1600’lü yıllarda buharlı araçlarla başlayan serüven, saatte 531 km hıza ulaşan Koenigsegg Jesko’ya kadar ilerledi. Dört teker üstünde daha ne yapabiliriz sorularıyla boğuşurken; televizyonlar, tabletler ve diğer ileri teknolojik özellikler ve dahasında yapay zeka uygulamaları ile donatılan araçlar artık kendi kendilerini park edebiliyorlar, kendi kendilerini kullanabiliyorlar. Daha da hızlanıyorlar, daha da dönüşüyorlar.
Ancak hala fiziksel olarak son kullanıcılar arasında yaygınlaşmış bambaşka bir tasarım yok. Yani, Jetgiller’de izlediğimiz dünyaya hala kavuşamadık. Aslında biz değişimin o şekilde olacağını umuyorduk ama öyle bir dünyaya kavuşmayı beklerken Blockchain teknolojileri bizi hiç beklemediğimiz bir yönden yakaladı. Hem daha ulaşılabilir, hem daha uygulanabilir ve hem de rekabet edilebilir bir ortam sağladı. İşte burada dananın kuyruğu kopuyor. Rekabet edilebilir olması, çiçeği burnunda TOGG’umuz için muhteşem ivme kazanabileceği bir alan imkanı sağlıyor. Rakipleriyle arasındaki 100 küsür yıllık farkı çok kısa sürede kapatabileceği olanaklar sağlıyor. Çünkü TOGG, Jetgiller’deki araçlar gibi uçamasa da bambaşka bir şey olma yolunda harika adımlar atıyor.
Bu satırları yazarken inanın tüylerim diken diken oluyor; çünkü memleket aşığı bir Türk evladı olarak, daha yeni muktedir olmuş bir milletin neler yapabileceğini hayal etmek umutlarımı, heyecanımı perçinliyor. Bu yazının ilerleyen kısımlarında sizlerinde aynı duyguları paylaşacağınıza gönülden inanıyorum.
Blockchain teknolojileri, günümüz otonom araçlarında kullanılması planlanan tüm teknolojilerinin “sahipliğini” ortadan kaldırmak; Tesla’da dahil tamamını diğer ülkeleri tahakküm altına almaktan -daha onlar başlamadan- kurtarmak üzere. Bu konuya biraz daha detaylı değineceğiz ancak şu anda dünyada bu konu ile ilgili neler yapılıyor biraz göz atalım.
Otomobil deyince akla ilk gelen firmalardan birisi Mercedes. 1886 yılında ilk içten yanmalı motoru üreten marka 2020 yılında Ocean Protocol ile anlaşmaya imza attı ve bu sayede firmaya sadece veri akışlarından bile gelir elde edebilecekleri bir sistemi meydana getirmeyi başardı.
Ocean Protocol’un kurucusunun Daimler’in eski çalışanı olması, Mercedes’in veri akışlarındaki problemlerini iyi bilmesi ve bunlara en iyi çözüm yolunu sunmasıyla sonuçlandı. Oceon Protocol kurucusu Bruce Pon, IT departmanın gider merkezinden kar merkezine dönüşebileceğini söylerek aslında sadece otomobil sektörü için değil, tüm sektörler için Blockchain teknolojilerinin kullanımının ne kadar önemli olduğunu dile getirmiş oldu. Bu haber 2020 yılına aitti…
Ancak Mercedes abimiz durmuyor, yaklaşık 3 ay önce altcoin Polygon ile ortaklık kurduğunu açıkladı.
Veri paylaşımı için Ethereum Layer-2 katmanı ölçekleme çözümü olan Polygon kullanarak kullanıcılara ve firmalara bir pazar oluşturmayı hedefliyorlar. Acentrik üzerinden yapılacak olan tüm bu paylaşımlar ve anlaşmalar günün sonunda bizi NFT’lere ve beraberinde metaverse’e götürüyor.
Metaverse demişken… “Welcome to Joytopia”
https://www.bmw.com/en/events/iaa2021/welcome-to-joytopia.html
Markayla özleşleşmiş ızgaralardan anlayacağınız üzere söz konusu dev: BMW.
BMW, 2021 Eylül ayında paylaşım platformu olan Joytopia’yı duyurdu. Konserler, fuarlar ve benzeri etkinlikler yapmayı ve araç deneyimlerini kullanıcılarına metaverse evreninde de yaşatmayı hedefleyen BMW, kullanıcılarında ayrıca özgür olarak gezmelerine, karakter oluşturmalarına imkan sağlayan platformu herkes ile paylaşıyor. Kolayca üye olup, Joytopia’da vakit geçirebilirsiniz.
Özet olarak Mercedes, BMW, Honda, Ford, General Motors başta olmak üzere birçok otomobil üreticisi hızlı bir şekilde dönüşümün parçası olma yolunda ilerliyorlar.
