Dolar almış başını gidiyor. Alım gücümüz daha da düşecek. Belirsizlik her yerde. Bu durumda kimsede ülkenin geleceği hakkında ciddi bir ümit kalmadı.
Adaleti yeniden tesis edeceğiz, eğitim sistemini düzelteceğiz, siyasetçiler yolsuzluk yapmaktan vazgeçecek, ar-ge yatırımları yapacağız (tabi kaynağı nereden bulacaksak) ve bu arada dış politikada da karşımıza hiç sorun çıkmıyacak. ABD Birden bire Suriye’nin kuzeyinde PKK devleti kurmaktan vazgeçecek vs. hepsinin birden olması kolay mı?
Yapılan anketlerde milletin artık ekonominin herhangi bir yönetimle düzeltilebileceğine dair umudunun pek olmadığı anlaşılıyor. Aslında Türkiye şunu anlamalı: “Sorunları oluşturan düşünce biçimleri değişmeden o sorunlar ortadan kalkmaz”
Eski düşünce kalıplarından çıkmamız gerek. Yani faiz inmeli miydi çıkmalı mıydı diye tartışmak boşunadır. Yeni ne yapabiliriz ona bakmalıyız.
Türkiye artık eski hale gelen kitlesel üretim modellerini terk etmeli. Yüksek katma değerli değil, ultra katma değerli üretime yönelmeli.
Mesela tarımda gübre desteği ne olmalı, mazot kaç para olmalı, köylü niye köyünü terk ediyor vs tartışmaları anlamsızdır. Yapılması gereken tamamen organik, çok yüksek kaliteli tarımsal üretime geçmektir. Bu tamamen doğal ve sağlıklı ürünleri de bunları talep eden dünyanın en zengin kesimlerine satmalıyız. Ülkenin gıdasını sağlıklı hale getirince insanımızın sağlığı da düzelir. Hem çok yüksek kaliteli tarımsal ihracattan para kazanırız hem de bütçede kara delik haline gelen sağlık masraflarından kurtuluruz. Türkiye kendini dünyada en kaliteli ve sağlıklı gıda üreten ülke olarak markalaştırmalıdır.
Elektrikli otomobil, hatta uçan araçlar, savunma sanayi yatırımları vs önemlidir. Bunlara ağırlık vermek eski tip ulaşım araçlarına eski tip savaş yöntemlerine dayalı sistemleri terk etmek gerekir. Bugün bu stratejik alanlarda bazı güzel gelişmeler var ancak bunlar çölde vaha gibi. Çok daha yoğun yatırımlar gerek. Fakat sermayemiz yok.
Sermaye bulabilmek için de finans alanında da eski bakış açılarını terk etmek, ultra katma değerli araçlara yönelmek gerekir. Parayı, bir kesime göre IMF’ten bir kesime göre ise Katar’dan ya da Çin’den bulabiliriz. İkisi de yanlıştır. Hiç kimse size babanızın hayrına sermaye vermez. Para verirse mutlaka egemenlik haklarınıza ya da kıymetli şirketlerinize, pazarlarınıza müdahale eder, el koyar. “Faizi indirelim, kaldıralım ya da havadan para basalım” bunlar da eskimiş faydasız işlerdir. Faizi indirirseniz dolar patlar, faizi yükseltirseniz krediler tamamen durur, işyerleri batar, bu sefer de işsizlik patlar. Para basarsanız da enflasyon patlar.
Yapılması gereken merkez bankası kasasını sağlam, üretimi sınırlı ultra güçlü parasal varlıklarla doldurmaktır. Yani Altın, Gümüş, Bitcoin ve tanıma uyan diğer altcoinler. Ağustos 2018’de Bitcoin 6000 dolarlarda iken Twitter’da bu politikanın uygulanması çağrısı yapmıştım. O tarihte 5 milyar dolar civarında bir rezervi Bitcoin ve mesela 4 büyük altcoin’e çevirseydik o para sadece 3 yılda yaklaşık 180-200 milyar dolar olurdu. Dolar, kur, sermaye yetersizliği vs sorunumuz olmazdı.
Sadece sağlam paralara geçmek de yeterli değil. Türk gençlerinin en büyük sorunu işsizlik. Hepsi yetenekli, dinamik, öğrenmeye ve özellikle yeni teknolojileri kullanmaya açık. Gençler niye cep telefonunuz var diye sitem eden dayılara duyurulur. Gençlerimizi stratejik olarak ultra katma değerli blokchain yazılımı alanına yönlendirmemiz gerek. 20 Yıl içinde blockchain bilmemek, okuma yazma bilmemek ile aynı durum haline gelecek.
Blockchain sektöründe bugün bile daha çok yaygın kullanılmadığı halde ciddi yazılımcı açığı var. Bir blockchain yazılımcısı aylık 5-10 bin dolar para kazanabiliyor. Türkiye’nin derhal üniversitelerde blokchain yazılım bölümleri açması gerek. Hatta blokchain üniversiteleri ve blokchain girişimlerini bir araya getiren bir ‘Blokzincir Vadisi’ kurmak gerek. İstanbul’da oluşturulmak istenen finans merkezinde mutlaka blockchaine çok önemli yer ayrılmalı.
Ancak ultra katma değer oluşturan sağlam paralar ve blockchain yatırımları ile kısa sürede eğitim, sağlık, tarım, sanayi ve yenilenebilir enerji alanlarında çok gerekli yatırımları yapacak kaynakları oluşturabiliriz. Yoksa kısır çekişmeler içinde Amerika’nın kapısına mı gidelim, Rusya’ya mı yanaşalım, IMF’e şirin mi gözükelim, Katar’a veya Çin’e memleketin topraklarını, fabrikalarını ya da şirketlerini mi satalım diye yıllarımızı heba etmeye devam ederiz…
