Sevgili okuyucular, finansal piyasalar dünyanın en hareketli piyasaları. Peki hiç düşündünüz mü?: Bu kadar güçlü bir yapı çevreye ve insana verilen zararı neden göz ardı ediyor?
İşletmeler, sadece ekonomik fayda ile izole olmuş birimler değildirler. İşletmelerin faaliyetlerinin sosyal ve çevresel etkileri de ekonomik fayda kadar önemlidir. Sosyal ve çevresel etkiler, ekonomik etkiler kadar doğrudan olmasa da bu etkiler belirli ekonomik faaliyetlerin finansmanı yoluyla dolaylı olarak belirlenebilir.
Bankacılık sektöründe finansal veriler ile sağlanan “güven” ortamı, finansal olmayan bir işlem nedeni ile bir anda yerle bir olabilir. Yüksek karlılık, sağlam bir sermaye yapısı ve kaliteli aktiflere sahip olan bir banka, yasadışı bir işleme aracılık ettiğinde itibarı zedelenebilir. Bankacılık sisteminin temelinde yatan, gözle görülmeyen değerler nedeni ile itibar yönetimi, bankacılık sektörü için diğer işletmelerden daha farklı bir öneme sahiptir. Bankacılık sisteminin tüm ülke ekonomisine nüfuz etmesi sebebi ile bu sistemin uğrayacağı itibar zedelenmesi sadece bankaları etkilemeyecek, tüm ekonomiye zararı dokunacaktır.
Bankacılık sektörü için etik yaklaşımın önemi geçmişten bu yana mevcuttur ancak yüksek kar amacı taşıyan ve rekabetin yoğun olduğu bu sektörde etik sorunlar giderek artmaktadır. Faaliyet ürünü doğrudan “para”nın kendisi olan bankacılık sektöründe etik ihlaller ülke ekonomilerini, sosyal yapıları fazlasıyla etkilemektedir. Dünya ekonomisinin para akışını sağlayan, bir nevi dünyanın atar damarı olarak nitelendirebilen bankacılık sektörü için “etik” konusu ayrı bir öneme sahiptir.
Bankacılık sektörü için etik konusu sadece müşteriler için değil aynı zamanda bankaların tüm paydaşları için önem arz etmektedir. Bir bankanın etik dışı bir faaliyeti sistem içerisindeki diğer rakip bankaları da etkileyebilmektedir. Diğer yandan çalışanların karşılaştıkları etik dışı uygulamalar da bankacılık faaliyetlerine olan güveni sarsabilmektedir.
Bankaların sürdürülebilirliği için etik değerler olmazsa olmazdır. Bankacılık faaliyetlerinin hem nicelik hem de nitelik açısından dünya ekonomisindeki önemi, etik ihlallerinin tüm paydaşlar için ne denli olumsuz etkilere sebep olabileceğini ortaya koymaktadır. Ekonomik faktörlerin yanında çevresel faktörler ve sosyal faktörlerin de ölçüldüğü bankacılık sürdürülebilirliği için bankaların faaliyetlerinde daha dikkatli ve seçici olması gerekmektedir. Bankaların yüksek rekabet ortamında daha fazla kar elde edebilmek için yasa dışı faaliyetleri olan işletmeler ile kredi ilişkisinde bulunması, insan sağlığını tehdit eden faaliyetleri ve çevre kirliliğine sebep olan projeleri finanse etmesi sürdürülebilirlik için olumsuz gelişmelere sebep olmaktadır.
Anılan sebeplerle bankacılık faaliyetleri için etik ilkeler üzerine daha yoğun düşünülmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Ülkeler kendi bankacılık sistemleri için etik ilkeler, etik kodlar düzenlemişlerdir. Ancak sadece düzenleme olarak kalan etik ilkeler bir gönüllülük esasından çok tüm paydaşların faydası için zorunlu olması gereken ilkeler haline getirilebilir. Son yıllarda etik ilkelere uyan bankalardan ziyade “etik bankacılık” faaliyeti dikkatleri çekmektedir. Bankaların sürdürülebilirliğini destekleyen faaliyetleri benimseyen etik bankalar, hem ülkeler hem de toplamda dünya gezegeni için uzun vadede önemli bir yere sahiptir.