Web3 Teknolojileri dünya devlerini yönlendirmeye devam ediyor…
Gözümüzü biraz da uzakdoğuya çevirelim: Çin.
Çin’de bu konuda atılımlardan en ilgi çekeni, 2018 yılında en büyük elektrikli otomobil markalarından bir diğeri olan BYD’nin VeChain ile anlaşması ön plana çıkıyor.
VeChain ile ortalıklı yapan BYD, karbon emisyon dengesizlikleriyle daha fazla mücadele etmeyi amaçlıyor. Karbon bankacılığı yöntemi ile milyonlarca otomobilin, otobüsün, trenin ve diğer araçların verilerini halka açık bir Blockchain ağına taşıyorlar.
Yeşil Araba üretiminde dünya devi olan BYD, böylelikle hem kullanıcılara hem de platformu kullanan kurumlara veri paylaşımının yanı sıra, yine Carbon Credit App ile karbon ayak izlerinin güvenli bir şekilde paylaşımını sağlayarak sigorta işlemlerinden, araç tamir işlemlerine kadar birçok konuda en uygun paketleri sunmayı hedefliyorlar. IoT entegrasyonuna sahip olan VeChain, halen bir çok sektörde farklı işbirliktelikleri geliştirmeye devam ediyor.
Çinli otomobil üreticisi SAIC Motor ile Çinli teknoloji şirketleri Alibaba Group ve Zhangjiang Hi-Tech arasındaki elektrikli araç ortak girişimi olan IM Motors, konuyu biraz daha farklı yönden ele alarak
“Araç sürmek nasıl yenilikçi, ilgi çekici ve ödüllendirici olabilir?” sorusunu soruyor. “Metaverse’de Sür-Kazan” mottosuyla yola çıkan IM Motors, şimdiden çeşitli uygulamalar geliştirerek kullanıcılarının metaverse dünyada eğitimler ve görevler tamamlayarak coin elde edebilecekleri sistemler geliştiriyorlar.
Günümüzün en önemli konularının bir diğerinin veri güvenliği ve toplama olduğunu hepimiz biliyoruz. IM Motors, blockchain teknolojilerini kullanarak yayınladıkları IDPP ile kullanıcılarını veri sızmalarına karşı korumayı tahaddüt ediyor.
Genel olarak baktığımızda tüm sektörlerde olduğu gibi otomobil sektöründe de blockchain rüzgarının hızla estiğini görüyoruz.
Bu süre zarfında güzel haberleri tabi ki TOGG’dan da aldık, almaya devam ediyoruz.
CES 2022’de AVA Labs ile stratejik işbirliği imzalayan TOGG’un, özellikle kullanıcı deneyimleri konusundaki hedeflerini daha farklı noktalara taşıma konusundaki çalışmaları dikkat çekiyor. TOGG, sahibi olsun ya da olmasın tüm kullanıcıları kapsamayı hedefleyen marka ve bu konuda AVA Labs ile birlikte daha önce uygulanmamış olan yenilikleri sunmaya hazırlanıyor.
Sizin için önceden rezerve edilmiş istasyonlarda aracınız şarj olurken siz TOGG sahibi olmanın getirdiği avatajlarla belirlenen istasyonlarda keyifli vakit geçirebilecek; alışveriş yapabileceksiniz. TOGG’unuzda yapılan tüm değişiklikler Blockchain üzerinde tutulacağından güvenilir bir ikinci el pazarıda oluşturacak.
Bunlar zaten daha önceden bilinen ve haberlere konu olan gelişmeler. Ancak konuyu biraz daha farklı yönden ele alarak TOGG’u Türkiye’de ve dünyada emsalsiz ve daha da mükemmel hale getirelim; hayal edelim.
Öncelikle Poaplardan bahsetmek istiyorum. Mesela Web3 Teknolojileri Derneği olarak, yakında resmi üyelerimiz kendilerine verdiğimiz Poap ile anlaşmalı yerlerden ücretsiz kahve alabilecekler.
CES 2022’de AVA Labs ile stratejik işbirliği imzalayan TOGG’un, özellikle kullanıcı deneyimleri konusundaki hedeflerini daha farklı noktalara taşıma konusundaki çalışmaları dikkat çekiyor. TOGG, sahibi olsun ya da olmasın tüm kullanıcıları kapsamayı hedefleyen marka ve bu konuda AVA Labs ile birlikte daha önce uygulanmamış olan yenilikleri sunmaya hazırlanıyor.
