Dünyanın içinde bulunduğu siyasi ve ekonomik konjonktür, her senaryoda Bitcoin’i 2021 yılından itibaren para-finans ekosisteminin ana akım oyuncularından biri haline getirecek gibi görünüyor. Peki ya sonrası?
“Bitcoin, insanlık tarihinde gördüğümüz ilk sınırlı dijital varlık”
Bitcoin’in sınırlı üretiminden ve bu sınırlı üretim karşısında gün geçtikçe artacak talebin yaratacağı kıtlıktan yola çıkarak yayınladığı S2F (Stock-to-Flow) fiyat tahmin modeliyle sosyal medyanın en popüler kriptopara hesaplarından biri haline gelen @PlanB adlı anonim kullanıcının kriptoparaların atası için yaptığı tanım bu. PlanB’nin 2019 yılının başında Bitcoin’in geçmişteki üretim verisiyle konjonktürel talepler arasındaki ilişkisellik üzerinden yaptığı 288 bin dolarlık 2021 yılı tahmin, kriptopara camiasındaki çoğunluk için bile şaşırtıcı ve hatta uçuk bulunmuştu.
Ancak aradan geçen 2 yıla yakın sürede benzer tahminleri bu defa hiç umulmadık kişi ve kurumlar yapmaya başladı. 2013 yılında “Bitcoin’in günleri sayılı” diyen iş zekası firması Microstrategy’nin kurucusu Michael Saylor, bugünlerde şirketinin varlık rezervi olması için yüz milyonlarca dolarlık Bitcoin alıyor ve Google ile Facebook gibi firmaların da kendisi gibi yapacakları söyleyerek fiyatın 2021’de 80-100 kat artacağını iddia ediyor. Tıpkı Saylor gibi 2017’de tepe yönetimi tarafından medya verilen demeçlerde Bitcoin’i “dolandırıcılık” olarak niteleyen JPMorgan da, geçtiğimiz günlerde yayınladığı yatırımcı notunda “Önümüzdeki dönemde Bitcoin’e 600 milyar dolarlık bir giriş görebiliriz” gibi şaşırtıcı bir öngörüde bulundu. Ve daha neler neler…
Peki Bitcoin hangi konjonktürel avantajlarla karşıtlarını bile böylesi keskin U-dönüşlerine zorluyor ve hatta kendi yanına çekebiliyor?
PlanB’nin S2F fiyat tahmin modelini detaylandırdığı makalesine göre çoğu ülkede negatife kadar düşen yatırım araçlarının getirileri, kimi ülkelerdeki otoriter ekonomik rejimler ve pandemi sürecinde genişleyen bilançoların yaratması olası hiper enflasyon karşısında bu etkileri bertaraf kaçmak isteyen zenginler ile kurumsal şirketler, son 10 yılda açık ara en iyi performans gösteren yatırım aracı olan Bitcoin’e karşı artık kayıtsız kalamayacaklar. Son birkaç aydır özellikle ABD’de Ray Dalio, Paul Tudor Jones gibi milyarderler ve Microstrategy, Mass Mutual gibi kurumsal yatırımcılarla başlayan talebin Bitcoin kıtlığına yol açabileceği ve bunun sonucunda Bitcoin fiyatının keskin biçimde yükseleceği senaryosu, ekonomi-finans çevrelerinde yaygın biçimde tartışılmakta. Bu tartışmalarda yatırımcıları Bitcoin tercihlerinde tereddüte düşüren en önemli husus, kriptoparalara ilişin pek çok ülkede yasal düzenlemeye sahip olmaması veya gevşek düzenlemelerle geçiştirilmesi. Her ne kadar Microstategy gibi gözü kara şirketler bunu bir yasal boşluk olarak görüp topu düzenleyici kurumlara gönderseler de, çoğu bireysel ve kurumsal yatırımcının bu konuda “bekle-gör” modunda hareket ettiği de bir gerçek. Diğer taraftan, sözü edilen türde aşırı kurumsal ve bireysel talep gelmesi halinde, ülkelerdeki bankacılık sistemlerinden Bitcoin sistemine yüksek miktarda varlık transferlerine ve bu durumun süreklilik kazanması halinde bundan ülkelerin parasal ve ekonomik işleyişlerinin olumsuz etkilenmesi gibi bir senaryoyu da düşünmeleri gerekiyor devletlerin.
Kişisel olarak, 2021 yılında pandeminin ekonomilerine olumsuz etkilerini hissetmeye devam edecek olan devletlerin Bitcoin’e karşı bir düzenlemeden kaçamayacakları kanaatindeyim. Bu noktada Bitcoin’i ekonomik sisteme etkin biçimde eklemleyecek düzenlemeleri yapabilen devletler, kısa vadede Bitcoin fiyatının keskin yükselişine neden olsalar da, onun para birimi etkisini zayıflatarak parasal sistemlerini koruyabilecek ve kendi dijital paralarını da zamanında çıkartabilirlerse yollarına yara almadan devam edebilecekler bence. Ama aksi biçimde Bitcoin’i sistemden dışlayan ve hatta yasaklayan düzenlemelerin ise, ekonomisi sağlam ülkelerde bile ters tepeceğini ve vatandaşların en ufak kırılganlıkta bile Bitcoin’in finansal cazibesinden kaçamayacaklarını da belirteyim. Ve hangi senaryo işlerse işlesin, 2021’den itibaren Bitcoin’in finans piyasaları dahilinde er ya da geç kabullenileceği bir döneme gireceğimize içtenlikle inanıyorum.
Bu doğrultuda Bitcoin’in de, bugüne kadarki yüksek iniş-çıkışlı karakterinden kurtularak parasal sistem içinde daha istikrarlı bir şekilde hareket edebileceği de öngörülebilir. Ve tüm bunlar öngörüldüğü gibi gerçekleşirse, 2021 yılında olası bir keskin çıkış, bence Bitcoin’in 3. ve son yükselişi olur. Bu görkemli yükseliş sonrasında ise, yaşlı Bitcoin parasal dönüşümün öncüsü olarak kendi saygın yerinde istikrarlı bir grafik çizerken, dönüşüm bayrağını da yeni nesil dijital paralara devreder.
Bunun tek istisnası ise, devletlerin Bitcoin’i elbirliğiyle sistemin dışına itmeleri olur, ki işte o zaman onlar için kabus senaryo işlemeye başlar ve Bitcoin, er ya da geç ama kuvvetle muhtemel küresel bir para birimi haline gelir.
