Metaverse, teknolojinin, kripto para birimlerinin ve İnternetin geleceğini düşünürken insanların sıkça bahsettiği kavramlardan biridir. Metaverse henüz tam olarak hayal ettiğimiz yerde değil, ancak küçük projelerin ve küresel şirketlerin dijital dünyanın geleceğini inşa etmek için çabaladığı göze çarpıyor.
Metaverse Nedir?
Metaverse, 3D avatarlar aracılığıyla keşfedilebilen bağlantılı, sanal evrenler kavramıdır. Bunu, daha sürükleyici ve etkileşimli çevrimiçi deneyimlerle İnternet’in bir sonraki evrimi olarak düşünebilirsiniz.
Metaverse, artırılmış gerçeklik (AR), sanal gerçeklik (VR) ve Blockchain gibi teknolojileri birleştirir. AR, kullanıcıların bir kamera kullanarak dijital görsel öğeleri gerçek dünyaya dönüştürmesine olanak tanırken, VR, kullanıcıların VR kulaklıkları aracılığıyla keşfettiği, bilgisayar tarafından oluşturulan sanal ortamlar üretir. Bu arada Blockchain teknolojisi, dijital mülkiyet kanıtı, dijital tahsil edilebilirlik ve değer aktarımı özelliklerine olanak tanır.
NFT platformları da oyun projeleri ile kripto toplulukları arasında bağlantı sağlayarak oyun Metaverse’lerinin gelişimine katkıda bulunuyor. Ayrıca Fortnite, sanal dünyasında 350 milyondan fazla oyuncuyu birbirine bağlayan bir Metaverse platformu geliştirdi.
Metaverse hala geliştirilme aşamasında olsa da, muhtemelen oyun platformlarının ötesine geçecektir. Örneğin, dijital kimlik, uzaktan çalışma ve merkezi olmayan yönetişimdeki uygulamalar, Metaverse’den yararlanabilecek bazı potansiyel sektörlerdir.
Metaverse İçinde Neler Yapılabilir?
Metaverse, fiziksel ve dijitali birleştiren, paylaşılan sanal alanlar yaratır. Örneğin işletmeler, fiziksel olarak aynı yerde bulunmadan sanal gerçeklik kulaklıklarını kullanarak veya sözleşmeleri imzalayarak karma gerçeklik toplantıları düzenlemek için Metaverse’yi kullanmaya başlayabilir.
Benzer şekilde, sanal reyonlarla etkileşim kurarak market alışverişi yapabilir, NFT koleksiyonlarınızı sanal arkadaşlarınıza sergileyebilir ve evinizin sıcacık ortamından ayrılmadan sanat sergilerini ziyaret edebilirsiniz.
Axie Infinity gibi oynayarak kazanılan oyunlar ve Gather.town gibi sosyalleşme araçları, sanal dünyaların mümkün olan yönlerini şimdiden kanıtlıyor. Kullanıcıları eğlenmeye, insanlarla tanışmaya, dijital para birimleri kullanarak işlem yapmaya ve hatta geçimini sağlamaya davet ediyorlar.
Öte yandan Decentraland, sosyal unsurları kripto para birimleri ve NFT’lerle başarılı bir şekilde birleştiren ve kozmetik koleksiyon ürünlerinden sanal arsalara kadar her şeyi içeren çevrimiçi, dijital bir dünyadır. Örneğin, bir oyuncu Decentraland’ın yerel kripto para birimi MANA’yı Ethereum Blockchain’i üzerinde NFT (non-fungible token) olarak verilen 16×16 metrelik arazi parsellerini satın almak için kullanabilir.
Son olarak Metaverse, insan topluluklarının ortak çıkarlar etrafında toplanmasını sağlar. Örneğin Fortnite, dünya çapında 12 milyondan fazla dinleyiciyle Travis Scott’ın sanal konserine ev sahipliği yaptı. Normal bir konserin aksine, oyuncular ünlü rapçi ile avatarlarıyla etkileşim kurabildiler ve animasyonlu, 3D görsellerin keyfini çıkardılar.