Sizin için önceden rezerve edilmiş istasyonlarda aracınız şarj olurken siz TOGG sahibi olmanın getirdiği avatajlarla belirlenen istasyonlarda keyifli vakit geçirebilecek; alışveriş yapabileceksiniz. TOGG’unuzda yapılan tüm değişiklikler blockchain üzerinde tutulacağından güvenilir bir ikinci el pazarıda oluşturacak.
Bunlar zaten daha önceden bilinen ve haberlere konu olan gelişmeler. Ancak konuyu biraz daha farklı yönden ele alarak TOGG’u Türkiye’de ve dünyada emsalsiz ve daha da mükemmel hale getirelim; hayal edelim.
Öncelikle Poaplardan bahsetmek istiyorum. Mesela Web3 Teknolojileri Derneği olarak, yakında resmi üyelerimiz kendilerine verdiğimiz Poap ile anlaşmalı yerlerden ücretsiz kahve alabilecekler.
Poap kullanımı her geçen gün yaygınlaşmaya devam ediyor. TOGG’da da bu şekilde olabilir.
TOGG sahibi kullanıcılar dijital cüzdanlarına tanımlı olan Poap’lar ile memleketin her köşesinde otopark hizmetleri, yıkama, bakım ve onarım hizmetleri konularında ücretsiz veyahut indirimli destek alabilirler. İşin güzel tarafı poaplar binlerce olacak şekilde arttırılabilir veya farklı hesaplar arasında transfer edilebilir. Yine her üretilen TOGG için tanımlanan NFT’ler, rozetler sağladığı ayrıcalıklar ile kendi içinde farklı bir ikinci el pazarı dahi oluşturabilirler.
Poaplar NFT’ler tutar mı tutmaz mı diye hiç sormuyorum bile. Araçlardaki kullanım kılavuzlarını gözünüzün önüne getirin…
Neredeyse hiç açıp okunmamış olmasına rağmen ikinci el pazarında kitapçıklara bu kadar önem veren bir milletin, araç ile birlikte gelen NFT ve Poaplar için nasıl önem vereceklerini hayal etmek çokta zor olmamalı.
Ancak asıl hedef yine bu değil. Biliyorsunuz, TOGG sadece bir teknoloji ya da otomobil de değil. Bizim için bayraktar, anka ve akıncı ne ise, otomobil sektöründe de TOGG aynı önemi taşıyor.
Dünya devi markaların çalışmalarını özet olarakta olsa paylaştık ancak TOGG’u memleketin her köşesinde blockchain ile kullanılabilir hale getirebilirsek, sözü geçen markalar Türkiye pazarında blockchain hizmetlerini efektif olarak kullanabilmek için TOGG’dan doğrudan NFT satın alımına dahi başlayabilirler.
TOGG’un araç ile satılan NFT’lerinin, yılda sadece bir kere ve sınırlı sayıda açık arttırma ile diğer firmalara satılabildiğini hayal edelim. NFT’ler dijital cüzdanlara, cüzdanlar otomobillerdeki kişiselleştirilmiş yapay zeka uygulamalarına bağlandığında yepyeni bir dünyaya adım atmış oluyoruz. Daha sonrasında gerçekten TOGG sahibi olmasa bile örn:BMW, Mercedes kullanıcıları “ek paket” olarak dilerler ise TOGG ayrıcalıklarına sahip olabilecekler.
Tabii bu rozetler, nftler sadece bu alanlarlada kullanılmak zorunda olmayacak. Mesela bir önceki yazımda bahsettiğim yerli oyun firması tarafından geliştirilen blockchain destekli MMORPG bir oyun vardı. Bu tarz yerli diğer platformlarda TOGG’a ait dijital varlıklar kullanılabilir, başka metaverse dünyalarda TOGG ve TOGG’a ait dijital varlıklar karşımıza çıkabilir.
TOGG CEO’su M. Gürcan Karakaş, genç mühendislerle olan iletişimi ile olsun, rüştünü ispatlamış teknolojilerle işbirliktelikleriyle olsun, gerçekten otomobil sektöründe Türkiye’nin geleceğine dokunan birisi olmasının yanı sıra, Blockchain Teknolojileri’nin adaptasyonu noktasında yaptıkları çalışmalarla da ne kadar ciddi ve profesyonel olduklarını göstermeye devam ediyor.
TOGG’u daha üretimi tamamlanamadan ses getirmeye devam ediyor, mobilite konusunda yaptıklarıyla ve gururumuzu okşuyor. Hergün yeni mühendisleri istihdam etmeye devam ederken Etiya, SmartİX ve Blindlook gibi önemli şirketlerle işbirliği anlaşmalarına devam ediyor. TOGG’u hayranlıkla izlemeye devam ediyoruz; merakla ve heyecanla bekliyoruz.
Muzaffer HAYTA
Bilgisayar Mühendisi
Web3 Teknolojileri Derneği Oyun Endüstrileri Koordinatörü
