Lider kripto para Bitcoin (BTC) bundan yıllar önce kullanıcıların dünyasına benzersiz bir yenilik olarak dahil oldu. Böylesi bir yenilik eşine benzerine nadir rastlanacak niteliklere sahipti. BTC ile birlikte blockchain teknolojisi de kullanıcıların karşısına çıktı. Daha sonra bu alanda arkası bir türlü kesilmeyen yeniliklerin çıktığına şahit olduk. Halen her geçen gün blockchain ekosisteminde bir yeniliğin karşımıza çıktığını görüyoruz. Bu yenilikler yeni terimleri de beraberinde getiriyor. Yeni projelerle karşımıza çıkan yeni terimler şöyle dursun, kripto para alanında halen tam anlamıyla anlaşılamayan ifadeler yer alıyor. Coin token farkı da bu ifadeler arasında uzun süredir bulunuyor. Bu içerik boyunca bir coin ile bir token’in ne demek olduğundan bahsedeceğiz. Ayrıca coin ile token’lere çeşitli örnekler vereceğiz ve kullanıcıların aklına takılan benzer sorulara yanıt aramaya çalışacağız.
Bu sitede yer alan bu içeriği okuduğunuza göre kripto para kavramına aşina olmalısınız. Kripto paralara güç veren blockchain teknolojisi de size fazla yabancı olmamalı. Ancak şimdiye dek neden bazı dijital varlıklara coin denirken diğerlerine token denildiğini hiç düşündünüz mü? Çoğu kullanıcının dikkatini çekmeyen bu detay aslına bakılırsa oldukça büyük bir fark. Dikkatlice bakılmadığında kripto paraların tamamının aynı teknik yapıya sahip olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak coin token farkı keskin bir şekilde ayrılıyor. Kabaca anlatmak gerekirse Bitcoin (BTC) ve Ethereum (ETH) iki farklı coin’dir. Buna karşın Tether (USDT) ve Shiba (SHIB) token yapısına sahip kripto paralardır. Şimdi bunlar arasındaki farkı daha somut örneklerle ve teknik bilgilerle daha yakında inceleyelim.
Coin ile Token Farkı
Bir kripto para coin’i belirli bir blockchain ağında işlev gösteren dijital varlık olarak ifade edilebilir. Bu varlıkları kullanarak alım satım işlemleri yapılabilir. Coin’leri değer saklama aracı olarak da kullanmak mümkün. Bir kripto para token’i de buraya kadar saydıklarımıza benzer işlevlere sahip dijital değerler olarak görülebilir. Bu noktada coin ile token farkını şu şekilde ifade edebiliriz. Token, coin’in aksine, kendi blockchain ağını değil de başka blokchain ağlarını kullanır. Yani bir token’in kendine ait bir blockchain ağı bulunmaz diyebiliriz. Bazı platformlarda kullanılan ve farklı blokchain ağlarında yer alan kripto paraları karıştırmamak lazım. Örneğin bir ekosistemde kullanılan kripto para ETH ağını kullanan bir ERC-20 token’i olabilir. Öte yandan bir kripto paranın kendi blok zinciri ağına sahip olması bu durumdakinden farklı bir anlama geliyor.
Piyasadaki en değerli altcoin Ethereum (ETH) örneğinden ilerleyelim. Bu sayede yukarıdaki paragrafta anlatılanları daha iyi bir biçimde idrak etmek kolaylaşacaktır. Ethereum esasında bir blockchain ağının ismidir. Bu ağın kripto parası ise Ether coin’lerdir. Kripto parasında işlem gören token’lerin çoğu Ethereum blok zincirinden istifade ediyor. Hatta Ethereum geliştiricileri, ağlarındaki token’lerin kendi aralarında bir tür mutabakata varabilmeleri için bir standart dahi belirledi. Bu standartlardan en meşhuru ERC-20 olarak biliniyor. ERC-20 token standardını takip eden kripto paralar uyumlu bir ekosistem meydana gelmesini sağlıyor. ERC-20 token’leriyle ilgili daha fazla bilgi almak adına konu hakkında daha önceden hazırladığımız içerikleri inceleyebilirsiniz. Bu sayede ERC-20 token standardının tam olarak ne demek olduğunu kolaylıkla anlamak mümkün.
Blockchain Ağları ve Token’ler
Ethereum (ETH) ağının bağımsız bir blok zinciri ağı olduğundan bahsettik. Bu ağın kendi kripto parası yani coin’i Ether olarak biliniyor. Öte yandan bu ağı kullanan çok sayıda token bulunuyor. Bu token’lere örnek vermek gerekirse Basic Attention Token (BAT) veya Loopring (LOOP) gibi kripto değerler zikredilebilir. Bu kripto paralar ETH ağında yer alan ve işlevselliklerini bu ağa borçlu olan değerlerdir. Ethereum ağında paylaşılan teknik altyapı geliştiricilerin bu ağda kripto para projeleri başlatabilmelerine imkan veriyor. Normal şartlar altında bir blokchain ağı oluşturmak için birçok gerekliliğin yerine getirilmesi icap ediyor. Ancak ETH gibi dev platformlar sayesinde girişimciler basit bir şekilde projelerine hayat verebiliyor.
Kripto para piyasasında Ethereum (ETH) ağına benzer ağlar yer aldığını söylemek mümkün. Tron (TRX) tıpkı Ethereum ağının çalışma mantığı ile faaliyet göstererek piyasaya yeni token’lerin dahil olmasına imkan veriyor. Solana (SOL) ya da Avalanche (AVAX) da blok zinciri ağları üzerinde yeni token’lere olanak sunan projelerden. Solana’nın ilk olarak Ethereum (ETH) ağında bir token olarak başlatıldığını biliyoruz. Buna göre bir token’in kendi ana ağını başlatarak coin haline dönüşmesi de mümkün. Tron da Solana’yla aynı kaderi paylaşıyor. Gördüğünüz gibi Bitcoin (BTC) gibi Ethereum (ETH) da piyasada önemli etkiler oluşturan projeler arasında yer alıyor.
Token’lerin Kullanım Alanları
Bir kripto paranın token olması kendi blok zinciri ağının olmadığı anlamına geliyor. Ancak bu durumun olumsuz bir şekilde değerlendirilmemesi gerekiyor. Herhangi bir ağı kullanarak çalışmalarını sürdüren token’ler çok çeşitli kullanım alanlarına sahip olabiliyorlar. Bu durum token’lerin kullanıldığı platforma göre değişiklik gösteriyor. ETH ağını kullanarak çok farklı amaçlara hizmet eden token’ler piyasada yer alıyor. Kimi zaman bir platformun yönetimi için tasarlanan token’ler bazen de değer aktarım aracı şeklinde piyasaya sürülüyor.
Sonuç olarak coin ve token arasında teknik açıdan keskin farklar bulunuyor. Ancak dışardan bakıldığında bu iki değere de kripto para gözüyle bakılıyor. Bir kripto para için asıl önemli olanın kullanım alanı olduğunu söylemek yanlış olmaz. Kendi ağına sahip ancak hiçbir kullanım alanı bulunmayan bir coin mi yoksa geniş kullanım alanına sahip farklı bir blockchain ağını kullanan bir token mi? Takdiri siz değerli okurlarımıza bırakıyoruz.
