Blokzincir teknolojisi, yeni doğumlara gebe bir şekilde hızla gelişmeye devam ediyor. Non-Fungible Token (NFT), Decentralized Autonomous Organization (DAO), Metaverse ve GameFi gibi konular gündemdeyken, sıfır bilgi kanıtları alanındaki gelişmelerle birlikte bu bilgi kanıtlarının kullanılabileceği merkeziyetsiz kimlikler gündeme geldi. Bu konuda özellikle Polygon’un Polygon ID çözümüne verdiği önem öne çıkıyor ve bu konuyla ilgili birçok YouTube videosu yayımlanmış durumda. Genellikle kullanılan slogan şu: Dijitalde gözetim kapitalizminden kullanıcı merkezli internete geçiş. Aslında NFT konusunu ele alırken de bir şekilde bu varlıkların kullanıcının kimliğini ifade ettiğini, Metaverse’te oluşacak kimlikleri konuşmuştuk. Yani aslında hep dönüp dolaşıp kimlik konusuna geliyorduk.
Bu gelişmeler ışığında, dikkatinizi çekmek istediğim bir etkinlik var: “İnternet Kimlikleri Çalıştayı” veya Internet Identity Workshop. Bu etkinlik 10-12 Ekim tarihleri arasında Kaliforniya’da gerçekleşecek. Birçoğumuz fiziksel olarak etkinliğe katılma şansına sahip olmayabiliriz, ancak ele alınan konuları gündemimize taşımak için bu bilgiyi paylaşmak istiyorum. Bazı kavramların Türkçe çevirileri tam olarak oturmasa da zamanla daha doğru ifadeler bulabileceğimize inanıyorum. İşte etkinlikte ele alınacak konular:
- Kendi Kendine Hakim ve Merkezi Olmayan Kimlik (SSI)
- Doğrulanabilir Kimlik Belgeleri ve Dijital Kimlikler (DIDs)
- Kimlik Belgeleri Ekosistemi
- OpenID Connect
- Kendi Kendine Verilen OpenID Üzerinden Kimlik Belgelerinin Değişimi
- FIDO ve Çoklu Faktör Kimlik Doğrulama (MFA)
- OAuth
- Satıcı İlişki Yönetimi (VRM)
- Veri Hürriyeti ve Taşınabilirlik
- Zorlanmadan Kazanılan Müşteri Sadakati – Müşteri İlişki Yönetimi (CRM)
- Gözetleme Çağında Gizlilik
- Sağlık Alanında Kimlik ve Gizlilik
- İnternet Ödemeleri için Kimlik Doğrulaması
- Kişisel Egemenlik
- Uluslararası Perspektifler
- Çoklu Sinyal Kimlik Doğrulama
- ABD Hükümet Çalışanlarının Kimlik Doğrulaması
- İşletme ve Genişletilmiş İşletme Bağlamında Kimlik
- Mobil Cihaz Yönetimi Bağlamında Kimlik
- Nesnelerin İnterneti (IoT) ve Kimlik
- Kullanıcı Tarafından Yönetilen Erişim (UMA)
- Kimlik Dolandırıcılığı
- Biyometrik Kimlik
- Kimlik Doğrulama
- Kriptografik Kimlik Belgeleri
- Web of Trust’i Yeniden Başlatma Çabaları
Görüldüğü gibi SSI ve DID konusu ile başlayıp uzayan bir liste var. Henüz Türkiye’de internet kimlikleri konusunda önemli bir etkinlik olmadı. Fakat bu durumu değiştirmek için geç değil ☺
Notlar:
İnternet Kimlikleri Çalıştayı (IIW):
IIW, 2005 yılından bu yana iki kez yılda bir kimlikle ilgili konuları bulma, inceleme ve çözme amacı güden bir etkinliktir. IIW, Kaliforniya’da bulunan Computer History Museum’da gerçekleştirilmektedir.
Self-Sovereign Identity (SSI) – Kendi Kendine Hakim Kimlik:
Self-Sovereign Identity (SSI), bireylerin dijital kimliklerini kendilerine ait ve kontrol edilebilir bir şekilde oluşturmalarını, saklamalarını ve kullanmalarını sağlayan bir kimlik yönetimi yaklaşımıdır. Geleneksel kimlik yönetimi sistemlerinden farklı olarak, SSI, merkezi bir teknolojik otorite veya aracıya ihtiyaç duymadan bireylerin kimliklerini yönetmelerine olanak tanır. SSI, kullanıcıların dijital kimliklerini oluştururken güçlü şifrelemeyi ve blockchain gibi dağıtık defter teknolojilerini kullanabilir. Bu sayede, kullanıcılar kimlik bilgilerini daha güvenli ve gizli bir şekilde saklayabilir ve gerektiğinde paylaşabilirler.
Decentralized Identifier (DID) – Merkezi Olmayan Tanımlayıcı:
Decentralized Identifier (DID), bir varlığın (genellikle bir kişinin) dijital kimliğini temsil etmek için kullanılan benzersiz bir kimlik tanımlayıcısıdır. Dijital kimliklerin yönetiminde merkezi teknolojik otoriteleri ortadan kaldırmayı amaçlayan bir teknolojidir. Daha spesifik olarak, DID’ler, veri sahiplerinin kimliklerini oluştururken ve yönetirken kullanabilecekleri kriptografik olarak güvence altına alınmış dijital tanımlayıcılardır. DID’ler, herhangi bir merkezi sunucuya veya aracıya bağlı olmadan kullanıcıların kimliklerini doğrulamalarına, paylaşmalarına ve güncellemelerine izin verir. Bu, kullanıcıların daha fazla kontrol ve gizlilik sağlayan merkezi olmayan kimlik yönetimi sistemlerinin temelini oluşturur.
