Hedera Hashgraph dağıtık defter teknolojilerini blok zincirinin ötesine taşımanın yollarını arayan en umut verici projelerden biridir. Hedera Hashgraph, geniş ölçekte dağıtılmış konsensüs oluşturmanın daha iyi bir yolunu bulma arzusundan doğmuştır. Bu arzu, Dr. Leemon Baird’e 2012’de erken DLT platformlarıyla ilişkili ölçeklenebilirlik sınırlamalarını çözmek için çalışmaya başladığında yeni gelişen DLT alanına dahil olması için ilham veren şeydir. Bu çabaların sonucu olan hashgraph algoritması, sonunda Hedera Hashgraph olan şeyin temelini atmıştır.
Hedera dağıtılmış defteri ve Hedera Yönetim Konseyi’nin piyasaya sürülmesinin ardından Hedera Hashgraph, en umut verici Proof of Stake DLT platformlarından biri haline gelmiştir. Hedera’nın yaratıcı tasarımı, geleneksel blok zinciri protokollerine kıyasla ağa üstün hız ve ölçeklenebilirlik sağlar. Hedera, eşzamansız Bizans Hata Toleransı algoritması sayesinde son teknoloji güvenlik özelliklerine de sahiptir.
Hedera Hashgraph nasıl çalışır?
Hedera Hashgraph’ın kalbinde, Dr. Baird tarafından 2015 yılında icat edilen hashgraph algoritması yer alır. Kriptografik olarak zincirlenmiş veri bloklarına dayanan geleneksel blok zinciri tabanlı defterlerin aksine, hashgraph, yönlendirilmiş grafik (DAG) adı verilen bir tür veri yapısı kullanır.
Matematik ve bilgisayar bilimlerinde grafik, noktalar arasındaki bağlantıları temsil eden noktalar (tipik olarak köşeler veya düğümler olarak adlandırılır) ve kenarlar (yaylar olarak da bilinir) topluluğudur. Yönlendirilmiş bir grafik, yayları kendileriyle ilişkili bir yöne sahip bir grafik iken, bir DAG, kapalı bir döngü oluşturmayan yönlendirilmiş bir grafiktir (aşağıda gösterildiği gibi).

Hedera, ağı için güçlü bir konsensüs mekanizması oluşturmak ve dağıtılmış defter teknolojisine güç sağlamak için bu tür veri yapısını kullanır.
Yukarıdaki açıklama, DAG’leri merkeziyetsiz sistemler için bu kadar yararlı yapan şeyin ne olduğu hakkında bize biraz fikir verir. Düğümler ve kenarlardan oluşan bu veri yapıları, eşler arası bir ağın katılımcıları arasındaki işlemlerin geçmişini belgelemek için mükemmel bir şekilde donatılmıştır.
Hashgraph konsensüsü, Hedera Hashgraph ağı boyunca işlem bilgilerinin yayılmasını ve senkronizasyonunu kolaylaştıran bir dedikodu (gossip) protokolü kullanır. Gossip protokolü altında, ağın bir üyesi yeni bilgilerin farkına vardığında, bu bilgiyi rastgele seçilmiş diğer ağ üyelerine iletir. Yeni bilgiyi öğrenen her üye, tüm ağ işlemden haberdar olana kadar bunu rastgele üyelere aktarmaya başlar.
Hedera Hashgraph temel özellikleri
İki düğüm arasındaki “dedikodu”, şunları içeren ilişkili bir mesaja sahip bir olaydır: işlem bilgisi; dijital imza; tüm olayların doğru sırada ve iki ana hash ile kaydedilmesini sağlamak için bir zaman damgası.
Şimdi, farklı olayları ve kenarları işaretlemek için köşeleri kullanırsak, bu olayların hash’ler aracılığıyla birbirine nasıl bağlandığını ifade edersek, ağın tüm tarihini sürekli büyüyen bir hash grafiği olarak temsil edebileceğiz, ya da başka bir deyişle, bir hashgraph. Sadece işlem geçmişi değil, aynı zamanda ağ üyelerinin birbirleriyle nasıl konuştuklarına dair paylaşılan bir kayıt oluşturulmuş olacaktır. Ağa katılan her bilgisayarda depolanan dedikodu hakkında bir dedikodudur.
Tüm bunlar önemlidir çünkü yalnızca ağın geçmişinin doğru bir şekilde paylaşılan kaydına sahip olmamızı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda sanal oylamayı da sağlar. Bu, kayıtlı geçmişe bakarak ağ üyelerinin herhangi bir zamanda diğer üyelerin hangi bilgileri bilebileceklerini çıkarabilecekleri anlamına gelir.
Hız ve verimlilik
Gossip ve sanal oylama hakkındaki gossip’ler sayesinde Hedera Hashgraph, geleneksel blok zinciri ağlarından çok daha yüksek bir işlem hacmini destekleyebilir. Temel olarak, ağ katılımcıları gerekli tüm hesaplamaları kendi başlarına gerçekleştirdikleri için ağ üzerindeki hesaplama yükü büyük ölçüde azalır. Hedera’ya göre, Proof Of Stake halka açık ağı, saniyede 10.000’den fazla işlemi işleme kapasitesine sahiptir.

