Avrupa’daki yeni regülasyonlar yüzünden kriptopara firmaları bir kaçmaya başladı. Kimisi lisansını kaybederken, kimisi de lisansını kaybetmesine rağmen internet sayfalarında halen lisanslı olarak görünüyor. Avrupa’nın kripto dostu ülkeleri olarak bilinen Malta ve Estonya da değişikliklerden nasibi aldı. Bu regülasyonların kaynağı ise 2018 yılında yayınlanan AMDL 5 yani Kara Para Aklama Direktifi 5’e dayanıyor. Direktifin detaylarına ve Avrupa Birliği’ne üye bazı ülkelerinin aksiyonlarına birlikte bakalım.
Avrupa Birliği Direktifi Nedir?
Avrupa Birliği Direktifleri aslında Avrupa Birliği üye ülkelerinin ortak olarak uyması gereken hedefleri içeren bir kurallar bütünüdür. Ülkelere direktifin hedeflerine ulaşmaları için kendi yasaları ve çerçeveleri doğrultusunda esneklik tanınır.
Avrupa Birliği AML Direktifleri yasal olarak bağlayıcı olmamasına rağmen, üye devletleri olası para cezalarına ve diğer cezai önlemlere maruz bırakabilir. Nitekim 2018’de yayınlanan AMLD 5 doğrultusunda ülkelerin aksiyon almaları için tanınan son tarih 10 Ocak 2020 olarak belirlenmesine rağmen bir çok AB ülkesi uyum sürecinin zorlukları nedeniyle gereksinimleri hala karşılayamamış durumdadır.
AMDL5 Nedir?
5.Kara Para Aklama ile Mücadele Direktifi (AMDL 5), Avrupa Birliği’nin kara para aklama ile mücadele (AML) yasal çerçevesinin bir güncellemesidir. İlk olarak 19 Haziran 2018’de (AMDL 4)’ün yinelemesi olarak Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde yayınlanmıştır. 9 Temmuz 2018’de yürürlüğe girmiştir ve Avrupa Birliği’ne üye 28 ülkeyi, 10 Ocak 2020 tarihine kadar direktifte yer alan gereksinimleri iç hukuklarına aktarmaları konusunda zorunlu kılmıştır.
Konuyla alakalı henüz birkaç ülke iç hukukunda düzenlemelere gitmiş olsa da, ülkelerin AMDL 5 uyum süreçlerinden kripto sektörü de oldukça etkilendi.
Almanya
Almanya direktifleri iç hukukuna göre düzenleyen ilk ülkelerden biri oldu. Düzenlemede kripto varlıklar “Finansal Araçlar” kategorisinin altında şu şekilde tanımlandı:
Kripto varlıklar,
- Merkez bankası veya kamu otoritesi tarafından düzenlenmeyen veya garanti edilmeyen ve yasal para birimi veya para statüsüne sahip olmayan,
- Ancak sözleşmeye veya fiili uygulamaya dayanarak,
- Gerçek veya tüzel kişiler tarafından döviz veya ödeme aracı olarak kabul edilen veya yatırım amaçlarına hizmet eden,
- Elektronik olarak aktarılabilir, saklanabilir ve takas edilebilir değerlerin dijital göstergesidir.
Kripto varlıkların finansal araç olarak bu şekilde tanımlanması, kripto ile işlem yapan firmalarının geleneksel finansal düzenlemelere tabi tutulması açısından önemli olarak kabul edildi.
Fransa
Fransa’da yapılan düzenlemelerde ise dikkat çeken konular ICO’lar ve kripto para yatırımı yapabilecek fonlarla ilgili.
Düzenlemelere göre AMF (Autorite des marches Financiers) onayı olmadan fon toplama Fransa’da yasal olmaya devam edecek, ancak AMF onayını alan ICO’ların listesi kamuoyuna duyurulacak.
Düzenlemede kripto paraya yatırım yapabilecek fonlar da iki şekilde tanımlanmış.
- Kendileri için geçerli olan likidite ve değerleme kurallarına uymaları kaydıyla uzmanlaşmış yatırım fonları ve
- Varlıklarının % 20’si sınırına kadar olmak kaydıyla özel sermaye yatırım fonları
Kripto Dostu Estonya
Kripto dostu olarak bilinen Estonya’da 1 Temmuz 2020 itibariyle yeni düzenlemeler devreye girdi. Bir çok kripto şirketine ev sahipliği yapan ülkenin düzenlemeleri, kripto şirketlerin lisansını kaybetmesine ve başka ülkelere taşınmalarına sebep oldu.
Estonya’nın yeni düzenlemedeki temel amacı, pazarda daha az sayıda lisanslı kripto şirketi kalmasını sağlamak. Yeni kurallar, daha çeşitli kripto aktivitesi için lisansa gerek duyulması; Estonya’da fiziksel yerleşim; daha fazla KYC ve AML gerekliliği ve ilgili firma çalışanları hakkında daha katı durum tespit süreçleri gibi bir kaç temel değişikliği ele alıyor.
Yeni yasal gerekliliklerin dikkat çekenleri ise şöyle:
-Kripto işlem yapan borsalar da bundan böyle lisansa ihtiyaç duyacak,
-Kripto ile ilişkili şirket kurabilmek için minimum sermaye 12.000 Euro olacak,
-Eyalet Ücreti 3.300 Euro olacak,
-İlgili şirket çalışanlarının özgeçmişleri, eğitim durumları ve önceki iş geçmişleri gibi detaylı olarak incelenecek,
-Şirketin kara para aklama konularında tecrübeli bir AML uyum çalışanı olacak (bu çalışanın iş geçmişi de incelenecek)
Sonuç
AMLD5, Avrupa ülkelerini ve kripto servis sağlayıcılarını, daha şeffaf bir kripto varlık işleme ve yatırım sistemine doğru yönlendiriyor. Düzenlemelerin çoğu kriptonun anonimlik ruhuna aykırı olsa da, ben tanımlamaların ve kısıtlamaların sektörün önünün açılmasına vesile olacağı görüşündeyim. Gerçekten alanında uzman ekibe sahip, yenilikçi ve fark yaratma potansiyelinde olan projeler; -geçmişi pek de şeffaf olmayan- büyük pazarlama bütçeleri ile sektörü domine eden projelerin gölgesinde kalıyordu. Düzenlemeler ile kim ak kim kara biraz daha su yüzüne çıkabilir, umarım.
Kaynaklar
regulationtomorrow.com/de/crypto-assets-germany-introduces-new-regulatory-regime/
https://www.supercryptonews.com/holland-central-bank-crypto-firms-register/
https://www.sygna.io/blog/what-is-amld5-anti-money-laundering-directive-five-a-guide/#what-is-amld-5
https://www.youtube.com/watch?v=Xs5qA0afLRA