Nostr, Aralık 2022’de duyurulan bir sosyal medya platformudur. Merkezsiz yapısı nedeniyle kısa bir süre içerisinde kripto para topluluğunun dikkatini çeken Nostr, Twitter’ın kurucusu ve Bitcoin savunucusu Jack Dorsey’nin de desteğini kazandı. Jack Dorsey’nin 2022 yılının Aralık ayında Nostr ile ilgili bir paylaşım yapması, platforma yönelik ilgiyi arttırdı.
Jack Dorsey’nin yaptığı paylaşım Twitter’da 1,8 milyon organik görüntülenmeye ulaştı. Ertesi sabah Jack Dorsey, Nostr’ın baş geliştiricisi Fiatjaf’a 250 bin dolar değerinde 14 BTC gönderdi.
Bu yazının hazırlandığı 2023 yılı Mart ayı itibariyle Nostr’ın uygulaması Apple’ın uygulama mağazası App Store’da listelenmişti.
Nostr Nedir?
Nostr, sansüre dayanıklı küresel bir veri paylaşım ağı oluşturmayı amaçlayan bir protokol. Bu protokolün ana hedeflerinden biri öncelikli olarak sosyal ağlar geliştirmek. Merkezsiz bir yapıya sahip olan Nostr, merkezi sunucuya bağlı değil, bunun yerine kullanıcılar dünyanın dört bir yanında kendi istemcilerini çalıştırıyor.
Bu istemciyi kullanarak, kullanıcılar bir gönderi yazarak, özel anahtarlarıyla imzalayarak ve daha sonra bu içeriği aktaran diğer sunuculara göndererek içeriklerini yayınlıyorlar.
Aktarıcıların tek görevi gönderileri kabul etmek ve bunları aktarıcı katılımcılara iletmektir. Kullanıcılar verileri için bir ya da birkaç aktarıcıya güvenebilir ve aktarıcılar bilgilerini kaldırmak ya da yayınlarını engellemek için işbirliği yaparsa; kullanıcı bunun yerine kendi aktarıcısını çalıştırabilir.
Belirli aktarıcılardan sansürlenen kullanıcılar kendi aktarıcı ağlarını bile kurabilir ve içeriklerini yeniden dağıtmak için sağlam bir ağ oluşturmak üzere birbirleriyle veri paylaşabilirler.
Nostr Bitcoin Ağında mı Çalışıyor?
Bu sorunun cevabı Nostr kelimesinin açılımında gizli. İspanyolca’da “bizim” anlamına gelen Nostr kelimesi, Notes and Other Stuff Transmitted by Relays’ın (Rölelerle İletilen Notlar ve Diğer Şeyler) kısaltılmış versiyonudur.
Nostr’ın en öne çıkan özelliği, kullanıcı tabanı korunurken herhangi bir sosyal medya platformuna aktarılabilen genel anahtardır. Örnek vermek gerekirse bu, Instagram’daki takipçilerinizi izinsiz bir şekilde Snapchat hesabınıza taşımanıza benzer.
Nostr, gerçekten merkezsiz bir sosyal medya ağına dönüşeceğini iddia ediyor. Tpkı Facebook’un MySpace’i geçtiği gibi Nostr da Twitter’ı tarihin tozlu sayfalarına göndermeyi planlıyor. Ancak Nostr Bitcoin blockchain’i üzerinde geliştirilmediğini belirtelim. Nostr şu an için sadece Lightning Network aracılığıyla Bitcoin ödemelerine olanak sağlıyor.
NSA muhbiri Edward Snowden, Nostr’un Twitter ve Instagram’ın yerini alabileceğini iddia ediyor. Bu da Bitcoin destekçilerini heyecanlandırıyor. Zira merkezi sosyal medya uygulamalarındaki sansür, merkezsiz sosyal medya platformlarına duyulan ihtiyacı bir kez daha gözler önüne serdi. Edward Snowden’a göre hükümetler, kullanıcıların ifade özgürlüğünü sınırlamak için merkezi, şirketlere ait sosyal medya üzerinde baskı uyguluyor.
Jack Dorsey, Vitalik Buterin, Edward Snowden ve kripto para yanlısı Senatör Cynthia Lummis, Nostr’u ilk benimseyenler arasında yer alıyor.
