Elon Musk’ın Twitter’ı satın alması adeta fırtınalı bir aşk hikayesine dönüştü. Önce Elon istedi, Twitter olmaz dedi. Sonra Twitter hadi gel dedi, bu sefer Elon “Yok almiim alanada mani olmiim” dedi. Sonra mahkemelik oldular. Şimdi Elon “E hadi tamam” diyor. Galiba bu sefer bu izdivaç oluyor.
Öte yandan, Elon Musk’ın Dogecoin aşkını da bilmeyen yok. Twitter, anlaşmayı bozdu diye Elon’ı dava edince mahkemede bir takım yazışmalar ortaya çıktı. Buradan anlıyoruz ki Elon, hesapların gerçek olduğunun ispatı ve bot sorununun çözülmesi için tweet başına Dogecoin ile sembolik bir ödeme yapılmasını önermiş. Ancak bu kabul görmemiş.
Elon Musk sonunda Twitter’ın tek yetkili sahibi haline gelirse, Dogecoin ile güvenlik ve bot temizliği tekrar gündeme gelebilir mi? Sonuçta adam Twitter’ı ele geçirmiş olacak. O kadar para verecek. Üstelik, bazen herkes karşı çıksa bile kafasının dikine gidebilen bir kişi. Örneğin son olarak büyük tepki almasına rağmen Twitter’da bir anket açtı ve Ukrayna ile Rusya’yı barıştırmaya kalkıştı. Yani Elon Twitter’ı satın alınca Dogecoin planını pekala devreye sokabilir.
Ancak öncelikle bazı teknik sorunları aşması gerekiyor. 2022 itibariyle Twitter’da normal dönemde ortalama saniyede yaklaşık 10000 mesaj atılıyor. (1) Ancak trafiğin rekor kırdığı dönemler var. Örneğin ekstrem bir durumda, Japonya’da 20 Ağustos 2103’te popüler bir anime film gösterimi sırasında saniyede 143000 tweet atılmıştı. (2) Peki Dogecoin’in saniyede yapabildiği işlem sayısı (TPS) kaç? Sadece 33. (3)
Bu durumda Elon ödeme ile botları temizleme planını uygulamak isterse ya daha fazla TPS kapasitesine sahip bir başka coin bulacak ya da Dogecoin için bir L2 çözümü kullacak. L2’ler, Ana blokzincere paralel olarak açılan daha yüksek kapasiteli ikinci katmam ağlardır. Böylece ana katmanın hızını artırabilirler.
Dogecoin’de potansiyel L2 ihtiyacını gören bazı Hint girişimciler çoktan Dogechain isimli bir paralel ağ kurmuş bile. Dogechain, Dogecoin’e hem ekstra hız hem de NFT, De-Fi ve Game-Fi gibi özellikler getiriyor. (4) Dogechain hakkında bir TPS verisi göremedim. Fakat Dogechain, Polygon blockchain’i üzerine kurulmuş bir ağ. Polygon’un ise TPS kapasitesi birçok kaynakta 7000 civarı olarak geçiyor. Cointelegraph bir makalesinde üst sınırın 65000 olduğunu belirtmiş.(5) Cointelegraph’a inansak bile bu kapasiteler ne normal günler için ne de aşırı yüklenme dönemlerinde Twitter için gerekli işlem hızlarına erişemiyor.
Elon Dogecoin’de ısrar edecekse başka L2 çözümleri üzerinde çalışması gerekebilir. Örneğin Bitcoin için geliştirilmiş bir L2 olan Lightning’in TPS kapasitesi Mart 2022’de 40 milyon düzeyindeydi.(6)
Dogecoin Twitter’da kullanılacaksa bir başka teknik sorun da elektrik tüketimi alanında ortaya çıkacaktır. Ethereum‘un pay-kanıtı (PoS) sistemine geçmesinin ardından Dogecoin enerji harcayan iş-kanıtı (PoW) blokzincirler arasında Bitcoin’den sonra ikinci büyük ağ haline geldi. Şu an Bitcoin yılda 47,36 Twh elektrik tüketirken (7), Dogecoin 3,09 Twh harcıyor. Aradaki fark çok büyük ancak Twitter 300 milyondan fazla kullanıcısı ve yoğun trafiği ile Dogecoin blokchain’inin çok daha fazla elektrik kullanmasına yol açacaktır.
Oysa Elon Musk, Tesla araçların satın alınmasında Bitcoin kabul etmeyi bırakırken, BTC’nin çok fazla elektrik tüketmesini neden olarak göstermişti. Bu durumda Dogecoin’in PoS’a geçerek enerji harcamasını yüzde 95 azaltması ciddi bir olasılık. Zaten Ethereum kurucusu Vitalik Buterin de bu öneriyi dile getirmişti.
Elon Musk, Jack Dorsey’nin ayrılmadan önce yaptığı gibi sınırlı coin arzına sahip Bitcoin’i Twitter’a entegre etmeye çalışabilirdi. Bu tüm kriptovarlıklar için büyük bir itici güç olurdu. Twitter’ın botlardan temizlenmesi için her işlemde çok küçük miktarda Bitcoin ödeme şartı getirilseydi büyük bir ekstra Bitcoin talebi ortaya çıkardı. Böylece Bitcoin değerlenip liderlik ettiğinde tüm kripto paralar yükselebilirdi.
Gelin görün ki Elon, Dogecoin gibi sınırsız arza sahip ve tek başına piyasayı sürüklemeyecek bir coini tercih etti. Elon bu tercihi Dogecoin fiyatlarını çok daha rahat manipüle edebileceği için yapmış da olabilir; Twitter gibi çok fazla işlem yapılan bir yerde sınırsız arzın daha uygun olacağını düşündüğü için de. Ne olursa olsun Elon kendi yatırımları için dolara alternatif altın ve Bitcoin gibi sınırlı varlıklara olan ilgisinde bir değişiklik açıklamadı. En azından şimdilik. Gelecekte neler olacağını elbette zaman gösterecek.
Öte yandan biz Türkiye’de Twitter ile ilgili bu olası gelişmeleri belki de hiçbir zaman yakından göremeyeceğiz. Çünkü şu anda Meclis’te görüşülmekte olan ‘dezenformasyon’ ya da birçoğumuzun bildiği isim ile ‘sansür’ yasası sosyal medya kuruluşlarına yeni bazı şartlar getiriyor. Twitter bu şartlara uymak istemeyebilir ve Türkiye’den çıkabilir…
Kaynaklar:
(1) https://www.renolon.com/number-of-tweets-per-day/
(2) https://www.theatlantic.com/technology/archive/2013/08
(3) https://www.geeksforgeeks.org/bitcoin-vs-dogecoin-7-differences-between-bitcoin-and-dogecoin/amp/
(4) https://www.geeksforgeeks.org/bitcoin-vs-dogecoin-7-differences-between-bitcoin-and-dogecoin/amp/
(6) https://twitter.com/blockstream/status/1502115599874359297?s=21&t=6ayuIRZMgMvpmrgnLd4GzQ
