Prof. Dr. Nazimi Açıkgöz: Blokzinciri Tüketiciyi Gıdada Yaşanan Kaostan Kurtarabilir
Gıda yeterliliği, küresel ısınma ve tarım uzmanı Prof. Dr. Nazimi Açıkgöz, tüketiciyi gıdada yaşanan kaostan kurtarmanın yolunun blokzinciri teknolojisinden geçtiğini düşünüyor. Milliyet Gazetesi’nde yayımlanan “Tarımda Blockchain Kullanımı” adlı köşesinde Açıkgöz, blokzinciri uygulaması ile gıda israfı ve gıdada sahtekarlığın önlenebileceğine dikkat çekiyor.
Açıkgöz, tüketicinin satın aldığı gıda konusunda doğru bilgi sahibi olmasının önemli olduğunu söylüyor. Marketten satın alınan bir tavuğu düşünelim. Tüketici satın aldığı ürün hakkında yediği yem, yapılan aşı, verilen antibiyotikler, kesildiği yaş, kesim aşamasında izlenen yöntemler, depo ömrü, saklama koşullar vb. gibi bazı bilgileri bilmek isteyebilir. Bu noktada Açıkgöz, tüketicinin blokzincirine işlenen bu bilgileri bir etiket veya QR kod taraması ile ulaşabilmesinin önemli olduğunu düşünüyor. Tüm bunları söylerken, 2015 yılındaki sığır etine at eti karıştırılma olaylarını, salmonella, echeriha koli nedeniyle raflardan toplatılan et ürünlerini hatırlatıyor. Özellikle de daha sonra kansorojen olduğu ortaya çıkan maddelerin ürünlerde kullanılıp kullanılmadığı bilgisine sahip olmanın önemini vurguluyor.
Tüketiciler Gıda Zincirine Güvenmiyor
Benzer çarpıtmalardan dolayı Açıkgöz, tüketicilerin ürünlerin menşeine ve tedarik zincirine güvenmediğini ve bu nedenle yerel ürünleri tercih ettiğine dikkat çekiyor:
“Sertifikalar genellikle şüpheli, tedarik zincirindeki üyeler bilinmiyor, sahtekarlıklar ifşa edilemiyor, etiketler doyurucu ve şeffaf değil… Coğrafi işaretlerin bile yeterli güvenirliği yok. Koruma altına alınan Finike portakalı, markette pazarda yüksek fiyat bulabilmektedir. Fakat Finike’de 150 bin ton civarında üretilirken, sadece İstanbul haline giriş yapılan Finike portakalı miktarının 400 bin ton olması çarpıcıdır!”
Yazar, bu noktada blokzinciri teknolojisinin düzenleme yapmaya izin vermeyen, şeffaf yapısının gıda sektöründeki tüm bu sahtekarlıklara karşı bir çözüm olacağına inanıyor. Blokzinciri teknolojisinin en çok hangi sektörde kullanılacağı sorusunu ise “tarım” olarak cevaplıyor.