Güvenlik
Hedera Hashgraph, merkeziyetsiz ağların güvenliği söz konusu olduğunda altın standart olarak kabul edilen eşzamansız Bizans Hata Toleransı (aBFT) elde edebilmektedir.
Genel olarak, Bizans Hata Toleransı, dağıtılmış sistemlerin, node’lardan bazıları tehlikeye atılmış olsa bile düzgün çalışma yeteneğini ifade eder. Blok zinciri tabanlı ağlarda, Bizans Hata Toleransının sağlanmasından Proof of work gibi fikir birliği algoritmaları sorumludur. Bununla birlikte, genellikle gecikmiş mesajlar için sınırlı bir toleransa sahiptirler ve bu da onları Dağıtılmış Hizmet Reddi (DDoS) saldırılarına karşı savunmasız hale getirir.
Buna karşılık, aBFT algoritmaları zamanlama varsayımları yapmaz. Dolayısıyla aBFT, bir ağın hesaplama/oylama gücünün ⅓’den daha azı saldırganlar tarafından kontrol edilirse ve dürüst düğümlerden gelen mesajlar, ne kadar sürerse sürsün aktarıldığında %100 olasılıkla doğru işlemlere ulaşılacağı anlamına gelir.
Merkezsizlik
Yaygın inanışın aksine, tüm dağıtılmış defter ağları yüksek oranda merkezsiz değildir. Bu, Blockchain ve Ethereum gibi halka açık, izinsiz ağlar için geçerlidir, ancak bu kadar yüksek düzeyde merkezsizliği desteklemeyen veya aslında buna ihtiyaç duyan birçok platform vardır. Yine de merkezsizlik DLT’nin değer önerisinin temel unsurlarından biridir ve herhangi bir DLT platformunda bulunması oldukça arzu edilen bir şeydir. Çoğu blok zinciri protokolü, yalnızca ölçeklenebilirlik gibi diğer alanlarda kazanımlar elde etmek için merkezsizliği feda eder.
Yukarıda bahsedildiği gibi, Hedera Hashgraph işlemleri işlemek için etkileyici bir kapasiteye sahiptir, peki platform merkezsizlik açısından nasıl bir performans sergiliyor? Şu anda Hedera “genel/izinli” bir ağdır, bu da herkesin uygulamaları dağıtmasına açık olduğu, ancak ağı oluşturan node’ların katılmaya davet edilmesi gerektiği anlamına gelir. Hedera’nın durumunda, node’lar Hedera Yönetim Konseyi üyeleri tarafından işletilmektedir.
Bu model zaten bir düzeyde merkezizlik sağlıyor, ancak Hedera’nın gelecekte izinsiz bir modele geçme planları var.
Hedera Konsensüs Hizmeti
Hedera Consensus Service (HCS), uygulamaların ve izin verilen ağların hashgraph konsensüs algoritmasından faydalanmasına olanak tanır. Müşteriler hizmeti kullanarak, zaman damgası ve sipariş için Hedera genel muhasebe defterine mesajlar gönderebilirler. Mesajlar, işlem yapılabilir önemli bilgiler içerebilir ve kullanıcı gizliliğini sağlamak için şifrelenebilir. Temel olarak HCS, herhangi bir uygulama veya izin verilen ağ için bir güven katmanı görevi görür.
Hedera Token Hizmeti
Hedera Hashgraph ile devam eden işbirliğimizin bir parçası olarak LimeChain tarafından geliştirilen Hedera Token Hizmeti (HTS), uygulamanın akıllı sözleşmeler yazmak ve dağıtmak zorunda kalmadan Hedera’da token basmasını, yapılandırmasını ve yönetmesini sağlar. HTS ile oluşturulan tokenler, sabit paralardan oyun içi ödül paralarına kadar her şeyi temsil edebilir.

Hedera Hashgraph (HBAR) fiyatı nedir?
Hedera Hashgraph’ın kripto para biriminin fiyatı hakkındaki tüm gelişmelere “HBAR piyasalar” sayfamızdan ulaşabilirsiniz. HBAR fiyatı, işlem hacmi, en yüksek fiyat seviyesi ve en düşük fiyat seviyesi hakkındaki tüm detaylar yazımızda. Hedera hakkında son güncellemeri öğrenmek ve detaylı bilgiye ulaşmak için Hedera Resmi Websitesi‘ni ziyaret edebilirsiniz.