Sevgili okuyucular,
Bu haftaki yazımda sizlere kripto paralar ile ilgili çok sorulan sorulara kısa ve net yanıtlar vermek istedim.
- Kripto paranın klasik paradan farkı ne?
Normal para birimlerine baktığımız zaman arkasında devletlerin sağladığı güveni, içsel değeri görebiliyoruz. Siyasi, ekonomik ve sosyal koşullar paranın değerinin artmasında ya da azalmasında rol oynuyor.
Peki kripto paranın arkasında ne var? Elektriğin üretimine göre mi, kodların sırasına göre mi değer kaybediyor? Hayır. Tamamen alıcıyla satıcının oluşturduğu bir güven mekanizması. Aslında bir beklenti mekanizması üzerine kuruluyor. Dolayısıyla kripto paraların içsel değeri yok. Yazılım tarafından üretilmiş madencilik işlerini normal para gibi kesinlikle değerlendirmemek lazım. Kripto paralardan ilk 10 tanesinin çok yüksek hacimli olduğunu söyleyebiliriz. Yüksek işlem hacim ne demek? İstediğiniz zaman elinizde kripto parayı satabilmenize imkan sağlıyor.
- Kripto para batabilir mi?
Kripto paralar batabilir. Bu, çok normal bir durum. Kripto paralar yüksek risk barındırdığı için kaybettiğinizde yaşam kalitenizi düşürecek miktarlarla yatırım yapmayın. Kaybetmeyi göze alabileceğiniz rakamlarla bu piyasaya girmek mantıklı. Bu kadar risk varken ‘Peki neden bu piyasaya gireyim?’ diye düşünüyor olabilirsiniz. Çevrenizden olumlu örnekler duydukça bu adrenalin sizi sisteme çekiyor. ‘Ahmet Bey, 100 bin lira yatırıp 200 bin lira kazanmış, arabasını yenilemiş’ bunun gibi duyumlar davranışsal ekonomide insanlar arasında sürü psikolojisi oluşturuyor. Ancak gene de bu sistem bir koyup beş alınacak bir sistem değil. Kripto para konusu Türkiye’de yanlış anlaşıldı. Kripto paralar aracıyı ortadan kaldıran, çok kolay transfer yapma imkanı sağlayan paralardır. Ülkemizde insanlar kolay para kazanma hırsına yenik düştükleri için, kayıpla karşılaştıklarında sosyal sıkıntılar yaşayabiliyorlar. Pazartesi günü 100 bin liralık kripto para aldım, çarşamba günü yarı yarıya düştü, ne yapmalıyım?’ diye soruyor olabilirsiniz. Aslına bakarsanız kripto paralardan hüsrana uğrayanların sayısı, kazananlardan çok daha fazla. Bu işe yatırım yapanların şuna dikkat etmesi lazım. Finansal piyasalarda fiyatlar hiçbir zaman sürekli aşağı ya da sürekli yukarı gitmez. Elinizdeki kripto para eğer çok düşük seviyelere geldiyse, mutlaka bir süre sonra toparlayacaktır.
- Kripto para yatırımında nelere dikkat etmek gerekir?
Eğer çok sığ bir kripto paraya yatırım yaptıysanız, bu, çok rasyonel bir yatırım olmayacaktır. Bunlardan uzak durmak gerekir. Çok iyi kurgulanmamış şirketler kriz zamanlarında çürük elma misali dökülürler. Kripto paralarda da aynı durum söz konusu. Burada şunu düşünmek lazım; iyi olanları araştırıp yüksek risk olduğunu bilerek yatırım yapmak her zaman daha iyidir.