Sadece Bir Metaverse Mi Var?
Metaverse kavramı, herkesin paylaştığı ortak bir sanal zemin olduğunu öne sürer. Ancak gördüğümüz gibi birbirinden ayrı çeşitli Metaverse’ler olabilir.
Bu nedenle, her bir Metaverse, Metaverse’lerin kolektifinde belirli bir işleve sahiptir. Aynı şekilde her sosyal medya platformu kullanıcılarına özel hizmetler sunduğu gibi Metaverse’ler de farklı sanal olanaklar sunmaktadır. Önceki örneklere benzer şekilde, bir Metaverse oyun oynamaya, diğerleri ise buluşmalara veya konserlere odaklanmış olabilir.
Axie Infinity, Decentraland ve SecondLive gibi kripto Metaverse projelerinin her birinin Metaverse oluşturmaya yönelik benzersiz yaklaşımları vardır. Blockchain tabanlı Metaverse’lere ek olarak, büyük teknolojiler de Metaverse’ye doğru ilerliyor. Örneğin, Facebook adını “Meta” olarak değiştirdi ve Metaverse içeriği, yazılımı ve AR ve VR kulaklıkları geliştirmek için milyarlarca dolar yatırım yaptı. Aynı şekilde Microsoft, Google ve Tencent gibi büyük şirketler de Metaverse inşa ediyor ve yeni teknolojiler geliştirerek ekosisteme giriyor.
İdeal olarak, çeşitli Metaverse’ler birlikte çalışabilir hale gelmelidir. Metaverse’lerin birlikte çalışabilmesi, bir veya daha fazla Metaverse’nin kolayca etkileşim kurabileceği ve veri alışverişi yapabileceği anlamına gelir. Birlikte çalışabilen Metaverse’ler, kullanıcıların NFT’ler ve kripto para birimleri dahil olmak üzere varlıkları bir Metaverse’den diğerine taşımasına izin verir.
Birçok geliştirici ve protokol, Metaverse’lerini bağlamak için Blockchain teknolojisine güveniyor. İlk olarak, Blockchain merkezi değildir ve şeffaftır. İkincisi, dijital mülkiyet kanıtı, özgünlük, değer aktarımı ve erişilebilirlik gibi çeşitli imkanlar sunar.
Örneğin, iki oyna-kazan oyunu birlikte çalışabilirse ve aynı Blockchain üzerine kuruluysa, oyuncular bunlar arasında geçiş yapabilir ve sanal öğeleri her iki oyunda da kurabilir ve güvenceye alabilir. Başka bir deyişle, kullanıcılar eşyalarını, kostümlerini ve diğer oyun içi öğelerini her iki sanal dünyada da kullanabilir. Kripto para birimlerini ve diğer dijital varlıkları farklı Blockchain ağlarında taşımak için Blockchain köprülerini kullanma olasılığı da vardır.
Metaverse’lerin Geleceği
Metaverse, gelişiminin ilk aşamalarındadır. Nasıl sonuçlanacağını kimse bilmiyor ama hiç şüphesiz kişilerin ilgisini çeken bir teknoloji alanı. Bahsedildiği gibi, muhtemelen birkaç ayrı Metaverse bulunacaktır. Bununla birlikte, Blockchain ve kripto para birimleri gibi teknolojiler, birden çok sanal dünyayı birbirine bağlamada büyük olasılıkla merkezi bir rol oynayacaktır.
Uzun vadede, farklı amaçlara sahip çeşitli Metaverse’lerin tek bir Metaverse’nin parçası haline geldiğini görebiliriz. Farklı Metaverse’lerden oluşan bir ağ oluşturmak, daha fazla benimsemeyi de teşvik edebilir.
