Kriptopara camiası, davet üzerine katıldığımız, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kanun yapıcılar ve üst düzey bürokrasi yetkilileri ile gerçekleştirdiğimiz ilk toplantıda neler konuşulduğunu çok merak ediyor.
Toplantıya Sayın Mustafa Elitaş, Mahir Ünal ve Ömer İleri’nin yanısıra Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Hazine ve Merkez Bankası’ndan üst düzey bürokratlar katıldı. Kamu tarafı aşağı yukarı eşit süre vererek kriptovarlıklar tarafında davet ettikleri herkesin görüşlerini aldı. Zaman zaman kendi görüşlerini ifade ettiler; zaman zaman da sorular sorarak konuları daha derinlemesine anlamaya çalıştılar.
Toplantıda farklı gruplar birbirinden çok değişik fikirler ortaya koydu. Bazı katılımcılar toplantı ardından açıklamalar yaptı. Kendi görüşlerini basına tekrarladılar. Bu nedenle sanki toplantıda sadece o görüşler konuşulmuş gibi bir hava oluştu. Oysa basınında yer alan bu ifadeler toplantının genelinde ortaya konulan düşüncelerden uzaktı.
Ben gazeteci kimliğimle toplantıda konuşulan en önemli başlıkları sizler için özetlemeye çalıştım. Aşağıda toplantıda şahsen ifade ettiğim ve kendim söylemesem de fikren katıldığım görüşleri bir liste halinde bulabilirsiniz.
1-Türkiye’de en az 5 milyon kriptovarlık yatırımcısı var. Bu yatırımcı ve girişimcilerin düşünceleri mutlaka yasa yapımı sürecinde dikkate alınmalı.
2-Türkiye kriptovarlık yatırımcıları zannedildiği gibi ülkeden döviz çıkışına neden olmuyor. Aksine satın alınan kriptovarlıklar zaman içinde önemli ölçüde değerlendiği için yurda döviz girişi sağlanmış oluyor.
3-Kriptovarlık alımlarında yurtdışına dolar vs gönderildiğini düşünsek bile gelen kriptovarlıkların da bir tür döviz olduğunu unutmamak, bu bakış açısı ile düşünmek gerekli.
4-Küçük yatırımcının mağdur olmaması, borsaların istedikleri an kepenk kapatıp gidememesi için lisans, teknik yeterlilik ve sermaye yeterlilik şartı vs önlemler getirilmeli.
5-Yatırımcının yurtdışı merkezi ve merkeziyetsiz borsa ve cüzdanlara erişimi kesinlikle yasaklanmamalı. Bu, sektörü kapalı devre hale getirir. Uluslararası piyasalar ile Türkiye arasında fiyat farkı oluşmasına ve özellikle Kapalıçarşı tarafında ve başka yerlerde karaborsalar ortaya çıkmasına neden olur. Teknik imkanlar kullanılarak para, Türkiye’den dışarıya doğru akar.
6-Yatırımcının yurtdışı borsa ve cüzdanlara erişimi kapatılırsa, yeni çıkan ve büyük gelişim potansiyeli olan kriptovarlıklara erken yatırım fırsatları kaçırılmış olur. Böylece ülkeye döviz girişi de sağlanamaz.
7-Blockchain‘i sadece kısa vadeli olarak düşünmemek gerekir. Bu sektör önümüzdeki 10 ila 20 yıl içinde 100’lerce trilyon dolarlık ekonomik değere ulaşacak bir sektör. Taslak elimizdeki hali ile yasalaşırsa, Türkiye bu alanda yazılımcı ve girişimci yetiştirme fırsatını kaybeder. Dışa kapalı bir sektör dünya çapında oluşacak 10’larca trilyon dolarlık yeni ekonomilerden pay alma fırsatını yitirir.
8-Dünyada bazı ülkelerde, dışa açık olarak blockchain ve kriptovarlıklar sektörünü kanunen düzenleme alanında çok başarılı çalışmalar var. Bu tip çalışmalar örnek alınmalı.
7-Hasan Karaozan Bey’in önerileri blockchain ve kriptovarlıklar ekosisteminin ruhuna aykırı. Bu öneriler kriptovarlıkları hisse senedine dönüştürme sonucunu doğurur ve ekosistemi daha tam gelişemeye bile başlamadan öldürür.
8-Blockchain İnsiyatifi Grubu’nun vergi önerisi anlamsız. Sektörün gelişimi için vergi alınması değil teşvikler düşünülmeli. Klasik piyasalarda hisse senedi alım satımında vergi uygulanmıyor. Altın veya döviz satın aldığınızda da zaman içinde bu varlıklar değerlenince elde edilen kazançlardan vergi alınmıyor. Kriptovarlıklarda neden vergi uygulansın?
Toplantı yaklaşık 4,5 saat sürdü. Su molası bile verilmedi. Benim anladığım yasa tasarısının Meclis’e gelmesinin ardından özellikle komisyon aşamasında başka toplantılar da yapılacak. AKP Grup Başkan Vekili Mustafa Elitaş toplantı boyunca komisyon aşamasında tasarıda birçok değişiklik olabileceğini defaatle ifade etti. Toplantı sonunda kapanış bölümünde ise yeni yasanın bir yandan küçük yatırımcıyı korurken, öte yandan sektörü ve yenilikçi girişimleri öldürmemesi gerektiğini de belirtti.
