Türkiye kripto para yatırımcıları arasında dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer alıyor. Bununla birlikte son dönemde mevzuat tarafında belirli bir hareketlenmeden de bahsedebiliriz. Bu manzara karşısında ülkemizin kripto para merkezi potansiyelini değerlendiriyoruz
CoinMarketCap’in verilerine göre, bugün dünyada 259 kripto para borsası bulunuyor. Bununla birlikte birçok ülkede kripto para borsası kurmak için gerekli mevzuat çok sınırlı veya hemen hemen hiçbir düzenleme mevcut değil. Öte yandan, bu türden bir borsayı hayata geçirmek için güçlü sunucular, iyi düşünülmüş güvenlik özellikleri ve belirli bir sermayeyle harekete geçmek yeterli görülüyor. Tabii, yatırımcıların borsanız üzerinden hemen yatırıma başlayacaklarını akıldan çıkarmamakta yarar var.
Mevzuatta Kripto Paraların Durumu
Peki, ülkemizde bu konuda bu durum nasıl? Ülkemizde kripto paraya ilişkin bir mevzuat var mı ve Türkiye kripto para merkezi olabilir mi? Mevzuat açısından baktığımızda bu noktadaki ilk açıklamalardan birinin Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu’ndan (BDDK) tarafından yapıldığını görüyoruz. BDDK kripto paralara dair “…Bitcoin, mevcut yapısı ve işleyişi itibarıyla Kanun kapsamında elektronik para olarak değerlendirilmemekte, bu nedenle de söz konusu Kanun çerçevesinde gözetim ve denetimi mümkün görülmemektedir…” ifadesini kullanıyor. Mevzuat hakkındaki diğer bir değerlendirme de Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (SPK) geliyor ve SPK, sanal para birimleri ile ilgili ülkemizde bir düzenleme ve tanımlama bulunmadığını kaydediyor. SPK ayrıca Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında yer alan türev araçlara dayanak teşkil edebilecek unsurlar içerisinde de sanal para birimlerinin bulunmadığına atıfta bulunuyor ve bu aşamada, müşterilere yönelik olarak sanal para birimlerine dayalı spot veya türev işlemler yapılmaması gerektiğini hatırlatıyor. Son olarak ise Finansal İstikrar Komitesi’nin açıklamasını görüyoruz ve açıklamada, yeni finansal teknolojilerin sunduğu fırsatlara ilişkin değerlendirmeler yapıldığı belirtiliyor ve yasal dayanağı bulunmayan kripto paralara ait mevzuatın geliştirilmesi için bir çalışma grubunun oluşturulmasına karar verildiğ aktarılıyor. Görüldüğü gibi süreç içerisinde mevzuat tarafında bir ilerleme kaydedildiği ortaya çıkıyor.
Türkiye Kripto Para Merkezi Olabilir mi?
Yukarıdaki sorunun cevabı için öncelikle BiLira Kurucusu ve CEO’su Sinan Koç’tan görüşlerini alıyoruz. Sinan Koç, Türkiye, blokzincir uygulamaları ve kripto para kullanımına çok ilgili bir ülke olduğunu söylüyor ve Türk insanlarının kripto paraya duyduğu bu merak sayesinde, ülkemizin bir merkez olma potansiyeli çok yüksek bulduğunu ifade ediyor. Ancak bu konuda mevzuat büyük önem taşıyor. “Türkiye’den bugüne kadar başarılı bir ICO çıkmadı. ICO başarılı olursa toplanan paradan vergi ödenip, ödenmeyeceği de belirsiz” diyen Sinan Koç, Security token’ların (menkul kıymete dayalı token) kripto para sektörü için çok önemli olduğunu düşünüyor. Koç’a göre, fiziksel tapu devri gibi konuları dijital ortama taşınması büyük önem taşıyor. Koç, “Stabil kripto paralar için, Merkez Bankası ve başka kurumlar araştırmalarına devam ediyor, Türkiye bu konuda öncü olma potansiyeline sahip” ifadesini kullanııyor. Açıklamasında ülkemizdeki kripto para borsalarının şu an KYC (Know your client) ve AML (Anti-Money laundering) yaptığını dile getiren Koç, bunlara ek olarak kara listede yer alan cüzdan adreslerinin taranması gerektiğini de sözlerine ekliyor. Koç, “Yasal bir düzenleme gelmesi bu anlamda çok önemli. Kripto paraların amacının ekonomiye daha fazla şeffaflık getirmek olduğunu unutmamalıyız” diyerek açıklamasını sonlandırıyor.
