para piyasasında başlayan ICO trendiyle birlikte Bitcoin’in pazar payı daha da azaldı. 2023 yılının Şubat ayı itibariyle BTC’nin piyasa hakimiyeti %39.9, Ethereum’un piyasa hakimiyeti ise %17.8 seviyesinde. Yeni coin ve tokenlar kripto para piyasalarına giriş yaptıkça düşmeye devam ediyor.
Buna rağmen hiçbir altcoin, Bitcoin kadar popüler değil. Bu nedenle ne zaman Bitcoin fiyatı düşerse altcoin’lerin de fiyatı düşüyor. Bitcoin yükselirken altcoin’lerin de fiyatı yükseliyor.
Basit bir ifadeyle, piyasa değeri belirli bir varlığın dolaşımdaki toplam değerini ifade eder. Bitcoin için piyasa değeri, mevcut fiyat ile o ana kadar çıkarılmış olan BTC sayısının çarpılmasıyla hesaplanır.
Bitcoin baskınlığını şu formülle hesaplayabilirsiniz:
Bitcoin’in piyasa hakimiyeti = Bitcoin’in piyasa değeri /Kripto para piyasasının toplam değeri
Bitcoin’in piyasa hakimiyetini etkileyen faktörler
Değişen trendler
2017’deki boğa sezonundan önce Bitcoin’in piyasa hakimiyetinin %90’ın üzerinde olması alışık olduğumuz bir durumdu. Altcoin’lerin her geçen gün daha fazla yatırımcının ilgisini çekmesiyle BTC, pazar payının bir kısmını diğer projelere kaptırmaya başladı.
Bitcoin’in aksine, birçok altcoin para transferinin ötesinde oyun, sanat ve merkezsiz finansal hizmetler de dahil olmak üzere farklı sektörlerde faaliyet gösteriyor. Kripto para piyasasındaki trendlere bağlı olarak bazı projeler daha fazla ilgi görebiliyor. Örneğin, NFT’lere yönelik ilgi patlaması, BTC hakimiyetinin düşmesine yol açabiliyor.
Boğa veya ayı piyasası
Son birkaç yılda stabilcoin’lerin popülaritesinde önemli bir artış yaşandı. Bu da Bitcoin piyasa hakimiyeti üzerinde negatif etki yarattı. Zira ayı sezonlarında yatırımcılar kripto varlıklarını satarak güvenli liman olarak stabilcoin’lere sığınıyor. Yatırımcıların BTC’lerini satıp stabilcoin alması, Bitcoin’in piyasa hakimiyetinin olumsuz etkileyebiliyor.
Boğa piyasasında ise bunun tam tersi söz konusu. Kripto para piyasası yükselişteyken yatırımcılar stabilcoin’lerini satıp Bitcoin gibi varlıklara yatırım yapma eğiliminde.
Yeni coinlerin ortaya çıkışı
Bazen piyasaya giren yeni coinler hızla popülerlik kazanarak BTC hakimiyetinin azalmasına neden olabilir. Bitcoin’in piyasadaki diğer tüm kripto paralarla “savaştığını” unutmayın, bu nedenle aynı anda birkaç popüler altcoin’in ortaya çıkması, Bitcoin’in pazar payını olumsuz etkileyebilir. Aynı zamanda bu durumun tam tersi de geçerli. Kripto para projelerinin popülaritelerini kaybetme riski de var. Bu durumda ise Bitcoin’in pazar payının daha da yükseleceğini öngörebiliriz.
Sonuç
BTC hakimiyeti, piyasa döngülerinin nasıl değiştiğine ışık tutmaya yardımcı olan bir araçtır.
Bitcoin’in piyasa hakimiyeti, bazı yatırımcılar tarafından trade stratejisi olarak kullanılırken bazıları ise çeşitlendirilmiş portföyleri için bir metrik olarak kullanıyor. Elbette Bitcoin’in piyasa hakimiyeti, BTC’nin veya herhangi bir altcoin’in gelecekteki fiyat performansını garanti etmez, ancak yatırımcıların yatırım ve trade planları için bir rehber olarak kullanılabilir.
