Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı bir küresel 3. Dünya Savaşı’na dönüşür mü? Son haftalarda bu konu ciddi biçimde tartışılıyor. “Konvansiyonel ya da nükleer bir 3. Dünya Savaşı olur mu?” henüz belli değil ama “3. Dünya Para Savaşı” çoktan başladı.
Ülkeler zaten yıllardır para savaşları için hazırlanıyordu. Özellikle Amerika’da Pentagon ve istihbarat servisleri para savaşı tatbikatları yapıyordu. Bu tatbikatların düzenlenmesine öncülük eden Amerikalı hukukçu, ekonomist ve muhtemelen istihbaratçı James Rickards ile yıllar önce bir özel röportaj yapma fırsatı bulmuştum.
Rickards ABD’nin her sıkıştığında doları ve yaptırımları silah olarak kullanmasını doğru bulmuyordu. Çünkü bu düşmanları doların dışında alternatifler aramaya itecekti.
Ukrayna Savaşı’nın başlaması ardından Rickards’ın uyarılarına kulak asmayan Biden yönetimi, Rusya’ya karşı topyekün bir finansal savaşı başlattı. Bu para savaşı kısa sürede bütün yerküreye yayıldı ve bir dünya savaşına dönüştü. Şimdiye kadar bu savaşta meydana gelen gelişmeleri kısaca özet diyelim:
1-ABD Rusya’nın finansal sistemden tamamen dışlanması için yaptırım kararları aldı. Rusya uluslararası dolar ödeme sistemi SWIFT’ten atıldı. Rusya ile ticaret yapılması neredeyse tamamen yasaklandı. ABD müttefiklerini de bu yaptırımlara katılmaya zorladı. Rus finansal varlıklarının ve özellikle milli para birimi rublenin değeri, ciddi biçimde düştü.
2-Karşılık olarak Rusya bundan böyle düşman ülkelere petrol ve doğal gaz satışlarının sadece ruble karşılığında yapılacağını açıkladı. Rublenin değeri hızla tekrar bir miktar toparlandı.
3-ABD ve müttefikleri Rus oligarkların mallarına el koydu. Daha da önemlisi Rusya’nın merkez bankası rezervlerini dondurdu.
4-Rusya karşılık olarak herhangi bir yargılama olmadan oligarkların mallarına el konulmasını dünya kamuoyuna şikayet etti. Merkez Bankası rezervlerine İsviçre’nin de katılımı ile adeta el konulmasını “Batının ve dolar sisteminin aslında ne kadar güvenilmez olduğu”na dair kanıt diye sundu. Rusya’nın dolar rezervlerinin çoğunu yurtdışında bıraktığı buna karşılık altın rezervlerinin tamamını ülkede tuttuğu anlaşıldı. Belki de bu, doların güvenilmez olduğunu göstermek için bilinçli olarak yapılmıştı.
5-Amerika’nın çağrılarına rağmen Hindistan Rusya’dan petrol almaya devam etti. Aynı şekilde Avrupalı ülkeler gaz alımını birden bire kesemeyeceklerini duyurdu. Bazı Avrupalı firmaların ise yaptırımlara uyacaklarını ilan etmelerine rağmen hala Rusya’ya mal gönderdikleri basına yansıdı. Rusya kendisi ile ticaret yapmaya devam etmek isteyen ülkeler ile hem milli paralar, hem altın hem de Bitcoin ile ticaret yapabileceğini duyurdu.
6-Dikkatlerin Ukraynaya dönmesini fırsat bilen Çin, Petrol alımında dolar yerine Çin parası yuan kullanması için Suudi Arabistan’a yanaştı. Suudiler teklifi düşüneceklerini açıkladı.
7-Petrol ticaretinde dolar dışına çıkılmasını daha önce Irak ve Libya’da feci şekilde cezalandıran Amerika Suudi Arabistan’a, Yemen’de çarpışan İran destekli Husiler üzerinden mesaj gönderdi. Suudilerin dünya devi petrol şirketi Aramco tesisleri Husiler tarafından drone ve füzelerle vuruldu. Özellikle Cidde’de rafineri ve depolarda büyük yangınlar çıktı.
8-Suudi Arabistan ise karşılık olarak bu saldırıların durmaması halinde yaşanacak küresel petrol kıtlığı nedeniyle sorumluluk kabul etmeyeceğini açıkladı. Arabistan Husiler gibi küresel bir ağırlığı olmayan bir grubun yaptığı bir eylemdan dolayı neden “sorumluluk kabul etmeyeceğini” söylesin ki? Sorumluluk kabul etmediğini belirterek aslında küresel aktörlere çağrı yapıyor. Aksi halde Husileri ya da İran’a karşı Amerika’dan destek isterdi.
Yani Riyad yönetimi aslında ABD’ye mealen “Bizim işimize karışmayın, Husileri üzerimize salmayın. Yuan ile de petrol satarız. Çok zorlarsınız vanaları kapatırız. Petrolü 200 $’lar ve üstünde görürsünüz” dedi.
9-Tansiyon her geçen gün yükselirken Sırbistan, Kosova’nın Sırplara saldırmaya hazırlandığını duyurarak bu küçük ülkenin sınırına birlikler yığmaya
başladı. Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic daha 2019 yılında, dünyanın bir krize sürüklendiğini bu nedenle altın topladıklarını açık açık söylemekten çekinmemişti. Sırbistan tıpkı Rusya gibi yaklaşan ekonomik felaket ve savaş dalgasına altın toplayarak hazırlanmıştı. Sırbistan küçük bir Rusya gibi hareket edip Balkanları tekrar karıştırabileceğinin sinyalini vermiş oldu. Amaç Rusya’nın üzerindeki baskıyı azaltmak olabilir. Bunun hazırlığı yıllar öncesinden parasal olarak da yapılmış.
Azerbaycan-Ermenistan, Türkiye-Suriye, Türkiye-Yunanistan, Kore Yarımadası, Tayvan vb hatlarda da her an yeni patlamalar olması ve bunların parasal boyutlarda yansımalarının gerçekleşmesi de mümkün. Ya da tam tersi bu cephelerde önce ambargo ya da parasal boyutlarda mücadeleler görülebilir.
Muhtemelen Dünya Para Savaşı’nda henüz sadece başlangıç aşamasını yaşıyoruz. Dolar, Yuan, Milli Paralar ve Bitcoin arasında bu mücadele önümüzdeki aylar ve yıllarda büyük olasılıkla tırmanarak devam edecek.
Peki neden bu gelişmelere 3. Dünya Para Savaşı dedik. Çünkü ilk iki Dünya Savaşı’nda da tıpkı bugün olduğu gibi önce ticaret savaşı (ambargolar, yaptırımlar) ve para savaşları yaşanmıştı.
