Sevgili okuyucular, hepimiz bilerek bilmeyerek, büyük ya da küçük bir şekilde yatırım yaptık, yapıyoruz ya da yapacağız. Özellikle bilginin daha etkili olduğu sermaye piyasasında yatırım yaparken haklarınızın neler olduğunu detaylıca öğrenmek ister misiniz?
Birikimleri yatırıma dönüştürme hakkı: Yatırımcı, tasarruflarını değerlendirirken, yatırım yaptığı şirketlerin gelişmesine katkıda bulunur, büyümelerinden pay alabilir.
Yatırım kuruluşunu seçme hakkı: Yatırımcı, Sermaye Piyasası Kurulu’ndan yetki belgesi almış yatırım hizmeti sunan banka, aracı kurum ve portföy yönetim şirketlerinden birini seçebilir.
Yatırım kuruluşu hakkında bilgi alma hakkı: Yatırımcı, yatırım şirketine, gerekli yetki belgelerine sahip olup olmadıklarını sorabilir, kurum hakkında daha detaylı bilgilendirme isteyebilir.
Yatırım danışmanını seçme hakkı: Yatırımcı, hizmet alacağı kurumda, yatırımları ile ilgili bir veya birden fazla yatırım danışmanına başvurabilir. Yatırım danışmanının nitelikleri hakkında kurumdan detaylı bilgi isteyebilir, müşteri temsilcisini seçebilir.
Yatırım danışmanı hakkında bilgi alma ve kişiye özel tavsiye alma hakkı: Yatırım danışmanının yatırımcıya hizmet verebilmesi için gerekli lisans belgelerine sahip olması gerekmektedir. Yatırımcı, danışmanının ilgili lisansa sahip olup olmadığını kendisine veya çalıştığı yatırım şirketine sorabilir. Ek olarak, yatırımcı, yatırım danışmanına finansal durumu ve yatırımlardan beklentilerini anlatıp kişiye özel tavsiye almayı talep edebilir.
Yatırım ürünleri hakkında bilgi alma hakkı: Yatırımcı, yatırım ürünleri hakkında hizmet aldığı yatırım kuruluşundan bilgi almayı talep edebilir. Aldığı bilgilerin yeterli olmadığını düşünüyorsa, yatırım danışmanı ile bağlantıya geçip daha detaylı bilgilendirilmeyi isteyebilir.
İşlem maliyetleri hakkında bilgi alma hakkı: Yatırım ürünleri hakkında bilgi alırken, işlem maliyetleri, komisyonlar, vergiler gibi kesintiler konusunda da bilgilendirilme talep edilebilir. Bu tür kesintiler bazı durumlarda beklenilen getiriye ulaşamamaya yol açabilir.
Adil ve eşit hizmet alma hakkı: Yatırım kuruluşu, her yatırımcısını aynı derecede değerli görmek, aynı hizmet kalitesini tüm yatırımcılarına adil ve eşit bir şekilde sunmak zorundadır.
Dürüst hizmet alma hakkı: Yatırım kuruluşu ve danışmanı, yatırımcıya hizmet verirken yasalara, mesleki kurallara ve etik ilkelere uygun davranmalı, bu kurallara uygun olmayan önerilerde bulunmamalıdırlar.
Bağımsız ve tarafsız tavsiye alma hakkı: Yatırım kuruluşu, yatırımcının finansal durumunu doğru bir şekilde değerlendirecek, yatırımcının beklenti ve amaçlarına uygun ürün ve hizmetleri sunacak, uygun olmayan yatırım araçlarını tavsiye etmeyecektir.
Çıkar çatışmalarından haberdar edilme hakkı: Bazı durumlarda yatırım kuruluşunun veya danışmanın çıkarları, yatırımcının amaçları ile uyuşmayabilir. Olası çıkar çatışmaları hakkında yatırım kuruluşu ve danışman, yatırımcı sormadan, bilgi vermek zorundadır.
Bilgilerin gizli tutulması hakkı: Yatırım kuruluşundaki kişisel bilgiler, yatırım amaçları ve yapılan yatırımlar başka kişilerle paylaşılmamakta, yatırımcıya ait bilgiler gizli tutulmaktadır.
Yatırımcının kendi bilgilerine her an erişme hakkı: Yatırımcı, yatırım kuruluşundaki hesabını dilediği an, internet, telefon, faks gibi çeşitli yöntemlerle ulaşabilir.
Hesapları yönetme ve kontrol etme hakkı: Hesaplarda yapmak istenilen işlemler için yatırım kuruluşuna talimat vermek yeterlidir. Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun internet sitesinde hesapları kontrol etme konusunda çeşitli bilgilere ulaşılabilir.
Hesaplar hakkında düzenli olarak bilgi alma hakkı: Yatırım kuruluşu, yatırımcının hesabı ilgili bilgileri, hareketleri, düzenli olarak göndermelidir.
Kurumla iletişim kurma hakkı: Yatırım kuruluşuna ve danışmana, kurumun mesai saatleri içinde dilenen an telefon, faks, e-posta gibi çeşitli yöntemlerle ulaşılabilir.
Başka kurum ile çalışma hakkı: Yatırımcı, herhangi bir sebepten dolayı yatırım şirketini ya da yatırım danışmanını değiştirmek isterse, yatırım kuruluşuna bir talimat vermek yeterli olacaktır.