Kripto paralar söz konusu olduğunda düzenleyicilerin belki de en yakın olduğu dür CBDC’ler oluyor. Birçok ülke merkez bankası dijital para birimleri ile yakından ilgileniyor. Biz de 2022 yılında CBDC’ler ne durumdaydı bir göz atalım.
CBDC’ler de Son Durum
Atlantic Council Jeo-ekonomi Merkezi’ne göre, Mayıs 2022 itibarıyla yaklaşık 110 ülke, küresel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYİH) yüzde 95’inden fazlasını temsil eden CBDC’ler yayınlamayı düşünüyordu. Bunlardan 11 ülke, Jamaika, Bahamalar, Nijerya ve Doğu Karayipler’deki diğer 8 ülke dahil olmak üzere kendi CBDC’lerini başlattı. İki ülke, Senegal ve Ekvador CBDC projelerini iptal etti. Buna karşılık, Mayıs 2020’de yalnızca 35 ülke CBDC projelerini sürdürüyor.
Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC), bir ülkenin itibari para biriminin sanal eşdeğerini temsil eder. Sabit paraların aksine , CBDC’ler ülkenin merkez bankası veya para otoritesi tarafından merkezileştirilir, çıkarılır ve düzenlenir.
Özel şirketlerin çıkardığı stablecoinlerin popülaritesi nedeniyle, dünya çapındaki merkez bankaları ve para otoriteleri, para piyasalarının kontrolünü ellerinde tutmak için kendi sanal para birimlerini geliştirmeye başladılar. Bu amaçla, birkaç merkez bankası, dijital ekonomide merkez bankası parasının modern bir versiyonu olarak CBDC projelerini özenle takip ediyor. CBDC’lerin ödemeler piyasasında mevcut ödeme sistemlerinin kolaylığını, verimliliğini ve güvenliğini iyileştirecek yeniliği teşvik etmesi bekleniyor.
Duyurulan CBDC Pilot Çalışmaları ve Ortaklıklar
CBDC pilotları ve projeleri 2014’ten beri devam ederken, son girişimler bu çabaların ivme kazandığını gösteriyor. Dünyadaki merkez bankalarının yaklaşık yüzde 60’ı önümüzdeki 1-6 yıl içinde perakende bir CBDC yayınlamayı bekliyor. Bu amaçla, dünyanın dört bir yanındaki merkez bankaları, bireysel veya toplu olarak aktif olarak pilot projeler başlatıyor. Daha sonra, son yıllarda duyurulan bazı önemli pilot uygulamalardan ve ortaklıklardan bahsedeceğiz.
Hindistan
Ekim 2022’de Hindistan Merkez Bankası, CBDC versiyonu olan e-rupi kripto para birimi projesinin aşamalı bir pilotunu açıkladı. 31 Ekim 2022’de RBI, Hindistan Devlet Bankası ve HSBC dahil 9 ticari bankayla işbirliği içinde 1 Kasım 2022’de başlayan toptan CBDC pilotunun başlatıldığını duyurdu.
Avustralya
Eylül 2022’de Avustralya Merkez Bankası (RBA), bu Temmuz’da başlayan pilot CBDC programının sonuçları 2023’ün ortalarında yayınlayacağını belirten bir teknik inceleme yayınladı. Proje, Avustralya’nın CBDC’si olan eAUD’nin potansiyel kullanım durumlarını değerlendirmek için Quorum’un teknoloji platformunu kullanmayı planlıyor.