2020 yılının Mart ayında başlayan kapanmalar, Kasım’da aşılamaların başlamasıyla normale dönüşleri hızlandırdı.
Türkiye’de ilk aşılama 14 Ocak’ta başladı.
Haziran’da rekor kıran aşılama hızı, vaka sayılarında azalmaya, kısıtlarda normalleşmeye neden oldu.
Yaz dönemi nedeniyle mevsimsel etkinin desteği, dünya ekonomilerine kısa süre de olsa nefes olacak.
İnsanlar psikolojik olarak rahatladığı için yaz rehaveti içinde harcamalarda artış gözleniyor.
Bu da dünya genelinde sıcak para akışının hızlanmasına neden oluyor.
Ancak dünya ekonomilerinin aldığı yara, 3 ayda bitecek bir yara değil!
Aşılama, insanların sağlığı açısından önemli.
Ancak 1.dalga, 2.dalga, 3.dalga, mutasyona uğramış, delta varyantı derken bu işin nereye gideceği, ne kadar süreceği konusunda belirsizlik devam ediyor.
Dünyanın derdi sadece virüs olsa bir şekilde o tarafa odaklanabilirdi ancak dert çok.
- Ekonomik daralma
- Enflasyon
- Hiperenflasyon
- Kuraklık
- Kıtlık
Kovid-19 sürecinde dünyada ekonomik faaliyetlerinin ve ticaretin durması, milyonlarca insanın işini kaybetmesine neden oldu.
Geçen yıl yüzde 3,4 daralan dünya ekonomisi, yaralarını sarma sürecini sürdürüyor.
Fed, üyeleri ve Janet Yellen, her ne kadar enflasyonun geçici olduğunu söylese de, son açıklamalarda işin ciddiyetine varmış gibi duruyor.
Amerika Merkez Bankası (Fed), yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkilerinin ABD ekonomisinde hissedilmeye devam ettiğini belirterek, yakın vadede enflasyon görünümüne ilişkin yukarı yönlü risklerin arttığını açıkladı.
Uluslararası Hububat Konseyi’ne göre Çin, ABD, Rusya, Hindistan ve Pakistan gıda stoklarını artırdı.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sürecine hazırlıksız yakalan dünya ekonomileri, faiz indirim süreciyle durumu atmaya çalıştı ancak riskler devam ediyor.
Çünkü küresel piyasaların fiyatlamadığı riskleri, fiyatlanmaya başlandığında aşılamanın etkisini ekonomiye yansımasını az görebiliriz.
- Mantık olarak baktığımızda;
- TCMB, faiz indirimine artık gidemez
- Fed, faizleri hızlıca artırmaya başlayabilir
- Fed’in faiz artırması, emtiaların değer kaybetmesine neden olacak.
- Aşılama hızı, ekonomilerde toparlanmayı destekler
Olasılıklara baktığımızda;
- TCMB, bedeli ne olursa olsun yıl sonuna kadar faiz indirimlerini yapar
- Enflasyon riski, Fed’in faiz artırımlarını öteleyebilir
- Enflasyon, dolar endeksi, faiz artırımları aynı sürede yükselebilir
- “Delta varyantı” yeniden kapanmalara neden olabilir
Bu süreçteki belirsizlikler devam ettiğinden uzun vadeli düşünmekte fayda var.
Yani, birikimlerini tek sepette değil, dört farklı enstrümana bölmeniz (altın, gümüş, dolar, TL) önemli.
Bunun nedenini daha önceki yazılarımda belirtmiştim.
Kısa vadeli yaz rehaveti sonrasında piyasaları iyi bir süreç beklemediğini düşünüyorum.
Ondan sebep gelecekle alakalı plan ve programımızı ona göre yapmalıyız.
Dünyada insanların birikimleri sistemde.
Artık piyasa oyuncuları için sistem ne derse o olur.
Manipülasyon, robot emirler, haber akışları gibi birçok faktör, kimin ne kadar kazanacağına veya kaybedeceğine karar verecek.
Elimizde olmayan sebeplere çok takılmadan tedbirli olmakta fayda var.
Aşı, dünyanın para derdine ilaç olamaz!
İyi tatiller diliyorum…