Yasal Düzenlemelerin Netleşmesi Önem Taşıyor
BtcTurk CEO’su Özgür Güneri ise Türkiye’nin kriptopara teknolojilerinde küresel bir merkez olabilmesi noktasında atılacak bazı adımlar önemli bir ivme sağlayacağını düşünüyor. Özgür Güneri, “Yasal düzenlemelerin netleşmesi, sektörde faaliyet gösterecek şirketlerin doğru kurumsal yetkinliklere sahip olmalarını sağlayacak şartların ortaya konması büyük önem taşıyor” diyor. Ülkemizde küresel ölçeğe ulaşmak amacıyla çalışan şirketlerin bu yasal altyapı ile desteklenmesi gerekitiğini belirten Güneri, geleneksel finansal hizmetler sektörü ile sağlıklı, şeffaf ve kalıcı entegrasyonu ülkemizi bu alanda rakipleri arasında öne taşıyacağını sözlerine ekliyor. Güneri, “Yeni gelişmekte olan bu alanda atılacak adımlar ülkemizin belki de ilk defa yeni gelişen bir teknolojik dönüşümde küresel lider ülkelerden olma ve pastadan daha fazla pay alma imkanına kavuşmasını sağlayabilir” vurgusunu yapıyor.
Türkiye’nin Taşıdığı Potansiyel
MenaPay CEO’su Çağla Gül Şenkardeş de öncelikle ülkemizdeki mevcut duruma bakıyor ve Türkiye’nin dünya kripto para yatırımcıları arasında yüksek bir orana sahip olduğuna dikkat çekiyor. Çağla Gül Şenkardeş, “Kamu tarafında blockchain alanında yapılan çalışmalar ve yatırımların çok önemli olduğunu söyleyebilirim. Geçtiğimiz yıl açıklanan eylem planında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bu konuda 2023 Sanayi ve Teknoloji Hamlesi belgesiyle hem regülasyonlara yön ve hız verileceğini hem de önemli adımlar atılacağını belirtti” diyor. Bununla birlikte, 2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programında blockchain tabanlı dijital merkez bankası parasının uygulamaya geçmesi de gündemde. Şenkardeş ayrıca ülkemizde birçok kripto para borsasının ülkemizde faaliyet göstermeye başladığını kaydediyor ve yatırımcıların da yatırımlarını sürdürdüğünü aktarıyor. Diğer bir konuysa bu alandaki insan kaynağı. Şenkardeş’e göre, ülkemiz teknoloji üretimi anlamında da ciddi bir insan gücüne sahip. Türkiye, teknoloji ekipleri anlamında çok yetenekli insanlardan oluşuyor. Tüm dünyada teknoloji geliştirme anlamında en iyi lokasyonlardan birisinin Türkiye olduğunu söylemek mümkün. Şenkardeş son olarak bu alandaki ekosisteme vurgu yapıyor ve “Türkiye’de bu alanda hızla büyüyen ekosistemden de bahsetmek gerekli. Birçok firma ve sivil toplum kuruluşu kripto paralar ve Blockchain teknolojisi üzerinde önemli gönüllü çalışmalar yaparak ekosistemin bilinçli bir şekilde gelişmesine ve büyümesine destek veriyor” ifadesini kullanıyor.
