Değerli okuyucular; finans ile yeni ilgilenmeye başlayanlardan aldığım sorulardan biri değer kavramlarının neler olduğu üzerine. Çok sayıda değer biçme şekli olduğu için en çok kullanılan değer türlerini basit şekli ile açıklama ihtiyacı duydum.
Piyasa değeri nedir? Defter Değeri Nedir?
Piyasa değeri kalemi bir işletmenin hisse senedi fiyatı ile hisse senedi sayısının çarpımı sonucunda bulunur. Defter değeri ise işletmenin öz sermayesinin toplam hisse sayısına bölünmesi ile bulunur. Bilançonun kaynaklar kısmında yer alan öz kaynak ana kalemi, ödenmiş sermaye, yedek akçeler, dağıtılmamış kârlar, yeniden değerleme artış fonları, diğer fonlar ve karşılıkları kalemlerinin toplanmasıyla bulunur.
Bir hisse senedinin piyasa değerinin defter değerinden düşük olması hissenin piyasa değerinin gerçek değerinden düşük olduğunu göstermektedir. Buna düşük değerleme de denilir. Bu sonuç, yatırımcı için hem olumlu hem de olumsuzdur. Hisse yatırımcısı ucuza satın alıp fiyatlar yükseldiğinde satmak ister. Bu nedenle ucuz olan bir hissenin yükselme olasılığı pahalı olan bir hisseye göre daha beklenebilir bir durum olduğundan yatırımcı için olumludur. Buna karşın, ucuz olan bir hissenin neden ucuz kaldığı sorusu da hisse için cevabı aranması gereken bir sorudur. Uzun süre ucuz kalan bir hissenin düşük değerlenmesine sebep olan durumun araştırılması ve buna göre yatırım yapılması doğru olacaktır.
Gerçek Değer Nedir?
Bir şirketin gerçek değeri, şirkete yapılan temel analiz ile ulaşılan değerdir. Diğer bir ifade ile şirketin varlıkları, karı, büyümesi ve giderleri gibi finansal kalemler ile hesaplanan değere gerçek değer denir. Bu değer ile şirketin piyasaya değerine göre düşük mü yüksek mi değerlendiği ortaya çıkabilir. Yatırımcılar genellikle gerçek değerinin altında piyasa değerine sahip olan yatırım araçlarına sahip olmak isterler. Çünkü düşük fiyattan satın alıp yükselince satmak yatırımda getiri elde etmenin en iyi bilinen yöntemidir. Ancak bazen düşük değerlenen şirketlerin değerinin neden düşük olduğunu yorumlamak gerekir. Bu nedenle sadece şirketin finansal bilgilerini yorumlamak yeterli değildir. Şirketin piyasa değerini etkileyebilecek her türlü bilginin titizlikle araştırılması gerekir. Örneğin yatırımcının algısı, şirketin ortaklık ilişkileri, sektörel sorunlar, yargı sorunları gibi pek çok unsur da en az finansal bilgi kadar önemli olabilmektedir.
Net Aktif Değer Nedir?
Bir şirketin piyasa değerinin borçlarından çıkarılması ile bulunan farkın şirket hisse sayısına bölünmesi ile bulunur.
Net Değer Nedir?
Bir şirketin toplam varlıklarından borçların çıkarılması ile bulunan değerdir. Diğer bir ifade ile tüm borçlar ödendikten sonra kalan şirket varlıklarıdır.
Tasfiye Değeri Nedir?
Tasfiye değeri, bir şirketin tüm varlıklarının nakde çevrilmesi ile elde edilen tutardan, tüm şirket borçları ödendikten sonra kalan tutarın hisse senedi sayısına bölünmesi ile hesaplanan değeridir. Bir şirketin piyasa değerinin tasfiye değerinden yüksek olması gerekir. Çünkü tasfiye değeri şirketin en düşük değerlerinden biridir. Şirketler ya kendileri istediğinde ya da mecburen tasfiye olurlar.
